Γιατί ο Ίλον Μασκ (Tesla) προτιμά τον Έντισον;

H Rivian και η Tesla μπορούν να προκαλούν τον ενθουσιασμό που είχε προκαλέσει και ο Τόμας Έντισον

Ο διάσημος εφευρέτης πίσω από την General Electric αποτελεί πρότυπο για τους σημερινούς επιχειρηματίες στον τομέα της τεχνολογίας

Η Rivian, η αμερικανική εταιρεία κατασκευής ηλεκτρικών οχημάτων, εισήχθη στο χρηματιστήριο αυτή την εβδομάδα με αποτίμηση 86 δισ. δολαρίων και έχοντας μία ενδιαφέρουσα ιστορία να διηγηθεί. «Όσο θυμάμαι τον εαυτό μου, είχα εμμονή με τα αυτοκίνητα», εξομολογήθηκε ο 38χρονος ιδρυτής της, Ρόμπερτ «RJ» Σκάριντζ, στο ενημερωτικό δελτίο IPO του. «Είχα καπό κάτω από το κρεβάτι μου, παρμπρίζ στη ντουλάπα μου και εξαρτήματα κινητήρα πάνω στο γραφείο μου».

Κάτι μας θυμίζει αυτό. «Έναν νέο άνδρα, ντυμένο με τον πιο απλό τρόπο που χρησιμοποιούσε… την πιο απλή γλώσσα», ήταν, όπως περιέγραψε η New York Herald, ο μεγαλύτερος επιχειρηματίας της ηλεκτρικής εποχής. Ο λόγος για τον 32χρονο Τόμας Έντισον, ο οποίος παρουσίασε την τελευταία του εφεύρεση, – τον λαμπτήρα πυρακτώσεως με νήμα άνθρακα – το 1879, στο εργαστήριό του, στο Μένλο Παρκ, στο Νιου Τζέρσεϊ.

Καθώς η αξία της Rivian ξεπέρασε αυτές της Ford και της General Motors, η General Electric (GE) ανέφερε ότι θα χωριστεί σε τρία τμήματα. Ο κολοσσός, ο οποίος ιδρύθηκε το 1892, μετά από τη συγχώνευση της Edison General Electric Company και ενός ανταγωνιστή μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, παραδέχτηκε την ήττα του, αφού πάλευε, από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, να ξαναβρεί την παλιά του δόξα. Αιτία θανάτου: ανία.

Όταν οι πωλήσεις οχημάτων με μπαταρίες αυξάνονται, οι εταιρείες που βασίζονται στην ηλεκτρική εφευρετικότητα πρέπει να το εκμεταλλευτούν καταλλήλως. Ωστόσο, παρόλο που η GE είναι παγκόσμιας κλάσης κατασκευαστής ανεμογεννητριών, κινητήρων αεροσκαφών και ιατρικού εξοπλισμού, με πωλήσεις 54 δισ. δολαρίων, κατά τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους, δεν προκαλεί πλέον τον ενθουσιασμό που προκαλούσε κάποτε.

Η GE αποτελεούσε κάποτε μια δημοφιλή μετοχή με χαρισματικό ηγέτη τον Τζακ Γουέλς, ο οποίος κατάφερε να πείσει τους επενδυτές ότι θα διευθύνει όλες τις επιχειρήσεις, από τα μέσα ενημέρωσης μέχρι και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, καλύτερα από οποιονδήποτε άλλο. Οι επενδυτές, ενδεχομένως, «να ανυπομονούσαν για τα πιο λαμπερά συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για τη GE στον τρίτο αιώνα της», δήλωσε ο Γουέλς, στην ετήσια έκθεση του 1999, καθώς η αποτίμησή της πλησίαζε στο ανώτατο όριο άνω των 480 δισ. δολαρίων. Αποχώρησε το 2001 και, για την GE, η νέμεσις ακολούθησε γρήγορα την ύβρις.

Οι σημερινοί ήρωες δεν είναι γκουρού της διοίκησης, αλλά ιδρυτές τεχνολογίας που δεν δίνουν σημασία σε όσους τους αμφισβητούν και συγκεντρώνουν δισεκατομμύρια για να ανατρέψουν πολλούς κλάδους της βιομηχανίας. «Είμαστε μια εταιρεία, που ξεκίνησε σχετικά πρόσφατα να λειτουργεί, και δεν έχουμε δημιουργήσει σημαντικά έσοδα», μπορεί κανείς να διαβάσει στο ενημερωτικό δελτίο της Rivian. Ωστόσο, έχει ένα ισχυρό όραμα και επενδυτές που θα ξοδέψουν αρκετά για τη λειτουργία της.

Ο Ίλον Μασκ ονόμασε την εταιρεία του Tesla από τον Νίκολα Τέσλα, υπάλληλο του Τόμας Έντισον, που μετατράπηκε σε αντίπαλο του στις εφευρέσεις, ένας ανταγωνισμός που κορυφώθηκε με τη συγχώνευση της General Electric. Ο Μασκ γνωρίζει πολύ καλά πώς να συνδυάζει τη τεχνολογία και τη διασημότητα: πραγματοποιώντας ψηφοφορία μεταξύ των 63 εκατομμυρίων followers του στο Twitter σχετικά με το εάν θα πουλήσει το 10% της μετοχής του στην Tesla. Η κίνησή του αυτή έκανε τις μετοχές της εταιρείας να πέσουν απότομα.

Ο Έντισον συνειδητοποίησε ότι ένας ιδρυτής θα μπορούσε να θεωρηθεί φίρμα, την εποχή των μέσων μαζικής ενημέρωση, και έδωσε σε πολλές επιχειρήσεις του το όνομά του, από την Edison Electric Light Company έως και την Edison Kinetophone Company.

Το 1877 μετέφερε τον φωνογράφο, που είχε εφεύρει σχετικά πρόσφατα, στα γραφεία της εφημερίδας, Scientific American, στη Νέα Υόρκη, τον έβαλε σε ένα γραφείο και κούρδισε τη λαβή του. «Τι κάνεις; Σου αρέσει ο φωνογράφος;» η συσκευή ρώτησε τους συντάκτες, οι οποίοι έμειναν άφωνοι και το διέδωσαν παντού.

«Η προηγμένη τεχνολογία δεν διαφέρει από τη μαγεία». Η φράση αυτή αποτελεί και τον τρίτο νόμο του συγγραφέα επιστημονικής φαντασίας, Άρθουρ Κλαρκ, με τους εφευρέτες να θεωρούνται μάγοι στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο  Ράνταλ Στρος σημειώνει στο βιβλίο του Ο μάγος του Μένλο Παρκ ότι ήταν «μια εποχή όπου η εξέλιξη της τεχνολογίας ήταν ραγδαία και ακατανόητη», επομένως «ήταν διασκεδαστικό να θεωρούμε ότι ο Έντισον έχει εξαιρετικές δυνάμεις».

Ο Στιβ Τζομπς μιμήθηκε το κόλπο του φωνογράφου του Έντισον κατά την κυκλοφορία του υπολογιστή Macintosh της Apple, το 1984, με τον υπολογιστή να μιλάει στο κοινό. Γνώριζε ότι εάν προωθούσε το προϊόν με τον ίδιο ενθουσιασμό που ο Έντισον προώθησε τον φωνογράφο, η τεχνολογία θα παρέμενε κάτι το μυστηριώδες για τους καταναλωτές: ο υπολογιστής Apple-1 του 1976 που δημοπρατήθηκε για 400.000$, στην Καλιφόρνια, αυτή την εβδομάδα, ήταν ο πρώτος από μια σειρά υπολογιστών που ο Τζομπς έκανε όλο και πιο μινιμαλιστικούς και εντυπωσιακούς.

Αυτή η μαγεία ταιριάζει στην εποχή των μετοχών meme που οι επενδυτές σχηματίζουν fan club σχετικά με τις εταιρείες που τους εμπνέουν. Είναι, επίσης, αποτελεσματικότερη για τα καταναλωτικά προϊόντα: λίγοι θα ασχοληθούν με την κυκλοφορία μίας ανεμογεννήτριας ή ιατρικής μηχανής απεικόνισης. Ανεξάρτητα από το πόσο καινοτόμος είναι μια τεχνολογία, δεν προσελκύει το ίδιο ενδιαφέρον αν βρίσκεται «κρυμμένη» σε ένα εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας με όταν μπορεί να πουληθεί σε όλους.

Τα προϊόντα GE, από λαμπτήρες μέχρι και συσκευές, υπήρχαν σε πολλά σπίτια, αλλά αντιμετώπιζαν την απειλή του ασιατικού ανταγωνισμού. Ο Γουέλς, όμως, μετέτρεψε την εταιρεία με τα προϊόντα αυτά σε κολοσσό και μας «διδάσκει» τον τρόπο που έκανε management.

Η προσέγγιση του Μασκ είναι πιο απλή: κατασκευάζει ηλεκτρικά αυτοκίνητα και έχει λογαριασμό στο Twitter. Ο Σκάριντζ, ο οποίος προσπάθησε να ανταγωνιστεί την Tesla, πριν η δραστηριότητα της επιχείρησής του επικεντρωθεί στα φορτηγά, πήρε το μάθημά του. Οι επενδυτές λατρεύουν, γενικά, το αφήγημα ενός ταπεινού εφευρέτη που ξεπερνά τις αντίξοες συνθήκες και, εν τέλει, καταφέρνει να κατασκευάσει μία μαγική συσκευή.

Ωστόσο, ο ενθουσιασμός δίνει, τελικά, τη θέση του στην ανία. Το περίεργο με την GE είναι ότι χρειάστηκε περισσότερο από ένας αιώνας για να βαρεθούν οι επενδυτές. Η Rivian και η Tesla ευελπιστούν ότι θα καταφέρουν να διατηρήσουν τον ενθουσιασμό των επενδυτών για τόσο καιρό.

Πηγή: FT

Τέσλα Vs Έντισον

AC / DC

Η ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΞΕ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

(Νέα Κυκλοφορία από τις εκδόσεις The Law of Success Publishing)

ΤΕΣΛΑ: Σέρβος ή «Κροάτης»;

γράφει ο Γιώργος Στάμκος

Στα Βαλκάνια, εκτός από συνοριακές διαμάχες, εθνοτικές και μειονοτικές συγκρούσεις, είναι συχνό το φαινόμενο διεκδίκησης ιστορίας, συμβόλων, ονομάτων καθώς και μεγάλων προσωπικοτήτων, εκ μέρους γειτονικών λαών και χωρών.

Ταυτοτικά ζητήματα στα Βαλκάνια

Εκτός από τα ζητήματα του Κοσόβου και της Βοσνίας & Ερζεγοβίνης, που παραμένουν λιγότερο ή περισσότερα ανοικτά, η Σερβία έχει ακόμη ανοικτά θέματα με το Μαυροβούνιο και ειδικά με την Κροατία, το νεότερο μέλος της Ε.Ε., όπου ζουν τα απομεινάρια μιας άλλοτε ισχυρής σερβικής μειονότητας, η οποία δεν απολαμβάνει ακόμη τα πλήρη δικαιώματά της. Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Συχνά εγείρονται διάφορα ιστορικά, πολιτιστικά και ταυτοτικά θέματα, που σχετίζονται κυρίως με τη σερβική παρουσία στα εδάφη της σημερινής Κροατίας. Τελευταίο ζήτημα, το οποίο απέκτησε αμέσως διεθνείς διαστάσεις, είναι η σύγκρουση Βελιγραδίου-Ζάγκρεμπ γύρω από την πατρότητα του παγκοσμίου φήμης εφευρέτη και επιστήμονα Νίκολα Τέσλα, που ενέπλεξε άμεσα τις Βρυξέλλες και την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Διαμαρτυρία της Σερβίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση για τον Τέσλα

H Σερβία διαμαρτυρήθηκε έντονα στις 9 Μαίου του 2020 στην Ευρωπαϊκή Ένωση, επειδή ένας μεγάλος Αμερικανός επιστήμονας Σερβικής καταγωγής, ο Νικόλα Τέσλα, παρουσιάστηκε σε μία από τις εκδόσεις της Ε.Ε. ως ένας «φημισμένος Κροάτης» (famous Croatian)και ως “ένας από τους πρώτους ανθρώπους που ανακάλυψαν την ακτινογραφία”. Όπως ανέφεραν οι New York Times, Bloomberg και Washington Times, αλλά και δεκάδες αμερικανικά πόρταλ και τηλεοπτικοί σταθμοί, καθώς και οι Toronto Star, Malaysian Star, το πρακτορείο Anadolu και οι Taiwan News, ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς, διαμαρτυρήθηκε έντονα στις Βρυξέλλες, αφού παρουσιάστηκε στη σελίδα της παιδικής εκπαίδευσης της Ε.Ε. ο Νίκολα Τέσλα, ως «Κροάτης», ενώ οι NY Times υπενθύμισαν επίσης πως ο Τέσλα υπήρξε και αντίπαλος του Τόμας Έντισον.

Ο Νίκολα Τέσλα, ο οποίος γεννήθηκε το 1856 από Σέρβους ορθόδοξους γονείς (ο πατέρας του Μιλούτιν ήταν Σέρβος ορθόδοξος ιερέας) στην τότε Αυστρο-ουγγρική αυτοκρατορία, στο χωριό Σμίλιαν (Smiljan), που βρίσκεται στο έδαφος της σημερινής Κροατίας, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο εξωτερικό, εργαζόμενος πρώτα στη Βουδαπέστη και στο Παρίσι, προτού μεταναστεύσει στις Ηνωμένες Πολιτείες το 1884. όπου απέκτησε αμερικανική υπηκοότητα. Πέθανε στη Νέα Υόρκη το 1943, και η κηδεία του έγινε σύμφωνα με την ορθόδοξη ιεροτελεστία. Οι στάχτες του Τέσλα φυλάσσονται σε μια «χρυσή τεφροδόχο» στο Μουσείο Νίκολα Τέσλα στη σερβική πρωτεύουσα, το Βελιγράδι.

“Αν ο Τέσλα ζούσε στη Γιουγκοσλαβία του Β’ Π.Π. θα κατέληγε σε κροατικό Στρατόπεδο Συγκέντρωσης”

Το σπίτι που γεννήθηκε ο σερβικής καταγωγής Νίκολα Τέσλα στο χωριό Σμίλιαν της Λίκα (δυτική Κροατία), όπως και η ορθόδοξη εκκλησία στην οποία ιερουργούσε ο ιερέας πατέρας του, ο Σέρβος Μιλούτιν Τέσλα (μητέρα του ήταν η επίσης σερβικής καταγωγής Τζούκα Μάντιτς), καταστράφηκαν δύο φορές από τους Κροάτες φασίστες και εθνικιστές: τη μία κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου (1941-1945) από τους Κροάτες Ούστασι και τη δεύτερη κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου στη Γιουγκοσλαβία (1991-1995), πάλι από τους Κροάτες εθνικιστές. Ξανακτίστηκε ωστόσο μετά το 2000 και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο και πάρκο μνήμης με δεκάδες χιλιάδες επισκέπτες το χρόνο.

“Έχω επαναλάβει πολλές φορές ότι εάν ο Νίκολα Τέσλα ζούσε στη Γιουγκοσλαβία [κατά τη διάρκεια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου], θα είχε καταλήξει κι αυτός στο Κροατικό Στρατόπεδο Συγκέντρωσης του Γιασενόβατς”, δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Σερβίας, Ίβιτσα Ντάτσιτς. Το Γιασένοβατς ήταν το μεγαλύτερο από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, που έκτισαν κατά τον Β’ Π.Π. οι Κροάτες Ούστασι, στα εκτεταμένα εδάφη του φιλοναζιστικού Ανεξάρτητου Κράτους της Κροατίας (NDH), όπου και εξοντώθηκαν περίπου 700.000 Σέρβοι, Εβραίοι και Ρομά.

Ο Γιουγκοσλάβος Τέσλα: εξίσου περήφανος για σερβική καταγωγή και κροατική πατρίδα

Τα βιβλία ιστορίας συχνά αναφέρουν τη δήλωσή του Νίκολα Τέσλα ότι είναι περήφανος για τη Σερβική καταγωγή και την Κροατική πατρίδα του. Συγκεκριμένα ο Τέσλα έγραψε το 1936, με αφορμή τα 80α του γενέθλια, σχετικά με την καταγωγή του: «Σας ευχαριστώ πολύ για τους θερμούς χαιρετισμούς και τις τιμές σας. Είμαι εξίσου περήφανος για τη σερβική καταγωγή μου και την κροατική πατρίδα μου. Ζήτω όλοι οι Γιουγκοσλάβοι!».

Μνημεία προς τιμήν του Τέσλα βρίσκονται σήμερα στο Βελιγράδι αλλά και στο Ζάγκρεμπ. Ο Τέσλα είναι παγκοσμίως γνωστός για την ανακάλυψη του επαγωγικού κινητήρα και την ανάπτυξη του Εναλλασσόμενου Ρεύματος (AC) και του πολυφασικού συστήματος, το οποίο βοήθησε στη διασφάλιση της διανομής ηλεκτρικής ενέργειας σε μεγάλες αποστάσεις. Πειραματίστηκε με την τεχνολογία ακτίνων Χ, την ασύρματη μεταφορά ενέργειας, του Λέιζερ, του Ραντάρ, και του ραδιοφώνου, ενώ ευθύνεται για περίπου 700 ευρεσιτεχνίες.

Το Αεροδρόμιο ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ του Βελιγραδίου.

Βελιγράδι: “η Ευρωπαϊκή Ένωση να ζητήσει συγνώμη”

Στη Σερβία όπου ο Τέσλα σε όλες τις δημοσκοπήσεις από η το 1990 και μετά χαρακτηρίζεται ως “ο μεγαλύτερος Σέρβος όλων των εποχών”, η μορφή του κοσμεί το χαρτονόμισμα των 100 δηναρίων, με το όνομα του βαπτίστηκε το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας (Διεθνές Αεροδρόμιο Βελιγραδίου Νίκολα Τέσλα), όπου εργοστάσια παραγωγής ενέργειας, γυμνάσια, πολυτεχνικές σχολές, ινστιτούτα, λεωφόροι και πάρκα, φέρουν περήφανα το όνομά του, ενοχλήθηκαν πολύ από την κίνηση της Κροατίας και την ανοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην “κροατοποίηση” του Τέσλα.

Ο Υπουργός Πολιτισμού της Σερβίας Βλάνταν Βουκοσάβλιεβιτς (Vladan Vukosavljević), απαίτησε από την Ευρωπαϊκή Ένωση να ζητήσει συγνώμη για την «ψευδή παρουσίαση της καταγωγής και εθνικότητας του Νίκολα Τέσλα».

Ποιοι άλλοι διεκδικούν τον Τέσλα;

Υπενθυμίζεται πως τον Σερβοαμερικανό Νίκολα Τέσλα, τον διεκδικούν, εκτός από τους Κροάτες, και οι Αυστριακοί (σπούδασε στο Γκρατς 2,5 χρόνια), οι Σλοβένοι (εργάστηκε στο Μάριμπορ μερικούς μήνες), οι Τσέχοι (επειδή έζησε στην Πράγα έναν χρόνο) και οι Ούγγροι (εργάστηκε στην Βουδαπέστη δύο χρόνια), οι Γάλλοι (έζησε στο Παρίσι δύο χρόνια) και φυσικά, πάνω από όλους, οι Αμερικανοί, όπου ο Τέσλα έζησε τα 58 από τα 86 χρόνια της ζωής του, έλαβε αμερικανική υπηκοότητα και ανέπτυξε το εφευρετικό κι επιστημονικό του έργο.

Στο χορό της διεκδίκησης του Τέσλα δεν λείπουν και οι Έλληνες. Τα τελευταία χρόνια ακροδεξιές ομάδες και sites στην Ελλάδα έχουν κατασκευάσει ολόκληρα ψευδή (fake) δημοσιεύματα γύρω από την υποτιθέμενη «θεσσαλική» (ελληνική) καταγωγή του Σέρβου Νίκολα Τέσλα. Σύμφωνα με πληροφορίες η Σερβία, ενοχλημένη από αυτά τα ψευδή δημοσιεύματα, σκοπεύει να κινηθεί εναντίον αυτών των ελληνικών sites, που διασπείρουν fake news για τον Τέσλα, απαιτώντας να διακόψουν αυτή τη κακόβουλη διασπορά, διαφορετικά θα υποστούν δικαστικές διώξεις.

Είναι γνωστό από την ιστορία πως οι μικροί λαοί ανέκαθεν διαπληκτίζονταν για την πατρότητα των μεγάλων ανθρώπων. Στην κλασική αρχαιότητα επτά ελληνικές πόλεις έριζαν μεταξύ τους διεκδικώντας τον Όμηρο, το μεγαλύτερο ποιητή του αρχαίου κόσμου, επειδή ήθελαν να κλέψουν κάτι κι αυτές από την αιώνια δόξα του.

Πολίτης του κόσμου και κτήμα όλης της ανθρωπότητας

Υπόψιν, αυτοί που κατασκευάζουν φράκτες και τείχη για να “προστατευτούν” από τους “Άλλους” δεν αργούν να γίνουν οι ίδιοι φυλακισμένοι μέσα στους φράκτες που οι ίδιοι έκτισαν.

Ο Τέσλα όμως έριχνε φράκτες, τείχη, σύνορα, ταυτότητες, και δόγματα. Εκτός από τη μητρική Σέρβικη γλώσσα, μιλούσε και άλλες επτά γλώσσες. Αν και περήφανος για τη σερβική καταγωγή του, χαρακτήριζε τον εαυτό του «Πολίτη του Κόσμου». Δεν πίστευε σε καμιά υπαρκτή θρησκεία, έβλεπε τα πάντα στο σύμπαν ως εκδηλώσεις της ίδιας ενέργειας,και τον ένοιαζε πρωτίστως το καλό ολόκληρης της ανθρωπότητας και όχι το συμφέρον συγκεκριμένων ομάδων και εθνών. Πέρα από την αναμφισβήτητη σερβική καταγωγή του ο Τέσλα άνηκε και ανήκει σε όλη την ανθρωπότητα. Αν έβλεπε όλη αυτή τη φασαρία γύρω από τη διεκδίκηση της πατρότητας της καταγωγής του, ο οραματιστής Τέσλα σίγουρα θα μειδίαζε και ίσως θα έλεγε: «Δεν είναι έτοιμοι ακόμη για το μεγάλο εξελικτικό άλμα»…

* Ο Γιώργος Στάμκος είναι συγγραφέας τεσσάρων βιβλίων για τον Νίκολα Τέσλα.

Δολοφονήθηκε ο Τέσλα για την “Ακτίνα Θανάτου” που σχεδίαζε;

Tesla’s DEATH RAY

A Murder Declassified

Αποχαρακτηρισμένα Έγγραφα του FBI Αποκαλύπτουν:

Δολοφονήθηκε ο Τέσλα για την “Ακτίνα Θανάτου” που σχεδίαζε;

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

“Η ανακάλυψή μου θα απομακρύνει την απειλή των αεροπλάνων και των υποβρυχίων, αλλά θα εξασφαλίσει την υπεροχή στη μάχη… Δήλωσα ρητά ότι η ιδέα μου δεν πρέπει να θεωρείται ως η χρήση της αποκαλούμενης ‘ακτίνας θανάτου’… Αρκετές χιλιάδες μονάδες ιπποδύναμης θα μπορούν να μεταδοθούν με τη συσκευή μου, μέσω μιας ακτίνας λεπτής όσο μια τρίχα, που τίποτε όμως δεν θα μπορεί να της αντισταθεί… Η συσκευή μου εκπέμπει σωματίδια τα οποία θα μπορούσαν να είναι μεγάλων ή μικροσκοπικών διαστάσεων, καθιστώντας ικανή τη μεταφορά σε μια μικρή περιοχή, που βρίσκεται σε μεγάλη απόσταση, περισσότερης ενέργειας απ’ όση έχουν μεταφερθεί ποτέ με ακτίνες οποιουδήποτε είδους. Ενέργεια ισχύος αρκετών χιλιάδων ιπποδύναμης θα μπορούσε να μεταφερθεί με μια δέσμη λεπτή όσο μια τρίχα…” Νίκολα Τέσλα, 1935.

Τον Σεπτέμβριο του 2016 το FBI αποχαρακτήρισε (Declassified) μια σειρά με απόρρητα έγγραφα, που αφορούσαν τον φημισμένο Σερβοαμερικανό επιστήμονα και εφευρέτη Νίκολα Τέσλα (1856-1943). Σύμφωνα με αυτά τα προσφάτως αποχαρακτηρισμένα έγγραφα, ο Τέσλα σχεδίαζε στα τελευταία χρόνια της ζωής του ένα «απόλυτο όπλο άμυνας» ή μαζικής καταστροφής, το οποίο οι Αμερικανοί δημοσιογράφοι αποκαλούσαν στα πομπώδη άρθρα τους «Ακτίνα Θανάτου» του Τέσλα (Tesla Death Ray). Ο τίτλος ενός τέτοιου πρωτοσέλιδου τωνNewYorkTimes με ημερομηνία 11 Ιουλίου 1934 έγραφε σχετικά: “Ο ΤΕΣΛΑ, ΣΕ ΗΛΙΚΙΑ 78 ΕΤΩΝ, ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΕΙ ΝΕΑ ‘ΑΚΤΙΝΑ ΘΑΝΑΤΟΥ’. Μια Εφεύρεση Αρκετά Ισχυρή ώστε να Καταστρέψει 10.000 Αεροπλάνα σε Απόσταση 250 Μιλίων. ΟΠΛΟ ΓΙΑ ΑΜΥΝΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΜΟΝΟ. Ο Επιστήμονας, σε Συνέντευξη του, Υποστηρίζει πως η Συσκευή του θα Μπορεί να Σκοτώσει Χωρίς Ίχνη”. Το άρθρο αναφέρονταν σε μια νέα εφεύρεση του Τέσλα, που “θα έστελνε εστιασμένες ακτίνες σωματιδίων διαμέσου του αέρα, με τόσο τρομακτική ενέργεια, που θα μπορούσαν να καταρρίψουν ένα στόλο από 10.000 εχθρικά αεροσκάφη σε μια απόσταση 250 μιλίων…”. Ο Τέσλα δήλωσε στην ίδια εφημερίδα πως η “ακτίνα θανάτου” θα μπορούσε να κάνει τον πόλεμο αδύνατο προσφέροντας σε κάθε χώρα ένα “αόρατο Σινικό Τείχος”.

Αυτό ήταν μόνο ένα από τα δεκάδες άρθρα στον αμερικανικό Τύπο της εποχής, σχετικά με την “Ακτίνα Θανάτου” και τα υπερόπλα Τέσλα. Και όχι φυσικά η μόνη αφορμή για να αρχίσει το FBI να παρακολουθεί από το 1937 τον Τέσλα. Αυτή τη χρονιά ένας πράκτορας του FBI είχε ανοίξει τον “Φάκελο Τέσλα” (Tesla File), που έγινε σύντομα ογκώδης, κάνοντας την υπόθεση ότι “ο Νίκολα Τέσλα είναι πιθανώς αναμεμειγμένος σε ανεξήγητες πτώσεις αεροσκαφών”. Αυτές τις υποθέσεις πυροδοτούσε συχνά και ο ίδιος ο Τέσλα με δηλώσεις του σε δημοσιογράφους, όπως το 1937, που ανακοίνωσε πως “η εφεύρεσή μου χρειάζεται μεγάλες εγκαταστάσεις, αλλά από τη στιγμή που θα ολοκληρωθεί, θα μπορεί να καταστρέψει οτιδήποτε πλησιάζει, ανθρώπους μηχανήματα, σε ακτίνα 300 χιλιομέτρων. Θα είναι, για να το πω αλλιώς, ένα τείχος ισχύος που θα προβάλει ανυπέρβλητα εμπόδια σε όποιον προσπαθήσει να επιτεθεί” (Nikola Tesla, A Machine to End War, 1937). Ποιος δεν θα ήθελε να έχει ένα τέτοιο υπερόπλο στην κατοχή του, στις παραμονές μάλιστα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου; Για όλο το διάστημα μέχρι το θάνατο του στις 7 Ιανουαρίου του 1943 οι πράκτορες του FBI φαίνεται πως παρακολουθούσαν τις κινήσεις, τις επαφές και την αλληλογραφία του εφευρέτη.

Πρόλαβε ωστόσο ο Τέσλα να τελειώσει αυτά τα σχέδια του ή δολοφονήθηκε προτού τα ολοκληρώσει; Ποιοι μπορεί να κρύβονται πίσω από τον μυστηριώδη θάνατο ή δολοφονία του Τέσλα στις 7 Ιανουαρίου του 1943; Ναζί κατάσκοποι, όπως ο Ότο Σκορτσίνι, που πήρε εντολή από τον ίδιο τον Χίτλερ να δολοφονήσει τον Τέσλα; Σοβιετικοί κατάσκοποι μήπως; Ποιος ο ρόλος του ανιψιού του Σάβα Κοσάνοβιτς, που ήταν τότε πρέσβης στη Νέα Υόρκη της εξόριστης Γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης; Μήπως τον δολοφόνησε τελικά η ίδια η αμερικανική κυβέρνηση, που έστειλε αμέσως μετά τον “θάνατο” του Τέσλα τον θείο του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τράμπ, τον Δρ. Τζον Τραμπ, ως επικεφαλή μιας ομάδας πρακτόρων του FBI, για να κλέψει όσα έγγραφα και σχέδια του Τέσλα είχαν στρατιωτικό ενδιαφέρον; Ο Δρ John G. Trump, ένας ηλεκτρολόγος μηχανολόγος της Εθνικής Αμυντικής Ερευνητικής Επιτροπής του Γραφείου της Επιστημονικής Έρευνας και Ανάπτυξης (National Defense Research Committee of the Office of Scientific Research and Development) των ΗΠΑ, προσκλήθηκε για να αναλύσει την αξία των εγγράφων και σημειώσεων του Τέσλα. Έπειτα από τρεις μέρες ερευνών (από τις 26 ως τις 28 Ιανουαρίου του 1943) ο Δρ. Τραμπ αποφάνθηκε: “Οι σκέψεις και οι προσπάθειες του Τέσλα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών είχαν κυρίως έναν θεωρητικό, φιλοσοφικό και ως ένα βαθμό θεαματικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα οι ιδέες του για την ασύρματη μεταφορά ενέργειας. Όμως δεν περιλάμβαναν νέες και εφαρμοσμένες αρχές ή μεθόδους για την πραγματοποίηση τους”. Ωστόσο ο ίδιος ο Δρ Τραμπ συνέλεξε κάποια από τα έγγραφα του Τέσλα, που ο ίδιος θεωρούσε σημαντικά, τα οποία και στη συνέχεια διαβαθμίστηκαν ως άκρως απόρρητα από τον Αμερικανικό Στρατό και φωτοτυπίες τους δόθηκαν σε διάφορες κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ.

Σ’ αυτά και σε ακόμη περισσότερα ερωτήματα επιχείρησε να απαντήσει ένα νέο ντοκιμαντέρ με τίτλο “Τesla’s DEATH RAY: A Murder Declassified”, το οποίο προβλήθηκε τον Φεβρουάριο του 2018 στο Discovery Channel με κεντρικό θέμα του την «Ακτίνα Θανάτου» και τα σενάρια δολοφονίας του Τέσλα. Το ντοκιμαντέρ επιχείρησε να ρίξει φως σε μια από τις μεγαλύτερες συγκαλύψεις του 20ου αιώνα: την υπόθεση ο Τέσλα να δολοφονήθηκε για να κλαπούν τα σχέδια του για την κατασκευή της “Ακτίνας Θανάτου”, του πρώτου όπλου μαζικής καταστροφής στη σύγχρονη ιστορία. Οι ερευνητές του Discovery Channel μελέτησαν τα αποχαρακτηρισμένα, από τον Σεπτέμβριο του 2016, έγγραφα του FBI που σχετίζονταν με το Νίκολα Τέσλα και παρουσιάζουν πολλά στοιχεία τα οποία συνηγορούν στην υπόθεση δολοφονίας του εφευρέτη. Ως γνωστόν ο Τέσλα παρακολουθούνταν από το FBI τουλάχιστον από το 1937 και την ίδια χρονιά ο ίδιο κατήγγειλε διάρρηξη του δωματίου στο ξενοδοχείο New Yorker, όπου και διέμενε κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του. Επειδή στη ζωή του είδε το εργαστήριο του να καταστρέφεται αρκετές φορές, αλλά και να του κλέβουν πατέντες και ιδέες, ο Τέσλα απέκτησε τη συνήθεια να γράφει με κωδικούς, κωδικοποιημένες σημειώσεις ή να αφήνει σχέδια και εφευρέσεις σκοπίμως ημιτελή για να μη μπορεί κάποιος να τα ολοκληρώσει εύκολα και χωρίς τη συνδρομή του. Πολλές σημειώσεις του λοιπόν, ειδικά αυτές που αφορούν την “Ακτίνα Θανάτου” χρειάζονται αποκρυπτογράφηση, παραδέχθηκαν οι ερευνητές του Discovery Channel. Οι ίδιοι, αφού επισκέφθηκαν και το Μουσείο Νίκολα Τέσλα στο Βελιγράδι, διαπίστωσαν πως λείπουν και αρκετές σελίδες των σημειώσεων του Τέσλα, που αφορούν την κατασκευή Ακτίνας Κατευθυνόμενης Ενέργειας, λες και κάποιος τις αφαίρεσε σκόπιμα. Υπόψιν, το αρχείο του Τέσλα που το 1951, οκτώ χρόνια μετά το θάνατό του, μεταφέρθηκε από τις αποθήκες του OAP (Οργανισμός για τις Περιουσίες των Αλλοδαπών) στη Νέα Υόρκη στο ομώνυμο Μουσείο του στο Βελιγράδι, περιλάμβανε 80 μπαούλα και 130.000 σελίδες εγγράφων! Ο νεαρός τότε Σάβα Σρέματς, που εργάζονταν στην αρχειοθέτηση του νεότευκτου Μουσείου Τέσλα, ήταν ο πρώτος που άνοιξε το αρχείο του Τέσλα και ξεφύλλισε τις σημειώσεις του. Διαπίστωσε πως μόνον από το σημειωματάριο του Τέσλα για την “Ακτίνα Θανάτου” έλειπαν δέκα σελίδες. Άλλα έγγραφα και σημειώσεις του Τέσλα είχαν “εξαφανιστεί” πολύ πριν φθάσουν στο Βελιγράδι. Τι συνέβη;

Η ιδέα μιας “Ακτίνα Θανάτου” ή, πιο συγκεκριμένα, ενός Όπλου Κατευθυνόμενης Ενέργειας από τον Τέσλα, παρά το περασμένο της ηλικίας του, ήταν κάτι που πολλοί πήραν στα σοβαρά. Ειδικά όταν και οι ΗΠΑ, μετά την επίθεση στο Περλ Χάρμπορ (7.12.1941), εισήλθαν στον Β’ Π. Πόλεμο και 16 εκατομμύρια Αμερικανοί επιστρατεύτηκαν. Ήταν άλλωστε μια ακόμη απίστευτη ιδέα από έναν απίστευτο εφευρέτη. Ο Τέσλα είχε με τις εφευρέσεις του, από τα τέλη ακόμη του 19ου αιώνα, ανοίξει τον δρόμο σε μια σειρά από νέες τεχνολογίες. Πολλοί αναλυτές της αμυντικής τεχνολογίας τον θεωρούν κάτι σαν “ήρωα” των σύγχρονων οπλικών συστημάτων: ασύρματοι, τηλεχειριστήρια και τεχνολογίες λέιζερ (Laser) ανάγουν τις απαρχές τους στις εφευρέσεις του Τέσλα. Το γεγονός αυτό, καθώς και το μέγεθος του επιστημονικού έργου και των εφευρέσεων του Τέσλα, τον καθιστούσαν πιθανό υποψήφιο για να σχεδιάσει ένα “υπερόπλο που θα καταργούσε όλους τους πολέμους”, όπως ο ίδιος υποστήριζε. Από την άλλη ο Τέσλα ήταν εκκεντρικός, ανεξέλεγκτος και θα έκανε τα πάντα για να προωθήσει τη μεγαλοφυία του, ακόμη και με τη σχεδίαση μιας “Ακτίνας Θανάτου”.

Θα τον δολοφονούσαν ωστόσο για μια υποψήφια εφεύρεση του, όπως η “Ακτίνα Θανάτου”; Τα αποχαρακτηρισμένα αρχεία του FBI δεν αποκλείουν να έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Δίνουν μάλιστα την εντύπωση πως κάποιοι στην Ουάσιγκτον τον θεωρούσαν “υποψήφιο προδότη”, παρά το γεγονός πως ο σερβικής καταγωγής Τέσλα θεωρούσε τον εαυτό του Αμερικανό πατριώτη κι έλεγε πως η αμερικανική του υπηκοότητα, την οποία απέκτησε πριν από μισόν αιώνα, ήταν γι’ αυτόν το σημαντικότερο “επίτευγμά” του. Ο πρώην πράκτορας της CIA Γκλεν Καρλ υποστηρίζει πως το FBI ανησυχούσε για τον Τέσλα. Γνώριζαν πως το 1937 οι Σοβιετικοί, μέσω μιας εταιρίας-βιτρίνας τους στις ΗΠΑ, είχαν αγοράσει τμήματα των σχεδίων της Ακτίνας του Τέσλα. Ωστόσο ο Τέσλα είχε την πρόνοια να μην δώσει ολοκληρωμένο το σχέδιο του, αλλά ημιτελές, για ευνόητους λόγους.

Ο ίδιος προτιμούσε να παραχωρήσει το σχέδιο του για το “απόλυτο όπλο άμυνας” στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Γιουγκοσλαβία, η οποία, στις παραμονές του Β’ Π. Πολέμου, βρισκόταν υπό τη βαριά σκιά της ναζιστικής Γερμανίας, που με την προσάρτηση της Αυστρίας το 1938, είχε φθάσει ως τα σύνορα της και ήταν ζήτημα χρόνου να εισβάλει και στα Βαλκάνια. Το σχέδιο του όμως για την προστασία της Γιουγκοσλαβίας από κάθε είδους εναέριας, θαλάσσιας και χερσαίας επίθεσης απαιτούσε την κατασκευή πέντε μεγάλων επίγειων σταθμών εκπομπής Κατευθυνόμενης Ενέργειας, με συνολικό κόστος τουλάχιστον 200 εκατομμύρια αγγλικές λίρες εκείνης της εποχής. Και αυτό ήταν ένα τεράστιο ποσό που το Βελιγράδι αδυνατούσε να επενδύσει για την άμυνα της Γιουγκοσλαβίας. Ο Τέσλα στράφηκε τότε στο Λονδίνο, που ήταν σύμμαχος της Γιουγκοσλαβίας, αλλά και η Μεγάλη Βρετανία αρνήθηκε να χρηματοδοτήσει την κατασκευή ενός τέτοιου μεγάλου και κοστοβόρου υπερόπλου. Και φυσικά το Βερολίνο και οι επιτελείς του Χίτλερ γνώριζαν γι’ αυτές τις κινήσεις του Τέσλα και δεν θα είχαν πρόβλημα να τον “βγάλουν από τη μέση”.

Σύμφωνα με ένα από τα σενάρια των αποχαρακτηρισμένων εγγράφων του FBI υπήρχε το ενδεχόμενο ο 86χρονος Τέσλα, ο οποίος ακολουθούσε έναν υγιεινό τρόπο ζωής με σκοπό να ζήσει ως τα 106 χρόνια, να δολοφονήθηκε με ασφυξία τη νύκτα της 7ης Ιανουαρίου του 1943 από Ναζί πράκτορες που δρούσαν στις ΗΠΑ. Υποψίες πέφτουν ακόμη και στον επικεφαλή κομάντο των Γερμανών, τον Ότο Σκορτσίνι, και τον θέλουν να έχει πάρει εντολή από τον ίδιο τον Χίτλερ για να εκτελέσει τον Τέσλα! Παρατραβηγμένο; Πιθανόν, αλλά είναι γεγονός πως βόλευε πολύ στους Ναζί να ξεφορτωθούν τον Τέσλα και να κλέψουν τα σχέδια του για την “Ακτίνα Θανάτου”.

Το FBI υποψιαζόταν επίσης και τον ανιψιό του Τέσλα και γιο της αδελφής του Μάριτσα, τον Σάβα Κοσάνοβιτς, που ήταν εκείνη την εποχή διπλωμάτης και πρόξενος στη Νέα Υόρκη της εξόριστης στο Λονδίνο γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης (η Γιουγκοσλαβία ήταν υπό ναζιστική κατοχή το 1941-45). Ο Σάβα ήταν ο αγαπημένος ανιψιός του Τέσλα και ταυτόχρονα, σύμφωνα με το FBI, έδειχνε συμπάθειες προς τους κομουνιστές παρτιζάνους του Τίτο. Σύμφωνα με τον άλλον ανιψιό του Τέσλα, τον Σερβοαμερικανό Γουίλιαμ Τέρμπο, ο Σάβα Κοσάνοβιτς, κατά την περίοδο του Β’ Π. Πολέμου, άλλαξε στρατόπεδο, έγινε ανεκτικός προς τους κομουνιστές και συνεπώς εχθρός των ΗΠΑ και φίλος των Σοβιετικών. Το FBI ανησυχούσε πολύ μήπως ο Κοσάνοβιτς υπεξαιρούσε πολύτιμες σημειώσεις του Τέσλα, που αφορούσαν την κατασκευή οπλικών συστημάτων, και τις έδινε στον Τίτο ή, ακόμη χειρότερα, στους Σοβιετικούς. Δεν θα έφθανε ωστόσο με τίποτε στο σημείο να δολοφονήσει τον αγαπημένο του θείο, που τόσο θαύμαζε. Ήταν άλλωστε και ο αποκλειστικός κληρονόμος της κινητής περιουσίας του. Γι’ αυτό, μετά το θάνατο του Τέσλα, έδωσε επί σειρά ετών δικαστικές μάχες με το Αμερικανικό Κράτος προκειμένου να παραλάβει την κληρονομιά του Τέσλα, δηλαδή το τεράστιο αρχείο του, και να το μεταφέρει στο Βελιγράδι, όπου στις αρχές της δεκαετίας του 1950 άνοιξε και το Μουσείο Νίκολα Τέσλα, που αξίζει να επισκεφθείτε. Αν δεν ήταν οι Σοβιετικοί, οι Ναζί ή ο Σάβα Κοσάνοβιτς, τότε ποιος άλλος μπορούσε να είναι ο πιθανότερος υποψήφιος για τη δολοφονία του Τέσλα;

O ανιψιός του Τέσλα Σάβα Κοσάνοβιτς / Sava Kosanovic, γιος της αδελφής του Μάριτσα, και κληρονόμος του αρχείου του εφευρέτη, το οποίο και μετέφερε στην πατρίδα του Σερβία, όπου και ιδρύθηκε το 1953 το Μουσείο Νίκολα Τέσλα στο Βελιγράδι.

Μα φυσικά η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ! Ο Τέσλα γνώριζε πολλά, ήταν ανεξέλεγκτος και τελευταία “φλέρταρε” με δυνάμεις που η Ουάσιγκτον θεωρούσε εν δυνάμει εχθρικές. Υπήρχε κίνδυνος τα σχέδια του για την κατασκευή υπερόπλων να κλαπούν ή να διαρρεύσουν σε “λάθος χέρια”. Γι’ αυτό και η πιο ασφαλής επιλογή ήταν Αμερικανοί πράκτορες να δολοφονήσουν “αθόρυβα” τον Τέσλα και στη συνέχεια, με την ησυχία τους, να κάνουν “φύλλο και φτερό” το αρχείο του και να υπεξαιρέσουν οποιεσδήποτε σημειώσεις και σχέδια θεωρούσαν “στρατιωτικά ενδιαφέρουσες” και δεν ήθελαν να πέσουν σε εχθρικά χέρια. Το πρώτο, δηλαδή η δολοφονία του Τέσλα από Αμερικανούς πράκτορες δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί ακόμη (αν και δεν μπορεί να αποκλειστεί), αλλά το δεύτερο είναι κάτι που συνέβη σίγουρα, καθώς το αρχείο του Τέσλα ερευνήθηκε σε βάθος από τον Δρ. Τζον Τραμπ (θείο του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ) και την ομάδα του, και ό,τι στοιχεία, πληροφορίες, σημειώσεις και σχέδια θεωρήθηκαν χρήσιμα ή κρίσιμα, κατέληξαν τελικά στα χέρια των αμερικανικών υπηρεσιών ασφαλείας και του Αμερικανικού Στρατού.

Όσο για την περιβόητη “Ακτίνα Θανάτου” του Τέσλα, αυτή δεν ήταν φυσικά αποκύημα της φαντασίας του Σερβοαμερικανού εφευρέτη, αλλά κάτι το τεχνικά εφικτό ακόμη και για τα δεδομένα εκείνης της εποχής. Ομάδα Αμερικανών τεχνικών και επιστημόνων, που είχαν εμμονή με τον Τέσλα και το έργο του και συνεργάστηκαν με τους παραγωγούς του συγκεκριμένου επεισοδίου του Discovery Channel ανέλαβαν να κατασκευάσουν ένα σχετικά μικρού μεγέθους (περίπου 20 μέτρα ύψος) πύργο, κατασκευασμένο με βάση τις σημειώσεις του Τέσλα, από όπου θα εξέπεμπαν πειραματικά μια “Ακτίνα Θανάτου”. Οι δοκιμές και η κατασκευή του στο Conroe του Τέξας κράτησαν αρκετούς μήνες και τελικά ο πειραματικός σταθμός ήταν το 2017 έτοιμος. Όλοι ήταν σε μεγάλη αγωνία ως την τελευταία στιγμή, μέχρι να πραγματοποιηθεί η πρώτη δοκιμή της “Ακτίνας Θανάτου” του Τέσλα, αρχικά στην κατάρριψη (κυριολεκτικά στην εξαέρωση) ενός Drone. Οι οκτώ μεγάλοι πυκνωτές συνδέθηκαν, όλα τα τεχνικά συστήματα του σταθμού συναρμολογήθηκαν. Μόλις η δοκιμή της ακτίνας έγινε το Drone-στόχος καταστράφηκε ακαριαία! Ο Τέσλα είχε δίκιο. Για μια ακόμη φορά δικαιώθηκε, έστω και μετά θάνατον. Το όπλο του λειτουργούσε, δεν ήταν θεωρία. Να ήταν άραγε αυτός ο λόγος για να δολοφονηθεί;

Διαβάστε το νέο βιβλίο του Γιώργου Στάμκου με τίτλο ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ: Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου, που μόλις κυκλοφόρησε.

 

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ ΚΟΝΤΙΝΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ,

ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΔΕΙΞΕΙ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑ!

ΤΕΣΛΑ και ΕΝΤΙΣΟΝ: Ο μεγάλος Πόλεμος του Ηλεκτρισμού

ΤΕΣΛΑ και ΕΝΤΙΣΟΝ

Ο μεγάλος Πόλεμος του Ηλεκτρισμού

Στα 1891, στην κατάμεστη αίθουσα διαλέξεων του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη, ένας άνδρας κρατά από μία μπρούτζινη μπάλα σε κάθε χέρι. Αγγίζει τους ακροδέκτες ενός μετασχηματιστή υψηλής τάσης και συχνότητας (που σήμερα ονομάζεται πηνίο Τέσλα) και για μια στιγμή, 250.000 βολτ τύλιξαν το σώμα του, σε μια φαντασμαγορική σκηνή που οι εφημερίδες της εποχής περιέγραψαν, με τον υπερφίαλο τρόπο που συνηθιζόταν, ως «η απαστράπτουσα δόξα των μυριάδων γλωσσών της ηλεκτρικής φλόγας»…

Όταν η ηλεκτρική αύρα διαλύθηκε, το κοινό διαπίστωσε με ανακούφιση ότι ο άνδρας παρέμενε σώος και αβλαβής. Ήταν ο Νίκολα Τέσλα, εφευρέτης του εναλλασσόμενου ρεύματος (AC) και με την παρουσίαση εκείνη, πήρε το ρίσκο να αποδείξει την ασφάλεια της εφεύρεσής του.

Ο λόγος για την ανάγκη αυτής της απόδειξης ήταν, ότι η πανίσχυρη Edison Electric Light Company, την οποία ίδρυσε ο επίσης διάσημος εφευρέτης, Τόμας Έντισον, διεξήγαγε εκστρατεία εναντίον του AC. Τα συστήματα του συνεχόμενου ρεύματος (DC), το οποίο προωθούσε ο Έντισον μέσω της εταιρίας του, έχαναν μερίδιο αγοράς από τον υποστηρικτή του Τέσλα, το επιχειρηματικό μεγαθήριο της εποχής, την Westinghouse Electric Company και, ως απάντηση, ο όμιλος Έντισον αποφάσισε να αμφισβητήσει την ασφάλεια του AC μέσω εντυπωσιακών ιστοριών στις εφημερίδες. Ο Τέσλα με τη δραματοποιημένη επίδειξή του στο Κολούμπια προσπάθησε να απαντήσει στην αρνητική δημοσιότητα.

Στα τέλη της δεκαετίας του 1880, όταν η ηλεκτρική ενέργεια ήταν η «άγρια Δύση» της τεχνολογίας, κανείς δεν ήξερε τι είδους σύστημα επρόκειτο να επικρατήσει. Και «άγρια Δύση» σήμαινε σκληρός, ανελέητος, αθέμιτος ανταγωνισμός μέχρις εσχάτων. Ακριβώς αυτό συνέβη μεταξύ του Τέσλα και του Έντισον.

Ήταν ένας πόλεμος που περιλάμβανε, μεταξύ άλλων τρομακτικές επιδείξεις, προσπάθειες απαγόρευσης του AC. ακόμη και δημόσιες εκτελέσεις. Στο τέλος, ωστόσο, λόγω της ικανότητάς του να διανέμει σε ευρεία κλίμακα και φθηνή ηλεκτρική ισχύ, το εναλλασσόμενο ρεύμα κέρδισε.

Και εγένετο φως!

Η κοινή πεποίθηση ότι ο Τόμας Έντισον εφηύρε μόνος του τον ηλεκτρικό φωτισμό το 1879, δεν είναι αλήθεια. Το πρώτο ηλεκτρικό φως ήταν ο λαμπτήρας τόξου που εφευρέθηκε από τον Χάμφρι Ντέιβι το 1807. Εμπνευσμένος από την ηλεκτρική μπαταρία που εφευρέθηκε από τον Αλεσσάντρο Βόλτα το 1800, ο Ντέιβι είχε κατασκευάσει μια τεράστια ηλεκτρική μπαταρία στο υπόγειο του Βασιλικού Ινστιτούτου στο Λονδίνο. Για να δείξει τη δύναμη της μπαταρίας του, ο Ντέιβι συνέδεσε τους ακροδέκτες της μπαταρίας με δύο ράβδους άνθρακα. Όταν διαχώρισε τις ράβδους σε μικρή απόσταση μεταξύ τους, το ρεύμα πήδηξε το κενό και έδωσε ένα λαμπρό φως. Κατά τα επόμενα 50 χρόνια οι εφευρέτες δούλεψαν για την ανάπτυξη των λαμπτήρων τόξου. Οι προσπάθειές τους όμως ήταν περιορισμένες, αφενός διότι έπρεπε να βασίζονται σε μπαταρίες, αφετέρου, για να επεκταθούν, χρειάζονταν μια νέα πηγή ηλεκτρικού ρεύματος. Αυτή η νέα πηγή ήταν το δυναμό ή η γεννήτρια.

Το 1831 ο Μάικλ Φάραντέι, ο οποίος είχε ξεκινήσει την καριέρα του ως βοηθός στο εργαστήριο του Ντέιβι, έδειξε ότι  αν τυλίξεις δύο σπείρες σύρματος αντιδιαμετρικά, σε έναν δακτύλιο από σίδηρο και διοχετεύσεις ηλεκτρικό ρεύμα στο ένα από τα δύο σύρματα, τότε εμφανίζεται ηλεκτρικό ρεύμα και στο άλλο σύρμα, αλλά μόνο όταν το ρεύμα στο πρώτο σύρμα ξεκινά ή διακόπτεται.

Η ονομασία που αποδόθηκε στο φαινόμενο ήταν «επαγωγή». Συνεχίζοντας τα πειράματα ο Φαραντέι κατέληξε σε δύο σημαντικά συμπεράσματα. Πρώτον, η ύπαρξη του σιδερένιου δακτυλίου δεν είναι απαραίτητη. Δεύτερον, το ρόλο του πρώτου σύρματος μπορούσε να παίξει και ένας ισχυρός μαγνήτης. Αυτό το συμπέρασμα ήταν ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, αφού σηματοδοτούσε τη δημιουργία ηλεκτρικού ρεύματος από μαγνήτη, με άλλα λόγια τη μετάβαση από τον μαγνητισμό στον ηλεκτρισμό. Η ηλεκτρομαγνητική επαγωγή ήταν γεγονός.

Με βάση την αρχή της ηλεκτρομαγνητικής επαγωγής του Φάραντέι, άρχισαν να κατασκευάζονται νέες συσκευές που στροβιλίζονταν με το χέρι ή από ατμοκινητήρα, για να παράξουν ισχυρό ηλεκτρικό ρεύμα.

Η δυνατότητα χρήσης λαμπτήρων τόξου για φωτισμό δρόμων και μεγάλων κτιρίων ώθησε τους ηλεκτρολόγους να βελτιώσουν τη γεννήτρια και το 1876 ο Τσαρλς Μπρας στο Κλίβελαντ σχεδίασε μια γεννήτρια DC που τροφοδοτεί τέσσερις λαμπτήρες τόξου σε ένα κύκλωμα σειράς. Τα ισχυρά φώτα του Μπρας χρησιμοποιήθηκαν για να φωτίζουν τους δρόμους, τα εργοστάσια και τα καταστήματα. Ο λαμπτήρας  τόξου ήταν ιδανικός για φωτισμό δρόμων και μεγάλων κτιρίων. Τόσο ιδανικός που εξακολουθεί να χρησιμοποιείται σήμερα στους ισχυρούς προβολείς που φωτίζουν τον ουρανό για τις ανάγκες κάποιας μεγάλης εκδήλωσης.

Ο Έντισον και ο ηλεκτροφωτισμός πυράκτωσης

Αλλά ο λαμπτήρας τόξου δεν ήταν χρήσιμος εάν θέλαμε λιγότερο, πιο «μαλακό» ηλεκτρικό φως. Έτσι ο Έντισον αποφάσισε το 1878 να αφήσει την έρευνα πάνω στο τηλέφωνο και το φωνογράφο και να βυθιστεί σε ένα πεδίο για το οποίο δεν γνώριζε τίποτα: Τον ηλεκτρικό φωτισμό.

Για να δημιουργήσει μια μικρότερη λάμπα, ο Έντισον αποφάσισε να βασιστεί στην πυράκτωση, δηλαδή την ιδιότητα ενός αντικειμένου να εκπέμπει ένα έντονο φως όταν θερμαίνεται. Ο Έντισον πειραματίστηκε αρχικά με πλατίνα. Επειδή αυτό το μέταλλο έχει υψηλό σημείο τήξης, υπολόγισε ότι θα μπορούσε να περάσει ρεύμα από ένα νήμα πλατίνας και η θερμότητα θα προκαλούσε το φαινόμενο της πυράκτωσης. Ωστόσο, διαπίστωσε ότι το οξυγόνο εξασθενούσε την πλατίνα όταν θερμαινόταν. Για να ξεπεραστεί αυτό το πρόβλημα, ο Έντισον τοποθέτησε ένα μεταλλικό νήμα σε έναν κενό αέρος λαμπτήρα.

Ενώ το κενό, λόγω της έλλειψης οξυγόνου, βελτίωσε την απόδοση των λαμπτήρων του, η πλατίνα ήταν ακόμα πολύ δαπανηρή και είχε επίσης χαμηλή ηλεκτρική αντίσταση, πράγμα που σήμαινε ότι θα χρειαζόταν μεγάλα και ακριβά καλώδια από χαλκό, αν έβγαινε σε μαζική παραγωγή. Η πρόκληση τώρα ήταν να βρεθεί ένα νημάτιο υψηλής αντοχής και αυτό ήταν  ο άνθρακας. Το 1879, ο Έντισον και η ομάδα του πραγματοποίησαν τα πρώτα επιτυχημένα πειράματά τους τοποθετώντας ένα νήμα άνθρακα σε κενό λαμπτήρα και το πυράκτωσαν δίχως να το καταστρέψουν, καθώς δεν υπήρχε οξυγόνο για να το κάψει.

Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, ο Έντισον πραγματοποίησε μια μεγάλη επίδειξη λαμπτήρων με νημάτια άνθρακα, μπροστά σε ένα τεράστιο πλήθος που συγκεντρώθηκε στο εργαστήριο του Menlo Park.

Αλλά για να προχωρήσει στη μαζική παραγωγή της λάμπας πυράκτωσης, ο Έντισον έπρεπε να σχεδιάσει ένα ολόκληρο ηλεκτρικό σύστημα για να την τροφοδοτήσει, το οποίο μοντελοποίησε βασιζόμενος στα συστήματα φωταερίου που χρησιμοποιούνταν στις μεγάλες πόλεις. Τα συστήματα φωταερίου περιλάμβαναν κεντρικούς σταθμούς, υπόγειους αγωγούς, μετρητές και φωτιστικά σώματα. Ο Έντισον έφτιαξε τον πρώτο κεντρικό του σταθμό στην οδό Περλ στο Μανχάταν το 1882. Περιελάμβανε το οικονομικό κέντρο της Wall Street και τα γραφεία των εφημερίδων της Νέας Υόρκης, εξασφαλίζοντας, έτσι, την πρόσβασή του σε χρηματοδότηση και προβολή.

Για να αντισταθμίσει το υψηλό κόστος των κυκλωμάτων χαλκού που απαιτούνταν για τη μεταφορά ενέργειας στις λάμπες του, ο Έντισον σχεδίασε το σύστημα DC για πυκνοκατοικημένα αστικά κέντρα και ήταν πιο αποδοτικό εξυπηρετώντας τους πελάτες σε απόσταση άνω του ενός χιλιομέτρου από τον κεντρικό σταθμό.

Η «επέλαση» του εναλλασσόμενου ρεύματος (AC)

Όμως, η μεγαλύτερη πρόκληση που αντιμετώπιζε ο Έντισον ήταν το γεγονός, ότι το σύστημά του ήταν οικονομικό μόνο στις πυκνοκατοικημένες πόλεις, όπου υπήρχαν αρκετοί πελάτες που θα μπορούσαν να αντισταθμίσουν το κόστος τοποθέτησης των χάλκινων αγωγών που απαιτούνταν για το σύστημά του.

Στην Αμερική υπήρχαν πολλές πόλεις που είχαν τα χρήματα για ηλεκτροφωτισμό, αλλά ο πληθυσμός ήταν πολύ απλωμένος ώστε να δικαιολογεί το κόστος της εγκατάστασης ενός συστήματος Έντισον. Όποιος μπορούσε να μπει σε αυτή τη μεγαλύτερη αγορά ήταν βέβαιο ότι θα έκανε μια περιουσία.

Βλέποντας αυτή την ευκαιρία και το κενό που άφηνε ο Έντισον, ο Τζορτζ Γουέστινγκχάουζ (George Westinghouse) ανέπτυξε ένα σύστημα φωτισμού εναλλασσόμενου ρεύματος (AC). Ο Γουέστινγκχάουζ υπολόγισε, ότι εάν μεγάλωνε την τάση (ας πούμε στα 1.000 βολτ) που χρησιμοποιείται για τη μετάδοση του ρεύματος, θα μπορούσε να μειώσει το μέγεθος του δικτύου χαλκού. Ωστόσο, δεδομένου ότι η λήψη 1.000 βολτ στα σπίτια θα μπορούσε να είναι επικίνδυνη, ο Γουέστινγκχάουζ δανείστηκε μια συσκευή που εφευρέθηκε στην Ευρώπη, τον μετασχηματιστή, ο οποίος θα μπορούσε να μετατρέψει την τάση από 1.000 σε 110 V.

Αλλά οι μετασχηματιστές λειτουργούσαν μόνο με εναλλασσόμενο ρεύμα, πράγμα που σήμαινε, ότι το νέο σύστημα θα ήταν μια ριζική εγκατάλειψη του συνεχόμενου ρεύματος (DC) του Έντισον, το οποίο κυριαρχούσε. Στο σύστημα DC η τάση ήταν σταθερή (τυπικά 110 V), η οποία ήταν σχετικά ασφαλής για τους καταναλωτές. Η εγκατάσταση των συστημάτων συνεχούς ρεύματος ήταν απλή, διότι οι γραμμικοί σύνδεσμοι μπορούσαν να βασίζονται στις πρακτικές που χρησιμοποιούνται συνήθως σε τηλεφωνικά και τηλεγραφικά συστήματα.

Στο νέο σύστημα Westinghouse AC, όμως, η τάση στις γραμμές μετάδοσης θα εναλλάσσεται μεταξύ ενός μέγιστου θετικού 1.000 βολτ και μέγιστου αρνητικού 1.000 βολτ, πράγμα που σημαίνει ότι υπήρχε μεγαλύτερος κίνδυνος υπερφόρτωσης των νέων γραμμών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Οι υψηλότερες τάσεις λοιπόν δημιούργησαν την ανάγκη στους μηχανικούς της Westinghouse Electric να αναπτύξουν καλύτερη μόνωση και νέα μέτρα ασφαλείας.

Ωστόσο σύντομα συνειδητοποίησαν ότι είχαν ένα οικονομικό πρόβλημα στα χέρια τους. Στην ιδανική περίπτωση, ένα σύστημα εναλλασσόμενου ρεύματος θα έπρεπε να καλύπτει ολόκληρη την πόλη, αλλά αυτό σήμαινε ότι το εργοστάσιο και το δίκτυο διανομής θα κόστιζαν εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια και για να αντισταθμιστεί αυτή η επένδυση, θα έπρεπε το εργοστάσιο να παράγει ηλεκτρική ενέργεια 24 ώρες την ημέρα, 7 ημέρες την εβδομάδα. Για να γίνει αυτό, οι μηχανικοί συνειδητοποίησαν ότι θα χρειαστούν ένα ανάλογο κινητήρα. Ακριβώς σε αυτό το κρίσιμο σημείο, το 1887, εμφανίστηκε ο Τέσλα με την κατάλληλη εφεύρεση: Έναν ηλεκτροκινητήρα εναλλασσόμενου ρεύματος.

Ο Τέσλα γεννήθηκε το 1856 σε μια σερβική οικογένεια που τότε ζούσε στη σημερινή Κροατία. Ο πατέρας του ήταν Σέρβος ορθόδοξος ιερέας που έλπιζε ότι ο γιος του θα ακολουθήσει τα βήματά του. Ως έφηβος, όμως, ο Νίκολα χειραφετήθηκε από την πίστη, οδηγήθηε στην επιστήμη και σπούδασε μηχανική στην Πολυτεχνική Σχολή του Γκρατς της Αυστρίας.

Εκεί άρχισε να ενδιαφέρεται για την ανάπτυξη ενός νέου ηλεκτροκινητήρα. Ενώ παρακολουθούσε πώς ένα μοτέρ συνεχούς ρεύματος (DC) προκάλεσε σπινθήρες κατά τη διάρκεια μιας επίδειξης, αποφάσισε να βρει έναν τρόπο να φτιάξει έναν κινητήρα χωρίς σπινθήρες. Το 1882, ενώ ζούσε στη Βουδαπέστη, βρήκε τη λύση.  Όλοι οι κινητήρες έχουν δύο σετ ηλεκτρομαγνητών. Ένα σετ είναι ακίνητο (ονομάζεται στάτορας) και το άλλο είναι τοποθετημένο σε περιστρεφόμενο άξονα (που ονομάζεται ρότορας). Η ρύθμιση του ρεύματος που τροφοδοτεί το κάθε σετ μπορεί να δημιουργήσει παρόμοιους μαγνητικούς πόλους ο ένας προς τον άλλο στον στάτορα και τον ρότορα. Όταν συμβεί αυτό, τα δύο σετ μαγνητών αποκλίνουν το ένα το άλλο και ο άξονας του κινητήρα γυρίζει.

Στον κινητήρα του, ο Τέσλα ενεργοποίησε και απενεργοποίησε το ρεύμα στους ηλεκτρομαγνήτες του στάτορα, δημιουργώντας έτσι ένα περιστρεφόμενο μαγνητικό πεδίο. Καθώς το μαγνητικό πεδίο στον στάτορα περιστρέφεται, προκαλεί ένα αντίθετο ηλεκτρικό πεδίο στον ρότορα, κάνοντάς τον να περιστρέφεται. Ο Τέσλα ήξερε ότι το περιστρεφόμενο μαγνητικό πεδίο μπορούσε να δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας εναλλασσόμενο ρεύμα αντί για συνεχόμενο, αλλά εκείνη τη στιγμή δεν ήξερε πώς να το επιτύχει.

Ο Τέσλα προσπάθησε να αποκτήσει τις πρακτικές γνώσεις που απαιτούνταν για να τελειοποιήσει τον κινητήρα του. Αφού βοήθησε στην εγκατάσταση ενός τηλεφωνικού κέντρου στη Βουδαπέστη, μετακόμισε στο Παρίσι για να εργαστεί στην εταιρεία Continental Edison για την εγκατάσταση συστημάτων ηλεκτροφωτισμού σε μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις. Το 1884 ο Τέσλα μετατέθηκε στο Edison Machine Works στη Νέα Υόρκη. Εκεί του ανατέθηκε να σχεδιάσει ένα σύστημα φωτισμού τόξου. Μετά από μια διαφωνία οικονομικής φύσης για τα σχέδιά του, ο Τέσλα παραιτήθηκε αηδιασμένος από την εταιρία.

Έστησε μια εταιρία με κεφάλαια υποστηρικτών του και παρουσίασε το δικό του σύστημα φωτισμού τόξου, αλλά η εταιρεία σύντομα χρεοκόπησε. Μέσα σε μεγάλες δυσκολίες κατάφερε να υποβάλει αίτηση διπλώματος ευρεσιτεχνίας για έναν θερμομαγνητικό κινητήρα. Ο Τέσλα προσπάθησε να τελειοποιήσει τον θερμομαγνητικό κινητήρα, αλλά όταν αποδείχθηκε ανέφικτο, οι χρηματοδότες του τον ενθάρρυναν να επιστρέψει στον κινητήρα εναλλασσόμενου ρεύματος. Το 1887 ο Τέσλα ανακάλυψε ότι θα μπορούσε να παράγει ένα περιστρεφόμενο μαγνητικό πεδίο χρησιμοποιώντας δύο ξεχωριστά εναλλασσόμενα ρεύματα τροφοδοτούμενα σε ζεύγη πηνίων σε αντίθετες πλευρές του στάτορα. Οι σύγχρονοι μηχανικοί θα έλεγαν ότι ο κινητήρας του Τέσλα  λειτουργούσε σε «ρεύμα δύο φάσεων». Κατέθεσε διπλώματα ευρεσιτεχνίας που καλύπτουν γενικά τους κινητήρες εναλλασσόμενου ρεύματος, καθώς και την ιδέα ότι το εναλλασσόμενο ρεύμα πολλαπλών φάσεων μπορεί να ηλεκτροδοτήσει σημεία σε μεγάλες αποστάσεις.

Ο Γουέστινγκχάουζ αγόρασε τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας του Τέσλα για 200.000 δολάρια (5 εκατομμύρια σημερινά δολάρια).

The Current War: O Πόλεμος των Ρευμάτων – AC Vs DC

Εξοπλισμένος με ένα σύστημα εναλλασσόμενου ρεύματος που θα μπορούσε να τροφοδοτήσει λάμπες και κινητήρες, ο Γουέστινγκχάουζ ανυπομονούσε να χτυπήσει  τον βασικό ανταγωνιστή του, την Edison Electric Light Company.

Έτσι, η Westinghouse ανέλαβε τα συμβόλαια για τις ίδιες περιοχές που δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει το σύστημα Edison DC, δηλαδή τις πόλεις όπου ο πληθυσμός ήταν απλωμένος σε μια ευρεία περιοχή. Ταυτόχρονα, υπολογίζοντας τα μακροπρόθεσμα κέρδη και για να προλαβαίνει τον Έντισον στις νέες αγορές, η Westinghouse μειοδοτούσε συνεχώς στους διαγωνισμούς συμβάσεων και πολύ συχνά έχτισε νέους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας κάτω από το κόστος.

Οι τακτικές της Westinghouse τρόμαξαν τον Έντισον. Το 1888, μετά την απώλεια σημαντικών συμβάσεων για το φωτισμό του Ντένβερ και της Μινεάπολης, ένας από τους διευθυντές της Edison, ο Φράνσις  Χάστινγκς, αποφάσισε να αντιδράσει επιτιθέμενος στην ασφάλεια του συστήματος της Westinghouse Electric AC.

Καθώς εγκαταστάθηκαν τα πρώτα συστήματα εναλλασσόμενου ρεύματος, υπήρχαν αναπόφευκτα ατυχήματα κυρίως με την υπερφόρτωση των γραμμών στις υψηλότερες τάσεις. Με το κατάλληλο «λόμπινγκ» στα μεγαθήρια της ενημέρωσης, οι εφημερίδες «φούσκωσαν» πολύ γρήγορα αυτά τα ατυχήματα. Μάλιστα, η Edison έφτασε στο σημείο να μαζεύει δημοσιογράφους και να σκοτώνει μπροστά τους αδέσποτα σκυλιά με ηλεκτροπληξία, χρησιμοποιώντας τον «δαιμονικό» εξοπλισμό της Westinghouse Electric AC!

Ο πόλεμος έφτασε στο αποκορύφωμά του, όταν άνθρωπος της Edison, εκμεταλλευόμενος τη δημόσια συζήτηση για το αν μπορούσε να βρεθεί εναλλακτικός, πιο «ανθρώπινος» τρόπος εκτέλεσης θανατικής ποινής από τον απαγχονισμό, έπεισε τους αρμόδιους ότι το εναλλασσόμενο ρεύμα ήταν ιδανικό. Αγόρασε μεταχειρισμένο εξοπλισμό της Westinghouse και με αυτόν εκτελέστηκε ο καταδικασμένος Γουίλιαμ Κέμλερ το 1890. Φυσικά, οι εφημερίδες τον εμφάνισαν ως εκτελεσμένο…  από την Westinghouse.

Ήταν αυτή η προπαγανδιστική εκστρατεία που οδήγησε τον Τέσλα το 1891 να χρησιμοποιήσει ο ίδιος το σώμα του για να περάσει από πάνω του 250.000 βολτ, τα οποία, λόγω του πηνίου που εφηύρε, «ταξίδεψαν» πάνω του χωρίς να τον βλάψουν.

Το εναλλασσόμενο ρεύμα (AC) επικρατεί

Ενώ η Edison πολεμούσε στο πεδίο της κοινής γνώμης, η Westinghouse και ο Τέσλα επικράτησαν στον τομέα της μηχανικής και των επιχειρήσεων. Η Westinghouse αποφάσισε να κάνει μια εντυπωσιακή επίδειξη του συστήματος AC, ηλεκτροδοτώντας χιλιάδες φώτα στην Διεθνή Έκθεση του 1893 στο Σικάγο. Οι επισκέπτες δεν ήταν μόνο ενθουσιασμένοι από την ομορφιά του νυχτερινού φωτισμού, αλλά πείστηκαν ότι το AC ήταν το μέλλον.

Παράλληλα ο Τέσλα κινήθηκε παρασκηνιακά για να πείσει επενδυτές της Wall Street ότι στον γιγαντιαίο υδροηλεκτρικό σταθμό στους καταρράκτες του Νιαγάρα θα έπρεπε να χρησιμοποιήσουν σύστημα AC για να μεταφέρουν ηλεκτρικό ρεύμα σε πόλεις σε ολόκληρη την πολιτεία της Νέας Υόρκης.

Όπως εκτιμά το National Geographic, μετά τον Νιαγάρα, δημιουργήθηκε το βασικό μοτίβο της αμερικανικής βιομηχανίας ηλεκτρικής ενέργειας. Για μεγάλο μέρος του 20ου αιώνα, η ισχύς εναλλασσόμενου ρεύματος έχει παραχθεί και διανεμηθεί σε τεράστια κλίμακα για χρήση από επιχειρήσεις και οικιακούς πελάτες. Επειδή το κόστος για την κατασκευή νέων εγκαταστάσεων είναι υψηλό και τα οριακά κέρδη στην πώληση της ηλεκτροενέργειας είναι χαμηλά, οι επιχειρήσεις επιδιώκουν να στήνουν ολοένα και μεγαλύτερα δίκτυα, πρώτα σε ολόκληρες πόλεις, στη συνέχεια σε ολόκληρα κράτη και τελικά σε περιοχές που καλύπτουν πολλαπλά κράτη. Με αυτόν τον τρόπο, συνεχίζουν να βασίζονται στην πολυφασική τεχνολογία του εναλλασσόμενου ρεύματος στην οποία πρωτοπόρησαν ο Τέσλα και ο  Westinghouse.

Η Αρχετυπική Σύγκρουση που Άλλαξε τον Κόσμο.
Ο πρώτος μεγάλος Τεχνολογικός και Εμπορικός Πόλεμος της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής:

Ο «Πόλεμος των Ρευμάτων» (War of the Currents)!
Εναλλασσόμενο Ρεύμα (Alternative Current ή AC)

Vs

Συνεχές Ρεύμα (Direct Current ή DC)

«Προμηθέας του Ηλεκτρισμού» Vs «Μάγος του Μένλο Παρκ»
99% Έμπνευση ή 99% Πειραματισμός;

Ενορατική Επιστήμη της Ανατολής ή Πρακτική Επιστήμη της Δύσης;

ΤΕΣΛΑ ή ΕΝΤΙΣΟΝ;
Δύο διαφορετικοί τύποι ανθρώπου, δύο αλλοπαρμένες μεγαλοφυΐες με τελείως διαφορετικό όμως χαρακτήρα, τρόπο σκέψης και αντίληψης, συγκρούονται αμείλικτα στην Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα.
Έπαθλο;

Το ίδιο το Μέλλον της ανθρωπότητας!

ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ

Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου

The Tesla “Trump Files”: Ο θείος Τραμπ έκλεψε τα αρχεία του Νίκολα Τέσλα;

The Tesla “Trump Files”

Ο θείος Τραμπ έκλεψε τα αρχεία του Νίκολα Τέσλα;

Ο Ντόναλντ Τράμπ, ο “πυρηνικός θείος” Τζον και ο Τέσλα

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

Ο θάνατος του Τέσλα

Στις 7 Ιανουαρίου του 1943 ένας 87χρονος άφησε την τελευταία του πνοή σ’ ένα δωμάτιο του ξενοδοχείου New Yorker. Πέθανε κατά τη διάρκεια ενός ύπνου γεμάτου όνειρα και το παγερό του πρόσωπο απέπνεε μια απόκοσμη γαλήνη που υπονοούσε πολλά. Τον ανακάλυψε η καμαριέρα του ξενοδοχείου που, αγνοώντας την κρεμασμένη στην πόρτα πινακίδα “Μην Ενοχλείτε”, μπήκε μέσα στο δωμάτιο και τον βρήκε νεκρό στο δωμάτιο του. Ο γιατρός Χ.Β. Γούεμπλι, που εξέτασε το νεκρό άνδρα, είπε ότι ο θάνατός του επήλθε στις 22:30. Αιτία η καρδιακή προσβολή. Πέθανε ήσυχα, χωρίς να το γνωρίζει, κατά τη διάρκεια του ύπνου του.

To γεγονός αυτό θα περνούσε απαρατήρητο αν ο νεκρός γέρος δεν ήταν ένας από τους ανθρώπους που βρισκόταν επί δεκαετίες στην πρωτοπορία του πολλά υποσχόμενου τομέα της ηλεκτροτεχνικής. Αν δεν ήταν ένας πραγματικός “άνθρωπος των θαυμάτων”, που προχώρησε άφοβα μπροστά σε “αχαρτογράφητα ύδατα” της επιστήμης και της τεχνολογίας, “χακάροντας” μυστικά της Φύσης και χαρίζοντας τα στην ανθρωπότητα, πληρώνοντας ως σύγχρονος “Προμηθέας του Ηλεκτρισμού” και το ανάλογο τίμημα. Το όνομα του ήταν Νίκολα Τέσλα και ήταν ένας από τους μεγαλύτερους επιστήμονες κι εφευρέτες όλων των εποχών, με 700 περίπου κατοχυρωμένες ευρεσιτεχνίες ορισμένες εκ των οποίων άλλαξαν τον κόσμο και χρησιμοποιούνται ως τις μέρες μας.

Πριν ακόμη το σώμα του μεταφερθεί στο Γραφείο Τελετών Φρανκ Κάμπελ, πράκτορες του FBI και άλλοι “ειδικοί” μπήκαν στο δωμάτιο του κι ερεύνησαν σχολαστικά ορισμένα από τα δεκάδες κιβώτια με έγγραφα, σχέδια και σημειώσεις. Άνοιξαν παράλληλα και το χρηματοκιβώτιο του, προσπαθώντας να εντοπίσουν τα σχέδια κάποιου νέου υπερόπλου, που ο Τέσλα υποστήριζε πως ήταν ικανό να αλλάξει τον ρου του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και “να καταργήσει όλους τους πολέμους”. Κανείς δεν γνωρίζει τι ακριβώς εντόπισαν και υπεξαίρεσαν από αυτόν τον πολύτιμο πακτωλό εγγράφων, σημειώσεων, σχεδίων και ιδεών, που ο Τέσλα άφησε παρακαταθήκη στην ανθρωπότητα.

Επικεφαλής της ομάδας των ειδικών, που επιφορτίστηκαν από την αμερικανική κυβέρνηση με την αποστολή να κάνουν “φύλλο και φτερό” το αρχείο του Τέσλα, που περιελάμβανε 88 κιβώτια, και να εντοπίσουν πιθανά μυστικά, κρίσιμες επιστημονικές και τεχνολογικές πληροφορίες ή σχέδια για την κατασκευή υπερόπλων, ήταν ο 36χρονος μηχανικός, εφευρέτης και καθηγητής φυσικής δρ. John O. Trump (21.8.1907-21.2.1985). Ο θείος του σημερινού 45ου Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ ήταν κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου διευθυντής και ιδρυτής του Εργαστηρίου Έρευνας Υψηλών Συχνοτήτων (το λεγόμενο “Rad Lab”) του ΜΙΤ, καθώς και γραμματέας της Επιτροπής Μικροκυμάτων του NDRC (National Defense Research Committee) του αμερικανικού Γραφείου Επιστημονικών Ερευνών και Ανάπτυξης. Ήταν δηλαδή ειδικός στις ραδιοσυχνότητες, στα μικροκύματα και στις ακτίνες Χ, τομείς στους οποίους ο Νίκολα Τέσλα υπήρξε πρωτοπόρος.

FBI: “Tesla Files”

H πρώτη “επίσκεψη” στο δωμάτιο του προσφάτως αποθανόντα Νίκολα Τέσλα των πρακτόρων του FBI και της ομάδας του John O. Trump δεν πέρασε απαρατήρητη. Λίγο αργότερα επισκέφτηκαν το δωμάτιο του εφευρέτη ο συγγραφέας Κένεθ Σουίζι, ο Τζορτζ Κλαρκ, διευθυντής του μουσείου κι εργαστηρίου της RCA, και ο ανιψιός του Τέσλα Σάβα Κοσάνοβιτς (Sava Kosanovic, 29.5.1894-14.9.1956). Ο Σάβα, γιός της αδελφής του Τέσλα Μάριτσα Κοσάνοβιτς, ήταν τότε αξιωματούχος της εξόριστης Γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης, αλλά διατηρούσε σχέσεις και με το κομμουνιστικό κόμμα του Τίτο που με τους παρτιζάνους του μάχονταν για την απελευθέρωση της κατεχόμενης Γιουγκοσλαβίας από τους Ναζί. Παρ’ ότι το νεκρό σώμα του Τέσλα δεν βρισκόταν εκεί, ο Σάβα υποπτεύθηκε πως κάποιος είχε ανακατέψει τα έγγραφα και τα χειρόγραφα του θείου του. Αρκετά τεχνικά έγγραφα έλειπαν, καθώς και ένα μαύρο σημειωματάριο που γνώριζε πως ο θείος του είχε φυλάξει –ένα σημειωματάριο με αρκετές εκατοντάδες σελίδες– ενώ κάποια από τα έγγραφα του Τέσλα είχαν ήδη σημειωθεί ως “άκρως απόρρητα” (Top Secret). Ο Σάβα Κοσάνοβιτς αμέσως υποψιάστηκε πως αυτό πρέπει να ήταν δουλειά του FBI. Και δεν είχε άδικο.

Λίγο πριν το θάνατο του, καταμεσής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Τέσλα ισχυρίστηκε πως είχε τελειοποιήσει την αποκαλούμενη “ακτίνα θανάτου”, όπως την αποκαλούσαν οι δημοσιογράφοι της εποχής, που ήταν ένα υπερόπλο ικανό να ανατρέψει στρατιωτικές ισορροπίες και να καθορίσει την έκβαση πολέμων. Ήταν φυσικό λοιπόν το FBI και οι κυβερνητικοί πράκτορες των ΗΠΑ να ενδιαφέρονται για κάθε επιστημονική ιδέα σχετικά με “όπλα που θα άλλαζαν το ρου του πολέμου”. Κάποιοι απ’ αυτούς μάλιστα ανησυχούσαν μήπως οι σημειώσεις του Τέσλα έπεφταν στα χέρια των δυνάμεων του Άξονα ή στους Σοβιετικούς, τους αυριανούς “ακήρυκτους εχθρούς”. Έτσι, μετά τον θάνατο του εφευρέτη το FBI, το Γραφείο Περιουσίας των Αλλοδαπών (Office of Allien Property, OAP) καθώς και υπάλληλοι του Department of War μηχανορραφούσαν και ανταγωνίζονταν μεταξύ τους για το ποιος θα αποκτούσε τα έγγραφα και τις πολύτιμες σημειώσεις του Τέσλα που αφορούσαν την κατασκευή μυστικών όπλων. Η δικαιολογία γι’ αυτή την ανυπομονησία ήταν ο φόβος ότι, καταμεσής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αυτό το πολύτιμο υλικό θα μπορούσε να πέσει στα χέρια των εχθρών, που γνώριζαν πολύ καλά για την ύπαρξη και τη σημασία τους.

Ο Τέσλα δεν ήταν άγνωστος στο FBI. Ήδη από το 1937 ένας πράκτορας του FBI είχε ανοίξει το «Φάκελο Τέσλα» κάνοντας την υπόθεση ότι ο «Νίκολα Τέσλα είναι πιθανός αναμεμειγμένος πίσω από ανεξήγητες πτώσεις αεροσκαφών». Για όλο το διάστημα μέχρι το θάνατο του οι πράκτορες του FBI φαίνεται πως παρακολουθούσαν τις κινήσεις, τις επαφές και την αλληλογραφία του εφευρέτη.

Στις 8 Ιανουαρίου του 1943, μια μέρα μετά το θάνατο του Τέσλα, ο Άμπραχαμ Ν. Σπέινελ (Abraham N. Spanel), ο 42χρονος πρόεδρος της International Latex Corporation, ο οποίος διέμενε τότε στη Νέα Υόρκη, κάλεσε έναν πράκτορα του FBI ονόματι Fredrich Cornel, προκειμένου να συζητήσουν γύρω από τα πειράματα του Τέσλα πάνω στην «ακτίνα θανάτου». Ο Σπέινελ ανησυχούσε μήπως, μετά το θάνατο του εφευρέτη, ο ανιψιός του Σάβα Κοσάνοβιτς θα μπορούσε να αποσπάσει τις πολύτιμες σημειώσεις του εφευρέτη και να τις στείλει στους Σοβιετικούς. Γεννημένος στην Οδησσό το 1901 ο Ρωσοεβραίος Άμπραχαμ Ν. Σπείνελ, η οικογένεια του οποίου είχε φύγει από τη τσαρική Ρωσία το 1908 προκειμένου να αποφύγει τα αντισημιτικά πογκρόμ, ήταν βαθύτατα αντιρώσος και αντικομμουνιστής. Ο ίδιος χρηματοδοτούσε με αρκετά εκατομμύρια δολάρια την εκστρατεία κατά του αμερικανικού απομονωτισμού, που στόχευε να κάνει τις ΗΠΑ να ενδιαφέρονται για τα παγκόσμια ζητήματα και να αναμειγνύονται στις υποθέσεις των άλλων χωρών. Ο Άμπραχαμ Ν. Σπείνελ επέμενε στον πράκτορα του FBI πως η αμερικανική κυβέρνηση έπρεπε να επιδείξει «ζωτικό ενδιαφέρον» για τα έγγραφα και τις σημειώσεις του εφευρέτη.

Ο Σπέινελ είχε έρθει επίσης σε επαφή με τον Μπ. Φιτζέραλντ (B. Fitzgerald), ένα νεαρό ηλεκτρολόγο μηχανολόγο που ήταν ειδικός πάνω στις τεχνολογίες του Τέσλα και διατηρούσε επαφές με τον γηραλέο εφευρέτη. Είχε συναντηθεί με τον Φιτζέραλντ λίγα χρόνια πιο πριν και στη συζήτηση που είχαν πάνω μηχανολογικά ζητήματα, ο Σπέινελ άρχισε να αποκτά μεγάλο ενδιαφέρον για τα υπερόπλα Τέσλα, πιθανότατα γιατί διέβλεπε επιχειρηματικό κέρδος στην περίπτωση που θα ανέπτυσσε μια «ακτίνα θανάτου» για λογαριασμό του Αμερικανικού Στρατού.

Μόλις δύο βδομάδες πριν το θάνατο του Τέσλα ο Φιτζέραλντ συνεργάστηκε με δύο καθηγητές του ΜΙΤ πάνω στην επίλυση προβλημάτων για την κατασκευή ενεργειακών όπλων και επιθυμούσε να συναντήσει τον ηλικιωμένο εφευρέτη προκειμένου να συζητήσουν το ζήτημα της εκπομπής ακτινοβολίας. Βέβαια ο Φιτζέραλντ αυτό που επιθυμούσε περισσότερο ήταν να ρίξει μια ματιά σε διάφορες σημειώσεις και έγγραφα του Τέσλα. Συμπτωματικά, την ίδια περίοδο, ο Τέσλα είχε δηλώσει πως «έχουν γίνει προσπάθειες να κλέψουν τις εφευρέσεις μου. Το δωμάτιο μου έχει υποστεί διάρρηξη και κάποια έγγραφά μου εξαφανίστηκαν, αλλά οι… πράκτορες έφυγαν με άδεια χέρια» (J. O’ Neil, TeslaTriestoPreventWWII). Πρέπει βεβαίως να σημειωθεί πως οι υποψίες πως ο Φιτζέραλντ σχεδίαζε να υποκλέψει τις σημειώσεις αποτελεί και το γεγονός πως ο νεαρός ηλεκτρομηχανικός εργάζονταν εκείνη την περίοδο σε μια υπηρεσία του Αμερικανικού Στρατού. Ο Φιτζέραλντ είχε αναφέρει πως ο Τέσλα είχε τοποθετημένες σε διαφορετικές τοποθεσίες της πόλης ογδόντα βαλίτσες, που περιείχαν σχέδια εφευρέσεων, χειρόγραφα, έγγραφα, σημειώσεις και σχέδια από αρκετές εργασίες του.

Για να διαφυλάξει μέρος από το πολύτιμο αρχείο του και ειδικά τα σχέδια για την «ακτίνα θανάτου», ο Τέσλα χρησιμοποιούσε ένα χρηματοκιβώτιο. Για την επιβεβαίωση αυτής της ιστορίας ο Τσαρλς Χάουσλερ (Charles Hausler), ο ποίος φρόντιζε τα περιστέρια του εφευρέτη στο ξενοδοχείο Governor Clinton, είχε πει αργότερα πως ο Τέσλα «είχε ένα μεγάλο κουτί ή κοντέινερ στο δωμάτιο του, κοντά στα κλουβιά των περιστεριών. Μου είχε πει πολύ προσεκτικά να μην πειράζω το κουτί γιατί περιείχε κάτι που θα μπορούσε να καταστρέψει κάθε αεροπλάνο στον ουρανό και να δώσει ελπίδες για την προστασία του κόσμου». Ο ίδιος πρόσθεσε πως αυτή η συσκευή αποθηκεύτηκε αργότερα στα υπόγεια του ξενοδοχείου.

Τις επόμενες μέρες ο πράκτορας F. Cornel κάλεσε τον P. E. Foxworth, βοηθό του διευθυντή του FBI της Νέας Υόρκης, για να πραγματοποιήσει επιτόπια έρευνα. Σύμφωνα με τον Foxworth, η κυβέρνηση είχε «ζωτικό ενδιαφέρον» να κρατήσει για λογαριασμό της τα έγγραφα του Τέσλα και να μην τα δώσει στον ανιψιό του εφευρέτη Σάβα Κοσάνοβιτς, προκειμένου να μη διαρρεύσουν «στα χέρια των δυνάμεων του Άξονα»!

Ο Τζον Τραμπ. Ο πυρηνικός θείος του Ντόναλντ Τραμπ, που πρώτος μαζί με το FBI ερεύνησε τα αρχεία και τις σημειώσεις του Τέσλα αμέσως μετά το θάνατο του εφευρέτη.

The Tesla-Trump Files: Ο θείος Τραμπ έκλεψε τα αρχεία του Τέσλα;

Ο θείος του σημερινού προέδρου των ΗΠΑ Δρ John G. Trump, που όπως προαναφέραμε κατείχε εκείνη την περίοδο διάφορες σημαντικές επιστημονικές θέσεις-κλειδιά, προσκλήθηκε από το FBI αλλά και το OSS (πρόδρομος της CIA που δημιουργήθηκε στη διάρκεια του Β΄Π’ Πολέμου) ως επικεφαλής μιας ομάδας ειδικών, για να αναλύσει την αξία των εγγράφων και σημειώσεων του Τέσλα. Καταρχάς έπρεπε να ερευνήσει το περιεχόμενο των 88 κιβωτίων του αρχείου του Τέσλα. Μετά το θάνατο του εφευρέτη τα κιβώτια αυτά κρατήθηκαν στα δωμάτια 5J και 5L του ίδιου ξενοδοχείου. O Τραμπ χρειάστηκε δύο μέρες για να ξεψαχνίσει τα κιβώτια του Τέσλα. Είχε ως βοήθεια στην έρευνα του έναν πρώην υπάλληλο της επιχείρησης του Τέσλα, που του εμπιστεύτηκε ο O ‘Sullivan, ένας από τους πιο μυστικοπαθείς παράγοντες του περιβόητου “Σχεδίου Μανχάταν” για την κατασκευή της ατομικής βόμβας.

Ο Τραμπ σ’ αυτή του την επιχείρηση συνοδευόταν από πέντε ακόμη άνδρες: Δύο μέλη του ΟΑΡ (Office of Allien Property/ Γραφείο Περιουσίας των Αλλοδαπών) -τον John Newinton από το γραφείο της Νέας Υόρκης και τον Charles Hedetneimi, επικεφαλή ερευνητή από την Ουάσιγκτον- και τρία άτομα από τις Μυστικές Υπηρεσίες του Ναυτικού -τον Willies George, έναν πολίτη πράκτορα, τον John Corbett, που υπηρετούσε ως στενογράφος, και τον Edwaard Palmer, που φωτογράφησε το αρχείο και πιθανόν έκανε και αντίγραφα σε μικροφίλμ. Οι δύο τελευταίοι μάλιστα αναφέρονται και ως επικεφαλείς του U.S. Marine Reserves.

Ως ο μόνος εξειδικευμένος επιστήμονας της ομάδας, που ήταν σε θέση να κατανοήσει την όλη επιχείρηση, ο Τραμπ ξόδεψε λίγο περισσότερο από το ήμισυ του χρόνου του στο να εξερευνήσει την “κρύπτη του Μάγου”. Μετά φάνηκε να τα παράτησε. “Η δεύτερη μέρα είχε κάτι το χαρακτηριστικά βιαστικό”, έγραψε ο Charles Hedetneimi στην αναφορά του, “από τότε που ο Δρ. Τραμπ πείστηκε ότι τίποτε το πολύτιμο δεν είχε βρεθεί. Ήταν εξολοκλήρου πεπεισμένος ότι ήταν εντελώς ανώφελο να ψάξουμε τα άλλα 29 κιβώτια, που είχαν ημερομηνία καταχώρησης και αποθήκευσης μέχρι το 1933”.

Η αναφορά του Τραμπ, στην οποία περιλαμβάνεται μια σύνοψη από δεκάδες άρθρα του Τέσλα ή για τον Τέσλα, ξεκινά με μια ανοικτή επιστολή. Ο καθηγητής Τραμπ εξέφρασε καταρχάς τις ευχαριστίες του για το γεγονός πως ο ίδιος και οι συνάδελφοι του είχαν την τύχη να ερευνήσουν τα κιβώτια των αρχείων του Τέσλα στις 26 και 27 Ιανουαρίου του 1943. Στη συνέχεια σημείωσε πως ¨δεν πραγματοποιήθηκε καμία έρευνα των κιβωτίων του Τέσλα για τουλάχιστον 10 χρόνια, όσο βρισκόταν αποθηκευμένα στο υπόγειο του ξενοδοχείου New Yorker”. Για να συνεχίσει πως δε βρέθηκαν “επιστημονικές σημειώσεις, περιγραφές ή κρυφές μέθοδοι ή συσκευές ή λειτουργικές μηχανές… που να έχουν επιστημονική αξία γι’ αυτή τη χώρα ή που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημία αν βρεθούν σε μη φιλικά χέρια... Επομένως δε βλέπω κανένα τεχνικό ή στρατιωτικό λόγο γιατί θα πρέπει να διατηρηθεί περαιτέρω η φύλαξη της συγκεκριμένης περιουσίας”. Ωστόσο ο Τραμπ αφαίρεσε έναν φάκελο με ποικίλο γραπτό υλικό, που κάλυπτε τυπικά και επαρκώς τις ιδέες που ενδιέφεραν τον Τέσλα κατά τα τελευταία χρόνια της ζωής του και προώθησε αυτό το υλικό στους προϊσταμένους του.

Τελικά ο Δρ Τράμπ αποφάνθηκε πως “οι σκέψεις και οι προσπάθειες του Τέσλα κατά τη διάρκεια των τελευταίων 15 ετών είχαν κυρίως έναν θεωρητικό, φιλοσοφικό και ως ένα βαθμό θεαματικό χαρακτήρα, όπως για παράδειγμα οι ιδέες του για την ασύρματη μεταφορά ενέργειας. Όμως δεν περιλάμβαναν νέες και εφαρμοσμένες αρχές ή μεθόδους για την πραγματοποίηση τους”. Ωστόσο ο ίδιος ο Δρ Τραμπ συνέλεξε κάποια από τα έγγραφα του Τέσλα, που ο ίδιος θεωρούσε σημαντικά, τα οποία και στη συνέχεια διαβαθμίστηκαν ως άκρως απόρρητα από τον Αμερικανικό Στρατό και αντίγραφά τους δόθηκαν σε διάφορες κρατικές υπηρεσίες των ΗΠΑ.

Μια “άκρως απόρρητη” αναφορά

Όταν επέστρεψε στην Ουάσιγκτον ο Τραμπ συναντήθηκε με τον Homer Jones, επικεφαλή του Division of Investigation and Research, και του είπε: “Κύριε, με βάση τις επιτόπιες έρευνές μου, η άποψή μου είναι ότι τα έγγραφα του Τέσλα δεν περιλαμβάνουν τίποτε το σημαντικό για την πολεμική μας προσπάθεια και τίποτε που θα μπορούσε να βοηθήσει τους εχθρούς μας, αν τυχόν κι έπεφτε στα χέρια τους”.

“Είστε απολύτως βέβαιος γι’ αυτό το συμπέρασμα Δρ. Τραμπ;” τον ρώτησε ο H. Jones.

“Είμαι πρόθυμος να διακυβεύσω γι’ αυτό την επαγγελματική μου φήμη”, του απάντησε με σιγουριά ο Τραμπ.

Ικανοποιημένος από αυτή την απάντηση ο H. Jones έστειλε την αναφορά και τα σχόλια του καθηγητή Τραμπ, που περιλάμβανε περιγραφές από έναν αριθμό άρθρων, συνεντεύξεων κι επιστημονικών πραγματειών του Τέσλα, στους ανωτέρους του, σε διάφορα υπουργεία και κυβερνητικές υπηρεσίες και κατόπιν, εκ μέρους της κυβέρνησης των ΗΠΑ το θέμα θεωρήθηκε λήξαν. Ωστόσο, μολονότι ο Τραμπ υποβάθμισε τη σπουδαιότητα της αναφοράς του, ειδικά σε σχέση με τις ιδέες και τα σχέδια του Τέσλα για την κατασκευή υπερόπλων, μέχρι σήμερα είναι χαρακτηρισμένη ως “άκρως απόρρητη” από τον Στρατό των ΗΠΑ και αντίγραφα της υπάρχουν φυλαγμένα στη μυστική υπηρεσία του Ναυτικού, στο FBI, στον OAP, στο NDRC, στο MIT, στην Αεροπορική Βάση του Wright-Patterson και, φυσικά, στο Λευκό Οίκο.

Δολοφονήθηκε ο Τέσλα;

Υπάρχει όμως και μια άλλη, πιο μυθιστορηματική εκδοχή της ιστορίας. Το 1984 εμφανίστηκε στην Αμερική ένα αστυνομικό μυθιστόρημα του μυστηριώδη συγγραφέα Lewis Perdu με τίτλο The Tesla Bequest, που πολύ σύντομα έγινε bestseller. O δημιουργός του ισχυρίστηκε ότι το βιβλίο του γράφτηκε με βάσει τη μακροχρόνια έρευνα που είχε κάνει για τον Τέσλα και ότι βασίζεται σε κάποια γεγονότα: «Τρεις μέρες πριν το θάνατό του, τη στιγμή που έπρεπε να βρεθεί με τον George Scherff, τον βοηθό του, ένιωσε για πρώτη φορά ένα δυνατό πόνο στο στήθος του. Το φαγητό του έφερναν στο δωμάτιο, όπου στην πόρτα απ’ έξω είχε μία πινακίδα που έγραφε ‘’Do not disturb’’ (Μην ενοχλείτε). Το γάλα που έπινε τακτικά κάθε μέρα, εδώ και δύο εβδομάδες είχε μια περίεργη γεύση. Μερικές φορές είχε ζητήσει από το προσωπικό του ξενοδοχείου να του αλλάξουν το γάλα. Δεν μπόρεσε να ξέρει ότι όλα ξεκίνησαν τη στιγμή που το ξενοδοχείο προσέλαβε έναν καινούργιο υπάλληλο. Η κυβέρνηση ήθελε να πάρει στα χέρια της τα έγγραφα του Τέσλα και να τα ερευνήσει, αλλά χωρίς τον ίδιο, γιατί ο Τέσλα είχε ήδη ανακοινώσει ότι θα τα καταστρέψει όλα αν προσπαθήσουν να κάνουν κάτι παρά την θέληση του…»

Μήπως αυτό το φανταστικό σενάριο δεν απείχε και πολύ από την αλήθεια; Μήπως όντως μυστικοί πράκτορες έσπασαν το χρηματοκιβώτιο του Τέσλα στο ξενοδοχείο New Yorker και πήραν από μέσα του τα κλειδιά για το μεγάλο χρηματοκιβώτιο, που βρισκόταν στο υπόγειο του ξενοδοχείου Governor Clinton, απ’ όπου κι αφαίρεσαν την πρωτότυπη συσκευή της «ακτίνας θανάτου»; Το σενάριο συνωμοσίας μπορεί να φαντάζει κάπως υπερβολικό, αλλά όμως και η γραφειοκρατική περιπέτεια του αρχείου του Τέσλα είναι εξίσου υπερβολική για να μην είναι ύποπτη.

Τεσλα & Τραμπ: Ο “πυρηνικός Θείος” Τζον Τραμπ και ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ

Ο σημερινός Αμερικανός εκλεγμένος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει λοιπόν μια μοναδική και αξιοπερίεργη σχέση με τον φυσικό και εφευρέτη Νίκολα Τέσλα μέσω του επιστήμονα θείου του. Ο 45ος πρόεδρος των ΗΠA Ντόναλντ Τραμπ αναφέρεται πολύ συχνά δημοσίως στον θείο του Τζον ως ένα έξυπνο και με λαμπρή καριέρα άνθρωπο, περιγράφοντας συχνά όσα είχε ακούσει από αυτόν: «Ο θείος μου, μου έλεγε διάφορα πράγματα για την πυρηνική ενέργεια πριν η πυρηνική ενέργεια καν ακουστεί ως κάτι τέτοιο», είχε πει ο Τζον Τραμπ σε συνέντευξή του στο περιοδικό New Yorker. Προφανώς ο Δρ, Τζον Τραμπ, γνωστός κι ως “πυρηνικός θείος” (Nuclear Uncle) λόγω και της ανάμειξής του στο “Πρόγραμμα Μανχάταν” για την κατασκευή της ατομικής βόμβας, αναφερόταν στην βόμβα υδρογόνου παρά στη πυρηνική ενέργεια καθαυτή, καθώς ο ανιψιός του Ντόναλντ έχει γεννηθεί το 1946. Ωστόσο αυτό είναι μια χαρακτηριστική ένδειξη των συζητήσεων που θα είχε μαζί του. Πρέπει να σημειωθεί επίσης πως ο Δρ. Τραμπ, μαζί με τον Robert J. Van de Graff, είχε αναπτύξει την πρώτη γεννήτρια Ακτίνων Χ (X-ray) ισχύος πάνω από ένα εκατομμύριο βολτ.

Κατά την προεκλογική του καμπάνια ο Ντόναλντ Τραμπ χρησιμοποιούσε συχνά το όνομα του επιστήμονα κι εφευρέτη θείου του, ώστε να επιχειρηματολογήσει πως η οικογένεια του και ο ίδιος προσωπικά διέθεταν πολλά… “γονίδια ευφυΐας”, επομένως ήταν διανοητικά ικανός να αναλάβει τα ηνία της μεγαλύτερης δύναμης στο κόσμο. Όπως είχε σημειώσει στην Boston Globe: “Ο αδελφός του πατέρα μου ήταν ένας πολύ λαμπρός άνδρας… Έχουμε πολύ καλά γονίδια”. Και σε παρόμοια δήλωση του στο NBCο Ντόναλντ Τραμπ είχε χρησιμοποιήσει το όνομα και την ευφυΐα του θείου του λέγοντας πως “αυτό σημαίνει πως υπάρχει πολύ καλή γενετική δεξαμενή εδώ μέσα” (δείχνοντας το κεφάλι του) και “γι’ αυτό πρέπει να κάνω αυτό που πρέπει”.

Η εμμονή του Ντόναλντ Τραμπ στα πυρηνικά όπλα οφείλεται στο θείο του;

Ο Ντόναλντ είχε πει στους Times πως ο θείος Τζον του είχε αναφέρει για τη δύναμη που θα αποκτήσουν τα όπλα κάποια ημέρα στο μέλλον, που θα είναι τόσο καταστρεπτικά ώστε ο κόσμος θα ζει κάτω από ένα διαρκή τρόμο. Σ’ αυτό οφείλεται ίσως και η εμμονή του Αμερικανού προέδρου στα υπερόπλα και ειδικά στα πυρηνικά, καθώς έχει βάλει ως πρωταρχικό του στόχο τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση του πυρηνικού οπλοστασίου των ΗΠΑ.

Και φυσικά ο νέος Αμερικανός πρόεδρος γνωρίζει αρκετά για τον Νίκολα Τέσλα και το έργο του και πλέον έχει και πρόσβαση στην απόρρητη έκθεση που έδωσε το 1943 ο θείος του Τζον στις μυστικές υπηρεσίες και στον Λευκό Οίκο. Βέβαια ο Τέσλα ήθελε να κατασκευάσει ένα υπερόπλο που “θα καταργούσε όλους τους πολέμους”, ενώ ο Τραμπ ενδιαφέρεται για υπερόπλα που θα δώσουν στις ΗΠΑ και πάλι συντριπτική υπεροχή. Ο Τέσλα θεωρούσε αφύσικη και άκρως επικίνδυνη την πυρηνική ενέργεια και αναζητούσε τρόπους μέσω ανανεώσιμων πηγών ενέργειας να φθάσει στην Ελεύθερη ενέργεια, ενώ ο Τραμπ είναι υποστηρικτής του “πυρηνικού λόμπι”, της πυρηνικής ενέργειας και των όπλων, και, ως αρνητής της Κλιματικής Αλλαγής, δεν ενδιαφέρεται για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αλλά προωθεί τα συμφέροντα του πετρελαϊκού καρτέλ, όπως έδειξε και η απόφασή του για την κατασκευή ενός τεράστιου πετρελαιαγωγού από τη Μινεσότα ως το Τέξας. Κοντολογίς ο Τραμπ είναι ακριβώς το αντίθετο του Τέσλα.

Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ ανέλαβε ωστόσο την πρωτοβουλία να καλέσει στον 25ο όροφο του Trump Tower στη Νέα Υόρκη τους μεγαλύτερους αμερικανούς επιχειρηματίες σε τεχνολογίες αιχμής λέγοντας τους πως «Δεν υπάρχουν άλλοι σαν εσάς! Ό,τι χρειαστείτε, για να σας βοηθήσει σε αυτό που κάνετε, θα το έχετε». Ανάμεσα τους και ο Έλον Μάσκ, ιδιοκτήτης της Tesla Motors, που προωθεί ως κανένας άλλος στον κόσμο την ηλεκτροκίνηση, τις επαναφορτιζόμενες μπαταρίες και γενικώς τις τεχνολογίες που αξιοποιούν τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας…

Ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) είναι συγγραφέας, βιογράφος του Νίκολα Τέσλα, και δημοσιογράφος.

Η Aνακάλυψη της Hλεκτρικής Kαρέκλας και ο «Πόλεμος των Ρευμάτων»: AC Vs DC

Η ανακάλυψη της «ηλεκτρικής καρέκλας»

και ο «Πόλεμος των Ρευμάτων»

AC Vs DC

ΕDISON Vs TESLA

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

«Είμαι βέβαιος ότι σε χρονικό διάστημα έξι μηνών ο Γουέστινχαουζ θα σκοτώσει όποιον πελάτη ρισκάρει και προμηθευτεί οποιοδήποτε σύστημα του. Εκείνο που διαθέτει είναι ένα νέο είδος και απαιτούνται πολλά πειράματα για να μπει τελικά σε πρακτική εφαρμογή. Νομίζω ότι ποτέ δε θα είναι η χρήση του ασφαλής».

O Τόμας Έντισον για τον Τζορτζ Γουέστινχαουζ και το Εναλλασσόμενο Ρεύμα (AC) του Τέσλα

Νέα Υόρκη, 6 Αυγούστου 1890, φυλακές Auburn. Δύο γεροδεμένοι δεσμοφύλακες ξύπνησαν από τις πέντε το πρωί τον τριαντάχρονο θανατοποινίτη κρατούμενο Γουίλιαμ Κέμλερ (William Kemmler, 1860-1890). O Κέμλερ είχε καταδικαστεί με την εσχάτη των ποινών. Η απόφαση ήταν τελεσίδικη, παρά την έφεση που έκανε και απορρίφθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 1889. Περίμενε, λοιπόν, σήμερα την εκτέλεση της ποινής του. Αντίθετα με τους υπόλοιπους θανατοποινίτες που εκτελούνταν ως τότε με το βάρβαρο ικρίωμα, εκείνος ανέμενε να εγκαταλείψει τον «μάταιο τούτο κόσμο» μ’ έναν πιο σύγχρονο και «πολιτισμένο» τρόπο. Πιο γρήγορο, πιο υγιεινό, πιο ανθρώπινο και λιγότερο επώδυνο. Έτσι τουλάχιστον το παρουσίασε δημοσίως ο διευθυντής της φυλακής Charles F. Durston. Αυτός, με την υποχθόνια παρότρυνση του Έντισον, αγόρασε από τον Α. Κ. Μπράουν, πρώην διευθυντή της Western Union και συνεταίρο του Νίκολα Τέσλα, τρεις πατέντες του Σερβοαμερικανού εφευρέτη που σχετίζονταν με γεννήτριες Εναλλασσόμενου Ρεύματος υψηλής τάσης -απαραίτητες για την κατασκευή της ηλεκτρικής καρέκλας- χωρίς αυτό να το γνωρίζει ο Γουέστινχαουζ και ο Τέσλα. Σύντομα οι αρχές της φυλακής ανακοίνωσαν πως πλέον οι εκτελέσεις δε θα γινόταν με απαγχονισμό, αλλά στην ηλεκτρική καρέκλα, η οποία θα λειτουργούσε με το Εναλλασσόμενο Ρεύμα του Γουέστινχαουζ. Άθελα του έτσι ο Μπράουν παρείχε πολύτιμες υπηρεσίες στη δυσφημιστική εκστρατεία που εξαπέλυσε ο Έντισον κατά του Εναλλασσόμενου Ρεύματος και του πολυφασικού συστήματος Τέσλα.

Πρέπει να σημειωθεί βέβαια πως ο πρώτος άνθρωπος που επρόκειτο να εκτελεστεί με βάση το νέο Νόμο περί Ηλεκτροπληξίας (Electrocution Low) της Νέας Υόρκης ήταν ο Joseph Chappleau, καταδικασμένος σε θάνατο για τη δολοφονία του γείτονά του, ωστόσο η ποινή του μετατράπηκε τελικά σε σε ισόβια κάθειρξη κι έτσι τη σειρά του πήρε ο αμέσως επόμενος, ο William Kemmler.

Ο πρώτος θανατοποινίτης-πειραματόζωο

Στην όλη διαδικασία συμφώνησε τελικά και ο ίδιος ο Κέμλερ ελπίζοντας σ’ έναν «καλύτερο θάνατο». Ήταν κάτι το διαφορετικό από τον παραδοσιακό απαγχονισμό και σε κάθε περίπτωση όλοι πίστευαν πως του άξιζε. O Κέμλερ, γερμανικής καταγωγής μετανάστης, παιδί αλκοολικών γονέων που σταμάτησε το σχολείο στα δέκα του κι έκανε δουλειές του ποδαριού -με κύρια εκείνη του πλανόδιου πωλητή-, είχε καταλήξει βαρύς αλκοολικός και με πολύ βίαιη συμπεριφορά. Στις 29 Μαρτίου 1889, έπειτα από έναν ακόμη καυγά με τη σύζυγό του Matilda «Tillie» Ziegler, την κατακρεούργησε μ’ ένα τσεκούρι. Συνελήφθη, ομολόγησε, και καταδικάστηκε για φόνο. Η τελική ετυμηγορία, που βγήκε την 1η Ιανουαρίου του 1890, προέβλεπε να εκτελεστεί με θάνατο δια ηλεκτροπληξίας στην πρώτη ηλεκτρική καρέκλα που θα δοκιμάζονταν ποτέ στην ιστορία. Ήταν μια ξύλινη καρέκλα (το ξύλο είναι μονωτικό υλικό και κακός αγωγός του ηλεκτρισμού) που κατασκεύασαν ειδικά γι’ αυτό το σκοπό, γεμάτη με καλώδια συνδεδεμένα με μια γεννήτρια της εταιρείας Westinghouse από εκείνες που σχεδίασε ο Τέσλα.

Μετά το πρωινό και μια προσευχή, ένας κουρέας ξύρισε το κεφάλι του θανατοποινίτη. Στη φυλακή επικρατούσε μια περίεργα ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα, καθώς άρχισαν να καταφθάνουν επίσημοι, μάρτυρες και δημοσιογράφοι. Στις 6:38 π.μ. μετέφεραν αλυσοδεμένο τον Κέμλερ στην αίθουσα εκτέλεσης, όπου ο διευθυντής των φυλακών παρουσίασε τον θανατοποινίτη στους 17 μάρτυρες που είχαν προσκληθεί ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό. Ο Κέμλερ κοίταξε την ηλεκτρική καρέκλα και είπε: «Κύριοι, σας εύχομαι καλή τύχη. Πιστεύω ότι θα πάω σε ένα καλύτερο μέρος και είμαι έτοιμος να πάω». Οι μάρτυρες παρατήρησαν ότι ο Κέμλερ αρχικά «απολάμβανε» την εκτέλεσή του. Δεν ούρλιαζε, δεν έκλαιγε, δεν αντιστέκονταν και δεν διαμαρτυρόταν. Κάθισε στην ηλεκτρική καρέκλα, αλλά κατόπιν διατάχθηκε να σηκωθεί από τον φύλακα, ώστε να μπορέσει να κόψει μια τρύπα στο κοστούμι του, μέσω της οποίας έπρεπε να συνδεθεί ένα δεύτερο ηλεκτρικό καλώδιο. Αφού έγινε αυτό, ο Κέμλερ κάθισε και πάλι στην ηλεκτρική καρέκλα. Το πρόσωπό του καλύφθηκε με κουκούλα και ένα μεταλλικό κράνος με ηλεκτρικά καλώδια και υγρό σφουγγάρι τοποθετήθηκε στο ξυρισμένο του κεφάλι. Τότε ο Κέμλερ είπε κυνικά στους δήμιους του: «Πάρτε το εύκολα και κάντε το σωστά. Δεν βιάζομαι…» Τότε ο διευθυντής των φυλακών Charles Durston του απάντησε: «Αντίο, Γουίλιαμ!». Και αμέσως διέταξε τον «κρατικό ηλεκτρολόγο» Edwin F. Davis να ανοίξει τον διακόπτη του ρεύματος…

Η αποτυχημένη πρώτη απόπειρα

Η πρώτη απόπειρα εκτέλεσης δια ηλεκτροπληξίας ήταν για κλάματα. Μετά από ένα ηλεκτροσόκ 1.000 volt Εναλλασσόμενου Ρεύματος και διάρκειας 17 δευτερολέπτων ο θανατοποινίτης ήταν ακόμη ζωντανός. Το ηλεκτροσόκ προκάλεσε απώλεια των αισθήσεων, αλλά απέτυχε να σταματήσει την καρδιά και την αναπνοή του Κέμλερ. Οι παρευρισκόμενοι γιατροί, Edward Charles Spitzka και Carlos F. MacDonald, πήγαν να εξετάσουν τον Κέμλερ. Αφού επιβεβαίωσαν πως ήταν ακόμα ζωντανός, ο Spitzka φαίνεται να φώναξε στους ηλεκτροδήμιους: «Ανοίξτε το ρεύμα ξανά, γρήγορα και χωρίς καθυστέρηση!». Ωστόσο η γεννήτρια χρειάστηκε χρόνο για να επαναφορτιστεί. Στο μεταξύ ακούγονταν τα τρομακτικά ουρλιαχτά και βογκητά του Κέμλερ, ο οποίος είχε υποστεί φρικτά εγκαύματα από το πρώτο ηλεκτροσόκ.

Όταν η γεννήτρια ήταν έτοιμη, προσπάθησαν ξανά, αυτή τη φορά με 2.000 volt Εναλλασσόμενου Ρεύματος. Τα αιμοφόρα αγγεία του δέρματος έσπασαν, άρχισαν να αιμορραγούν και οι περιοχές γύρω από τα ηλεκτρόδια τσίριζαν καθώς σιγοκαίγονταν. Αστραπιαία τότε απλώθηκε η μυρωδιά της καμένης σάρκας του Κέμλερ, που ούρλιαζε απίστευτα. Ο αθρόος ιδρώτας του μετατράπηκε σταδιακά σε αίμα και κατόπιν σε ατμό. Mακριές σπίθες ξεπετάχθηκαν από τα άκρα του, και μια πυκνή στήλη καπνού, γεμάτου τσίκνα, ανυψώθηκε από το κεφάλι του. Οι βολβοί των ματιών του πετάχθηκαν κυριολεκτικά έξω. Φρικτότερο θέαμα δεν είχε ξαναδεί κανείς από τους μάρτυρες, αλλά ο θάνατος του κατάδικου ήταν αδιαμφισβήτητος.

Η όλη εκτέλεση κράτησε περίπου οκτώ φρικιαστικά λεπτά. Ένας δημοσιογράφος, που ήταν μάρτυρας της εκτέλεσης, ισχυρίστηκε ότι ήταν «ένα φοβερό θέαμα, πολύ χειρότερο από το κρέμασμα». Ο Τζορτζ Γουέστινχαουζ, όταν έμαθε τις λεπτομέρειες της εκτέλεσης, σχολίασε πικρόχολα: «θα το έκαναν πολύ καλύτερα αν χρησιμοποιούσαν τσεκούρι!». Έτσι γεννήθηκε η ηλεκτρική καρέκλα, μια από τις χειρότερες συνεισφορές της Αμερικής στο σύγχρονο τεχνολογικό πολιτισμό μας.

Η δυσφημιστική εκστρατεία του Έντισον

Ο Έντισον ήταν κατευχαριστημένος. Το σύστημα των Γουέστινχαουζ και Τέσλα ήταν αποδεδειγμένα θανατηφόρο για τους ανθρώπους. Με μια κατάλληλη διαφημιστική εκστρατεία θα μπορούσε να πείσει την αμερικανική κοινή γνώμη πως το Εναλλασσόμενο Ρεύμα ήταν ακατάλληλο για μαζική χρήση. Οι σκανδαλοθηρικές εφημερίδες, ωθούμενες κι από τον Έντισον που είχε πολλές και ισχυρές διασυνδέσεις, έγραφαν εδώ και χρόνια για την επικινδυνότητα του Εναλλασσόμενου Ρεύματος, δημοσιεύοντας με φρικιαστικές λεπτομέρειες ιστορίες ηλεκτροπληξίας. Πλέον έγραφαν ανοιχτά και ειρωνικά για τον φόβο της επερχόμενης «Γουεστινχαουζοποίησης» (Westinghoused), δηλαδή της ξαφνικής και φρικιαστικής θανάτωσης με ηλεκτροπληξία από Εναλλασσόμενο Ρεύμα.

Ο όρος αυτός υιοθετήθηκε για κάποια χρόνια ακόμη κι από έγκυρες εφημερίδες της εποχής, όπως οι The Times, που μισούσαν τη λέξη Ηλεκτροπληξία(Electrocution), η οποία και τελικά υιοθετήθηκε. Μάλιστα ένας από τους δικηγόρους του Έντισον έγραψε σε συνάδελφό του ότι οι προτεινόμενοι όροι dynamort, ampermort και electromort δεν ήταν καλοί διότι ο Έντισον θεωρούσε τον όρο «Γουεστινχαουζοποίηση» (Westinghoused) ως την καλύτερη επιλογή. Ο λόγος ήταν προφανής: μαζί με το Εναλλασσόμενο Ρεύμα ο Έντισον, με την πρωτοφανή δυσφημιστική εκστρατεία που εξαπέλυσε, επιδίωκε να στοχοποιήσει και να δυσφημίσει τον βασικό επιχειρηματικό ανταγωνιστή του, τον Τζορτζ Γουέστινχαουζ.

Ο «Πόλεμος των Ρευμάτων»

O «Πόλεμος των Ρευμάτων» (War of the Currents) ήταν μια εμβληματική σύγκρουση στα τέλη της δεκαετίας του 1880 και στις αρχές του 1890, που αφορούσε την εισαγωγή δύο ανταγωνιστικών συστημάτων παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ. Ήταν, ίσως, η πιο καθοριστική εμπορική μονομαχία της σύγχρονης ιστορίας. Μια πολυεπίπεδη, μακροχρόνια κι εξοντωτική μάχη ανάμεσα στο Συνεχές Ρεύμα (Direct Current – DC), το οποίο υποστήριζε και προωθούσε η εταιρεία του Έντισον (Edison Electric Light Company), και στο Εναλλασσόμενο Ρεύμα (Alternating Current – AC), το οποίο υποστήριζε και προωθούσε η εταιρεία του Τζορτζ Γουέστινχαουζ (Westinghouse Electric Company).

Τα βασικά επίπεδα αυτής της επικής σύγκρουσης ήταν τρία: Πρώτον, ο εμπορικός πόλεμος ανάμεσα σ’ αυτές τις δύο ανταγωνιστικές εταιρείες. Δεύτερον, ο ανταγωνισμός για την υιοθέτηση από την αμερικανική αγορά των υπό ανάπτυξη συστημάτων τους. Και τρίτον η σύγκρουση τους γύρω από τη «διαχείριση του φόβου» της κοινής γνώμης σχετικά με τους κινδύνους ηλεκτροπληξίας από υψηλής τάσης Εναλλασσόμενο Ρεύμα, που χρησιμοποιήθηκε εργαλειακά για την προώθηση των επιχειρηματικών συμφερόντων του Έντισον και τη δυσφήμιση αντίστοιχα εκείνων του Γουέστινχαουζ. Ήταν επίσης και μια αρχετυπική σύγκρουση και πνευματική μονομαχία, που έλαβε μυθιστορηματικές διαστάσεις, ανάμεσα στον Τόμας Έντισον και τον Νίκολα Τέσλα, οι οποίοι αντιπροσώπευαν δύο αντικρουόμενες κοσμοαντιλήψεις και δύο διαφορετικά οράματα για το μέλλον.

O Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) είναι συγγραφέας και δημοσιογράφος. To τελευταίο του βιβλίο είναι το ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ: Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου.

ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ!

ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ

Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου

ΑC vs DC

Η Αρχετυπική Σύγκρουση που Άλλαξε τον Κόσμο.
Ο πρώτος μεγάλος Τεχνολογικός και Εμπορικός Πόλεμος της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής:

Ο «Πόλεμος των Ρευμάτων» (War of the Currents)!
Εναλλασσόμενο Ρεύμα (Alternative Current ή AC) VsΣυνεχές Ρεύμα (Direct Current ή DC)

«Προμηθέας του Ηλεκτρισμού» Vs «Μάγος του Μένλο Παρκ»
99% Έμπνευση ή 99% Πειραματισμός;

Ενορατική Επιστήμη της Ανατολής ή Πρακτική Επιστήμη της Δύσης;

ΤΕΣΛΑ ή ΕΝΤΙΣΟΝ;
Δύο διαφορετικοί τύποι ανθρώπου, δύο αλλοπαρμένες μεγαλοφυΐες με τελείως διαφορετικό όμως χαρακτήρα, τρόπο σκέψης και αντίληψης, συγκρούονται αμείλικτα στην Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα.
Έπαθλο; Το ίδιο το Μέλλον της ανθρωπότητας!

Ο Αόρατος Πόλεμος για τον Έλεγχο του Μέλλοντος της Ανθρωπότητας Συνεχίζεται…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΑΦΥΠΝΙΣΤΕΙΤΕ

«Δεν με ενοχλεί που έκλεψαν τις ιδέες μου.

Με ενοχλεί που δεν είχαν δικές τους».

Νίκολα Τέσλα (1856-1943)

«Καμιά από τις εφευρέσεις μου δεν ήρθε κατά λάθος.

Αυτό που μαγειρευόταν ήταν 1% έμπνευση και 99% ιδρώτας».

Τόμας Έντισον (1847-1931)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΤΙΣΟΝ Vs ΤΕΣΛΑ: Μια Αρχετυπική Σύγκρουση

1. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ: Φωτίζοντας τον Κόσμο

2. ΤΟΜΑΣ ΈΝΤΙΣΟΝ: Ο «Μάγος του Μένλο Παρκ»

3. ΤΕΣΛΑ: Ο Προμηθέας του Ηλεκτρισμού

4. ΜΟΙΡΑΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ: Τέσλα και Έντισον, από τη Συνεργασία στη Σύγκρουση

5. AC/DC: Ο Πόλεμος των Ρευμάτων

The War of Currents

6. ΕΝΤΙΣΟΝ; 99% Ιδρώτας!

7. ΤΕΣΛΑ: 99% Έμπνευση!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Τι θα γινόταν Αν…

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ; Τέσλα και όχι Μαρκόνι!

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ – ΟΡΟΛΟΓΙΕΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Μέγεθος βιβλίου: 240 σελίδες, Πλούσια εικονογράφηση.

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ»;

Το νέο αποκαλυπτικό βιβλίο του Γιώργου Στάμκου

ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ

Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου

κοστίζει 20 ευρώ και σας αποστέλλεται στη διεύθυνσή σας με ΔΩΡΕΑΝ τα έξοδα αποστολής/αντικαταβολής μέσω ΕΛΤΑ,

κυκλοφορεί σε περιορισμένα αντίτυπα –δεν διατίθεται σε βιβλιοπωλεία– και μπορείτε να το παραγγείλετε άμεσα στο τηλέφωνο:

2392.110215 ή στο 6945522050

Μπορείτε επίσης να στείλετε και SMS (στο 6945522050), γράφοντας το ονοματεπώνυμο σας, τα στοιχεία της ταχυδρομικής σας διεύθυνσης, ένα τηλέφωνο (κινητό κατά προτίμηση) και σημειώνοντας «ΤΕΣΛΑ Vs EΝΤΙΣΟΝ»)

ή στο mail stamkos@post.com

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ – ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ!

 

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ ΚΟΝΤΙΝΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ,

ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΔΕΙΞΕΙ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑ!

ΤΕΣΛΑ: 99% Έμπνευση!

ΤΕΣΛΑ

99% ΕΜΠΝΕΥΣΗ!

«Σ’ έναν κόσμο γεμάτο από κομφορμιστές η αντικοινωνική συμπεριφορά είναι μορφή νοημοσύνης».

Νίκολα Τέσλα

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

Ο 20ος και ο 21ος αιώνας γεννήθηκαν στο μυαλό του Νίκολα Τέσλα. Και ήταν/είναι πολύ παράξενοι και ανατρεπτικοί αιώνες. Προηγουμένως ο 19ος αιώνας, στον οποίο ο Τέσλα πέρασε τη μισή -και αναμφίβολα πιο παραγωγική- ζωή του, υπήρξε αναμφίβολα ο «αιώνας της επιστήμης». Ένας αιώνας υψιπετών επιστημονικών και τεχνολογικών οραμάτων, εμφορούμενος από την ιδεολογία της επιστήμης που υποκαθιστούσε τη θρησκεία. Οι επιστημονικές προφητείες για ένα ουτοπικό μέλλον, όπου οι άνθρωποι θα ζούσαν καλύτερα, με πρωτοφανείς ανέσεις και δυνατότητες, μοχθώντας ελάχιστα, γοήτευε το συλλογικό φαντασιακό πολύ περισσότερο από τις θρησκευτικές χιλιαστικές προφητείες. Η επιστήμη γινόταν κατά κάποιο τρόπο μια «νέα θρησκεία» ή, πιο συγκεκριμένα, μια νέα «αυτοκρατορία». που επεκτεινόταν συνεχώς και σε όλα τα επίπεδα. Δεν υπήρχαν -ή έτσι τουλάχιστον φαινόταν- όρια στην επέκτασή της.

Πρέπει να σημειωθεί πως τον 19ο αιώνα, όταν ο Τέσλα κι ο Έντισον εργάζονταν πυρετωδώς για να επιλύσουν βασικά προβλήματα της ηλεκτροτεχνικής, η έννοια του ηλεκτρισμού ήταν συνυφασμένη με εκείνη του Αιθέρα, μέσω του οποίου πίστευαν πως διαδίδονταν το φως (φωτόνια) αλλά και τα ηλεκτρομαγνητικά κύματα Χερτζ (Hz) ή Ερτζιανά. Εκείνη την εποχή, η ιδέα περί «σωματιδίων του ηλεκτρισμού», τα οποία αργότερα θα ανακαλύπτονταν και θα ονομάζονταν Ηλεκτρόνια, δεν ήταν ακόμη δημοφιλής. Ο ηλεκτρισμός θεωρούνταν ακόμη κάτι σαν «ασύλληπτο ρευστό», ουσιαστικά ως κάτι το «αιθερικό».

Ο Τέσλα συχνά επεσήμανε πως ο αιθέρας ήταν αεικίνητος και δυναμικός. Σε μια διάλεξή του τον Μάιο του 1891 στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Ηλεκτρικών μηχανικών στη Νέα Υόρκη ο Νίκολα Τέσλα είπε χαρακτηριστικά τα εξής: «Από όλες τις μορφές της απροσμέτρητης, πανταχού παρούσας ενέργειας στη Φύση, οι οποίες μεταβάλλονται αέναα και είναι αεικίνητες, σαν την ψυχή που δίνει ζωή σ’ όλο το Σύμπαν, ο ηλεκτρισμός και ο μαγνητισμός είναι ίσως οι πιο εντυπωσιακές… Γνωρίζουμε πως ο ηλεκτρισμός συμπεριφέρεται ως ένα ασυμπίεστο υγρό· ότι πρέπει να υπάρχει σε συνεχή ποσότητα στη Φύση· ότι ούτε μπορεί να δημιουργηθεί ή να εκμηδενιστεί· και ότι ο ηλεκτρισμός και το αιθερικό φαινόμενο είναι ταυτόσημα»¹.

Στο τέλος του 19ου αιώνα ο ηλεκτρισμός παρήγαγε ενέργεια και τα «μαγικά κάστρα» των ηλεκτρικών λαμπτήρων νίκησαν τον αρχέγονο εχθρό, το σκοτάδι. Επικρατούσε μια έκδηλη αυτοπεποίθηση στους επιστήμονες της εποχής, ειδικά στους φυσικούς, που πίστευαν πως δεν είχαν αφήσει και πολύ δουλειά στους διαδόχους τους, παρά μόνων την επίλυση λίγων δευτερευόντων προβλημάτων. Οι θετικοί επιστήμονες της εποχής, δουλεύοντας πάνω σε αντικειμενικά και εξακριβωμένα γεγονότα, συναρμολογημένα με αυστηρούς δεσμούς αιτίου και αποτελέσματος, διατύπωναν ενιαίους, αμετάβλητους και γενικούς «νόμους», που δεν επιδέχονταν αμφισβήτηση ή αλλαγή και ήταν τα «αντικλείδια» για τα μυστικά του σύμπαντος².

Ο Νίκολα Τέσλα δεν ήταν απλά ένα επιστημονικό «παιδί της εποχής του», γαλουχημένο με τη Νευτώνεια Φυσική και τις Εξισώσεις του Μάξγουελ. Ήταν ταυτόχρονα κι ένας «άνθρωπος του μέλλοντος»: ένας πρωτοπόρος επιστήμονας που εξερευνούσε νέα πεδία γνώσεων, παρήγαγε νέα τεχνολογία και οραματιζόταν τον κόσμο μας, όπως θα μπορούσε και θα έπρεπε να είναι. Ο Τέσλα ήταν ένα πολυσχιδές μυαλό, καλλιτεχνικό κι επιστημονικό ταυτόχρονα, και ένα ιδιοφυές εφευρετικό ταλέντο, που δεν μπορούσε να περιοριστεί εύκολα στα συμβατικά όρια της επιστήμης. Ίσως μόνον ο εκπληκτικός καλλιτέχνης κι εφευρέτης Λεονάρντο Ντα Βίντσι θα μπορούσε να συγκριθεί μαζί του. Δεν είναι εύκολο να περιορίσει κανείς τον πολυτάλαντο Τέσλα σε μια συγκεκριμένη κατηγορία ανθρώπων. Για παράδειγμα ο Τέσλα δεν ήταν απλά ένας εφευρέτης. Το να αποκαλεί κανείς τον Τέσλα απλά «εφευρέτη» είναι σαν να λέει ότι ο Λεονάρντο Ντα Βίντσι ήταν απλώς ένας «ζωγράφος». Ο Τέσλα ήταν κάτι πολύ παραπάνω από ένας εφευρέτης. Ήταν ένας εξερευνητής νέων ηπείρων γνώσεων, ένας άνθρωπος που ανακάλυπτε νέες φυσικές αρχές και μόνον κατ’ ανάγκην υπήρξε εφευρέτης. Για τον ίδιο, μεγαλύτερη σημασία είχε η ανακάλυψη νέων φυσικών αρχών και λιγότερο η εφαρμογή τους στην πράξη, και ειδικά στο εμπόριο. Ήταν πάνω απ’ όλα ένας πρωτοπόρος εξερευνητής νέων αρχών της Φυσικής, ένας ανθρωπιστής επιστήμονας που οραματιζόταν ένα καλύτερο μέλλον για την ανθρωπότητα. Ένας άνθρωπος των θαυμάτων, για τον οποίο υπάρχουν ακόμη πολλά μυστικά που μένει να ξεκλειδωθούν…

Οι ιδέες του Τέσλα συνεχίζουν να γοητεύουν, καθώς εκπέμπουν ακόμη και σήμερα μια απόκοσμη και μυστηριώδη αύρα. Τα οράματά του ξεπερνούσαν κατά πολύ την «πρωτόγονη» επιστημονική φαντασία της εποχής του. Οι άνθρωποι της Βικτωριανής Εποχής τον άκουγαν με ανοικτό το στόμα να μιλά για ρομπότ, τηλεκατευθυνόμενες τορπίλες, ασύρματη μεταφορά ενέργειας και επαφή με εξωγήινους. Ο Τέσλα συνήθιζε να κάνει δημόσιες φαουστικές επιδείξεις του Εναλλασσόμενου Ρεύματος και των συσκευών του, για να αποδείξει στο κοινό την ασφάλεια του, αντιμετωπίζοντας τις συκοφαντικές επιθέσεις του Τόμας Έντισον, που είχε ταχθεί υπέρ του Συνεχούς Ρεύματος. Σ’ αυτές τις επιδείξεις ο Τέσλα χρησιμοποιούσε τον εαυτό του ως «πειραματόζωο» και αφηνόταν να διαποτιστεί από ρεύμα χιλιάδων βόλτ, ώστε τελικά το σώμα του σπινθιροβολούσε από ηλεκτρισμό!

Ο Τέσλα διέθετε μια ενορατική, διαισθητική, ενστικτώδη και σχεδόν υπερφυσική γνώση πάνω στα μυστήρια του ηλεκτρομαγνητισμού. Οι εφευρέσεις του εμφανίζονταν στην οθόνη του μυαλού του ως τέλεια σχηματισμένες εικόνες, φωτεινές αστραπές και διανοητικές εκλάμψεις. Θαρρείς πως ο Τέσλα δεν είχε παρά να αντιγράψει τα πρωτότυπα από το αστρικό επίπεδο, από τα «ακασικά αρχεία»: «Είμαστε αυτόματα εντελώς ελεγχόμενα από τις δυνάμεις του μέσου, που κλυδωνίζονται σαν φελλοί στην επιφάνεια του νερού αλλά παίρνουν κατά λάθος τα επακόλουθα των επιρροών από έξω για ελεύθερη βούληση. Οι κινήσεις και οι άλλες πράξεις που εκτελούμε είναι πάντα για να διατηρούν τη ζωή και παρ’ ότι φαινομενικά είμαστε εντελώς ανεξάρτητοι ο ένας από τον άλλο, είμαστε συνδεδεμένοι με αόρατους δεσμούς», έγραφε στην αυτοβιογραφία του Οι Εφευρέσεις μου, για να συνεχίσει σ’ ένα άλλο σημείο της: «Από τότε που άκουσα από μερικούς από τους σπουδαιότερους ανθρώπους της εποχής, πρωτοπόρους στην Επιστήμη που τα ονόματά τους είναι αθάνατα, ότι διαθέτω έναν ασυνήθιστο νου, έστρεψα όλες μου τις ικανότητες στη σκέψη στη λύση των μεγάλων προβλημάτων χωρίς να λογαριάζω θυσίες. Για πολλά χρόνια προσπαθούσα να λύσω το αίνιγμα του θανάτου και καραδοκούσα ανυπόμονος για κάποιο είδος πνευματικής ένδειξης».

Ο Τέσλα έκανε συνεχώς νοητικά πειράματα. Έρχονταν στο μυαλό του πολλές ιδέες. H ροή τους ήταν ακατάπαυστη και με τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα, που τον απέτρεπε να συγκεντρωθεί σε μία κάθε φορά και να της δώσει έτσι την αρμόζουσα προσοχή και αφοσίωση. Ήταν τόσες πολλές οι δυνατότητες και οι προοπτικές που συνωστίζονταν στο μαυροπίνακα του μυαλού του, που ήταν σχεδόν αδύνατον να τις αναλύσει μία μία λεπτομερειακά, να τις αξιοποιήσει σε πρακτικές εφαρμογές και κατ’ επέκταση σε οικονομικό κέρδος. Δεν είχε χρόνο να ασχοληθεί με πράγματα, όπως εμπορική αξία, οικονομικό κέρδος, ποσοστά κ.ά. Του άρεσε περισσότερο να επινοεί, παρά να «εφευρίσκει». Ίσα που είχε χρόνο για να κατοχυρώσει μια ευρεσιτεχνία του και να την παρουσιάσει με θεαματικό τρόπο στον Τύπο και μετά έχανε το ενδιαφέρον του γι’ αυτήν και στρεφόταν πάντα «Κάπου Αλλού». Δεν μπορούσε εύκολα να κάνει μια στάση σε μια από όλες αυτές τις ιδέες του και να την αναλύσει, να την αναπτύξει πρακτικά και να αξιοποιήσει εμπορικά, όπως έκανε ο Έντισον. Ζούσε περισσότερο μέσα στο κεφάλι του παρά στην ανθρώπινη καθημερινότητα και πραγματικότητα, ειδικά την αμερικανική καπιταλιστική.

«Στο σύμπαν δεν υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο υπαρκτό και το φανταστικό: και τα έργα και οι σκέψεις είναι το ίδιο πραγματικά», έλεγε ο Νίκολα Τέσλα. Ο ίδιος μιλούσε συνδυάζοντας τη γλώσσα της Τέχνης και του Ρομαντισμού με εκείνη της Επιστήμης. Θεωρούσε πως η γλώσσα της Επιστήμης της εποχής του ήταν μια μορφή ρήξης με τις προηγούμενες μορφές γνώσης και σίγουρα η ανώτατη μορφή «αλήθειας» που μπορούσε να επιτευχθεί από ανθρώπινα όντα. Δεν λάτρευε την Επιστήμη ως «νέα θρησκεία», «ιδεολογία» ή αυτοσκοπό, αλλά την έβλεπε περισσότερο ως το πιο αξιοθαύμαστο και πολύτιμο εργαλείο των ανθρώπων για την κατανόηση του κόσμου και, κυρίως, για τη θεαματική βελτίωση της καθημερινότητας τους και την απελευθέρωσή τους από τα δεσμά του σκότους και της ανάγκης. Ο Τέσλα ήταν, και υπό αυτή την έννοια, ένα «παιδί του 19ου αιώνα», που επινόησε τον 20ο αιώνα και οραματιζόταν τον 21ο αιώνα.

Οι σχέσεις Έντισον και Τέσλα δεν ήταν ποτέ ιδιαίτερα θερμές. Ο Έντισον ήταν άνθρωπος πρακτικός και βασιζόταν περισσότερο στην εργατικότητα και στις εμπειρίες του, σε αντίθεση με τον Τέσλα που ήταν ένας άνθρωπος με ιδανικά, διανοούμενος και περισσότερο θεωρητικός. Επιπλέον είχαν διαφωνίες στο αντικείμενο της εργασίας τους, καθώς ο Έντισον ήταν ένθερμος υποστηρικτής της χρήσης του Συνεχούς Ρεύματος, κυρίως για πρακτικούς λόγους και για ζητήματα ασφάλειας, ενώ ο Τέσλα υποστήριζε, σχεδόν με προφητικό ζήλο, τη χρήση του Εναλλασσόμενου Ρεύματος. Ο Έντισον αναγνώριζε πως ο Τέσλα είχε ένα κομμάτι της δικής του ιδιοφυΐας. Κατά τα άλλα ήταν απλώς ένας ευφυής μετανάστης, που προερχόταν μάλιστα από όχι και τόσο ευυπόληπτες περιοχές της Ευρώπης. Κουβαλούσε μαζί του τη διανοουμενίστικη αύρα και την καλλιτεχνική κουλτούρα της Ευρώπης, που είχε πάρει διαζύγιο από την πρακτικότητα των Αμερικανών. Από την πλευρά του ο Τέσλα υποστήριζε πως ο Έντισον θα πετύχαινε πολύ περισσότερα και θα είχε γλιτώσει τουλάχιστον το 90% της εργαστηριακής και πειραματικής του δουλειάς αν ήξερε λίγο θεωρητική Φυσική και μαθηματικούς υπολογισμούς. Ο Έντισον όμως εμπιστευόταν, ως το τέλος της ζωής του, το εφευρετικό του ένστικτο και την πρακτική αμερικανική αίσθησή του. Έτσι, σύμφωνα με τον Τέσλα, ο πραγματικά τεράστιος όγκος των εφευρέσεων και επιτευγμάτων του Έντισον -προϊόν κυρίως τυχαίων πειραματισμών- αποτελούσε σχεδόν ένα θαύμα από μόνο του.

1Κένιον Ντάγκλας, Απαγορευμένη Επιστήμη, Ενάλιος 2014, κεφ. Αμφισβήτηση της Παραδοσιακής Φυσικής, σελ.130.

2Hobsbawm E. J., H Εποχή του Κεφαλαίου: 1848-1875, κεφ. Επιστήμη, Θρησκεία, Ιδεολογία, σελ. 401, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, 2012.

Ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) είναι συγγραφέας και βιογράφος του Νίκολα Τέσλα. Έχει συγγράψει τέσσερα βιβλία για τη ζωή, το έργo και τις ιδέες του Τέσλα. Το τελευταίο του βιβλίο έχει τίτλο ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ: Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου.

ΝΕΑ ΕΚΔΟΣΗ!

ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ


Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου


ΑC vs DC

Η Αρχετυπική Σύγκρουση που Άλλαξε τον Κόσμο.
Ο πρώτος μεγάλος Τεχνολογικός και Εμπορικός Πόλεμος της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής:

Ο «Πόλεμος των Ρευμάτων» (War of the Currents)!
Εναλλασσόμενο Ρεύμα (Alternative Current ή AC) VsΣυνεχές Ρεύμα (Direct Current ή DC)

«Προμηθέας του Ηλεκτρισμού» Vs «Μάγος του Μένλο Παρκ»
99% Έμπνευση ή 99% Πειραματισμός;

Ενορατική Επιστήμη της Ανατολής ή Πρακτική Επιστήμη της Δύσης;

ΤΕΣΛΑ ή ΕΝΤΙΣΟΝ;
Δύο διαφορετικοί τύποι ανθρώπου, δύο αλλοπαρμένες μεγαλοφυΐες με τελείως διαφορετικό όμως χαρακτήρα, τρόπο σκέψης και αντίληψης, συγκρούονται αμείλικτα στην Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα.
Έπαθλο;

Το ίδιο το Μέλλον της ανθρωπότητας!

Ο Αόρατος Πόλεμος για τον Έλεγχο του Μέλλοντος της Ανθρωπότητας Συνεχίζεται…

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΚΑΙ ΑΦΥΠΝΙΣΤΕΙΤΕ

«Δεν με ενοχλεί που έκλεψαν τις ιδέες μου.

Με ενοχλεί που δεν είχαν δικές τους».

Νίκολα Τέσλα (1856-1943)

«Καμιά από τις εφευρέσεις μου δεν ήρθε κατά λάθος.

Αυτό που μαγειρευόταν ήταν 1% έμπνευση και 99% ιδρώτας».

Τόμας Έντισον (1847-1931)

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΝΤΙΣΟΝ Vs ΤΕΣΛΑ: Μια Αρχετυπική Σύγκρουση

1. ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ: Φωτίζοντας τον Κόσμο

2. ΤΟΜΑΣ ΈΝΤΙΣΟΝ: Ο «Μάγος του Μένλο Παρκ»

3. ΤΕΣΛΑ: Ο Προμηθέας του Ηλεκτρισμού

4. ΜΟΙΡΑΙΑ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ: Τέσλα και Έντισον, από τη Συνεργασία στη Σύγκρουση

5. AC/DC: Ο Πόλεμος των Ρευμάτων

The War of Currents

6. ΕΝΤΙΣΟΝ; 99% Ιδρώτας!

7. ΤΕΣΛΑ: 99% Έμπνευση!

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Τι θα γινόταν Αν…

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ

ΡΑΔΙΟΦΩΝΟ; Τέσλα και όχι Μαρκόνι!

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΓΛΩΣΣΑΡΙΟ – ΟΡΟΛΟΓΙΕΣ

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Μέγεθος βιβλίου: 240 σελίδες,

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ»;

Το νέο αποκαλυπτικό βιβλίο του Γιώργου Στάμκου

ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ

Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου

κοστίζει 20 ευρώ και σας αποστέλλεται στη διεύθυνσή σας με ΔΩΡΕΑΝ τα έξοδα αποστολής/αντικαταβολής μέσω ΕΛΤΑ,

κυκλοφορεί σε περιορισμένα αντίτυπα –δεν διατίθεται σε βιβλιοπωλεία– και μπορείτε να το παραγγείλετε άμεσα στο τηλέφωνο:

2392.110215 ή στο 6945522050

Μπορείτε επίσης να στείλετε και SMS (στο 6945522050), γράφοντας το ονοματεπώνυμο σας, τα στοιχεία της ταχυδρομικής σας διεύθυνσης, ένα τηλέφωνο (κινητό κατά προτίμηση) και σημειώνοντας «ΤΕΣΛΑ Vs EΝΤΙΣΟΝ»)

ή στο mail stamkos@post.com

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ

 

ΕΝΑ ΒΙΒΛΙΟ ΠΟΥ ΜΑΣ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΟ ΚΟΝΤΙΝΟ ΠΑΡΕΛΘΟΝ,

ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΣ ΔΕΙΞΕΙ ΤΟ ΔΡΟΜΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΚΛΑΒΙΑ!

Βελιγράδι: Μουσείο Νίκολα Τέσλα

Στο Μουσείο Νίκολα Τέσλα (Βελιγράδι)

NIKOLA TESLA MUSEUM BEOGRAD

.

Γράφει η Αικατερίνη Τεμπέλη 

  Το να επισκέπτεται κάποια, κάποιος το Μουσείο Τέσλα στο Βελιγράδι, στο νούμερο 51 της οδού Krunska τη μέρα των γενεθλίων του μεγαλοφυή αυτού εφευρέτη κι επιστήμονα, έχει μια διαφορετική βαρύτητα. Έτσι ένιωσα τουλάχιστον εγώ ανεβαίνοντας τη λευκή στριφογυριστή σκάλα εκείνη την Ιουλιανή μέρα, παρατηρώντας τη μεγάλη αφίσα στην πρόσοψη και το πλήθος κόσμου που βρισκόταν εκεί. Πριν κάνω ένα βήμα στο εσωτερικό του μια ευγενέστατη κυρία με πληροφόρησε πως η είσοδος είναι δωρεάν σε άπταιστα αγγλικά και μου έδειξε μια προτομή του Τέσλα στην οποία είχαν ακουμπήσει έλα λευκό τριαντάφυλλο. .

. Έμεινα για λίγο να την παρατηρώ, όσο στο μυαλό μου έπαιζαν τραγούδια του συγκροτήματος που πήρε τ’ όνομά του από κείνον που μας έδειξε τις δυνάμεις του ηλεκτρισμού. Μας τις έδειξε όλες όμως; Όσα διάβασα στα βιβλία του Γιώργου Στάμκου και σε πλήθος άρθρων με έπεισαν πως κράτησε και πολλά μυστικά για τον εαυτό του και πώς να τον αδικήσουμε γι’ αυτό, με το FBI κι ένα σωρό άλλους στο κατόπι του; Ίσως γι’ αυτό απ’ το συγκεκριμένο Μουσείο πέρασαν όχι μόνο αθώοι επισκέπτες μα και πλήθος ..άλλοι όσο μαίνονταν ο άτυπος πόλεμος των μυστικών υπηρεσιών. .

. Σοβιετικοί, Ιάπωνες και διάφοροι ακόμη που έψαχναν στις σημειώσεις του τις απαντήσεις σε θέματα τεράστια όπως η πρόκληση τεχνητών σεισμών, ο επηρεασμός του κλίματος (διαμέσου του ελέγχου του καιρού) και φυσικά προσπάθησαν μελετώντας τις να φτιάξουν κάποια απ’ τα υπερόπλα Τέσλα όπως την “ακτίνα θανάτου”. Κάπως έτσι φτάσαμε να συζητάμε για τον “Σοβιετικό Τρυποκάρυδο”, για την “ομάδα 69”, για το μυστηριώδη σεισμό της Αυστραλίας το 1993, για την επίθεση στο μετρό του Τόκυο το 1995 που ανέλαβαν οι ίδιοι Ιάπωνες “τουρίστες” (μέλη της θρησκευτικής αίρεσης Aum Shinrikyo) που επισκέπτονταν καθημερινά το Μουσείο τότε και προσπάθησαν να υποκλέψουν πολύτιμα έγγραφα του Σέρβου επιστήμονα. .

. Σέρβου γράφω, αλλά έφερε με περηφάνια  την Αμερικανική υπηκοότητα και σήμερα η περιοχή που γεννήθηκε (το χωριό Smiljan δηλαδή) ανήκει στην Κροατία. Τότε η περιοχή αποτελούσε τμήμα της Vojna Krajina. Αλλά αυτά μπορείτε να τα διαβάσετε και μόνοι σας εδώκαι στις πηγές που αναφέρω και μακάρι να το κάνετε για να μάθετε τις συνδιαλλαγές του με τον Thomas Edison, τον J. P. Morgan, το αν είχε όντως εμπλακεί στο Πείραμα της Φιλαδέλφειας, αν σχετιζόταν με την ανεξήγητη έκρηξη στην Τονγκούστα της Σιβηρίας ή όλ’ αυτά είναι συνωμοσιολογικές θεωρίες και πολλά ακόμη. Ας σας μιλήσω καλύτερα εγώ για όσα είδα στο Μουσείο, ξέροντας απ’ την αρχή πως θα φανούν φτωχά όπως φτωχά φαίνονται σε κάποιους και τα εκθέματά του. Είναι όμως έτσι; Ποιος χώρος τάχα θα μπορούσε να “χωρέσει” τον μύθο του; .

. Τι θα μπορούσαμε να δούμε εκεί που να φτάνει για παράδειγμα σε μεγαλείο εκείνους τους κεραυνούς ύψους 40 μέτρων που δημιούργησε στο Κολοράντο Σπρινγκς; Και μόνο οι φωτογραφίες του ενώ κάθεται αμέριμνος και πάνω του μαίνεται ένα ηλεκτρισμένο χάος μοιραία μας έχουν στοιχειώσει. Κι έτσι εμένα, όχι, το Μουσείο αυτό, που εγκαινιάστηκε στις 20 Οκτωβρίου του ‘55 (αλλά είναι οίκημα του 1927 σχεδιασμένο απ’ τον περίφημο αρχιτέκτονα Dragisa Brasovan κι απ’ το 2003 έχει καταχωρηθεί από την Unesco ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς), δεν μου φάνηκε καθόλου “λίγο”(το πωλητήριό του πάντως επιδέχεται βελτιώσεων). Μου είπαν κάποιοι πως πρέπει να το δω οπωσδήποτε και το “άλλο” αλλά αφενός όσο έμεινα στην Κροατία δεν το επιδίωξα (την επόμενη φορά ίσως) και κυρίως οι γνώμες είναι υποκειμενικές κι οι συγκρίσεις περιττές. .

. Περιπλανήθηκα λοιπόν μες το πολύβουο μελίσσι που είχε κατακλύσει το συγκεκριμένο χώρο στις 10 Ιουλίου (οι ξεναγήσεις πραγματοποιούνται από τις 9.45 π.μ. ως τις 20:00 και διαρκούν 45 λεπτά), δυσκολεύτηκα αρκετά ακόμη και να βγάλω τις φωτογραφίες που βλέπετε, αλλά απ’ την άλλη μπόρεσα να θαυμάσω αρκετά εκθέματα. Υπάρχουν φυσικά εκεί διάφορες εφευρέσεις του (σκεφτείτε πως είχε κατοχυρώσει περίπου 700 πατέντες όσο ζούσε) , ρούχα του κι αντικείμενα καθημερινής χρήσης,  βιβλία, βραβεία, αποκόμματα εφημερίδων, φωτογραφίες, διαγράμματα, επιστολές, τεχνικά σχέδια κτλ. .

. Πραγματοποιούνται και κάποια διαδραστικά πειράματα για το κοινό που εντυπωσιάζουν κατά τη διάρκεια της ξενάγησης που γίνεται στ’ αγγλικά και προβάλλεται και ένα σχετικό ταινιάκι. Τα παιδιά, μου είπαν, εκστασιάζονται περισσότερο απ’ τους μεγάλους κατά τη διάρκεια αυτών των πειραμάτων, αλλά εγώ είδα μόνο ενθουσιώδεις ενηλίκους να υποκλίνονται στα κόλπα του χρυσού ηλεκτρισμού. Μπορεί να έτυχε, τι να σας πω; Ήταν καλό για μένα πάντως που η προσοχή στρεφόταν αλλού, γιατί μπόρεσα έτσι να σταθώ ολομόναχη μπροστά στην τεφροδόχο του ευφυέστατου επιστήμονα για λίγο… .

. Βγαίνοντας απ’ το Μουσείο μετά από αρκετή ώρα και περπατώντας προς το παλιό σπίτι που έμενα στην Prote Mateje, λίγα μέτρα μόλις μακριά απ’ το Μουσείο δηλαδή κι ενώ άκουγα απ’ την εφεύρεσή του το ραδιόφωνο (μετά θάνατον αναγνωρίστηκε ως δική του) στ’ ακουστικά μου να είναι πρώτη είδηση στο δελτίο η επέτειος της γέννησής του, σκεφτόμουν όσα γράφονταν και γράφονται ακόμα για τους βομβαρδισμούς του ΝΑΤΟ στο Βελιγράδι την άνοιξη του 1999 όταν καταρρίφθηκε το αμερικανικό μαχητικό F-117 που βασιζόταν στην τεχνολογία Στελθ, για την υποτιθέμενη ασπίδα Τέσλα, τα κύματα Τέσλα κτλ. Οι εν λόγω αναλύσεις, υποθέσεις κι εικασίες τροφοδοτούνται από μιας σειρά τηλεγραφημάτων, όπως αυτό της 26ης Δεκεμβρίου του 1941, που είχε στείλει ο Τέσλα στον ανιψιό του Σάβα Κοσάνοβιτς και μπορείτε να το δείτε στο Μουσείο. Εκεί αναφερόταν στη δημιουργία ενός συστήματος άμυνας που θα μπορούσε να προστατεύσει την αγαπημένη του χώρα από κάθε είδους επίθεση. .

. Αξιοποιήθηκε άραγε κάτι απ’ όλα αυτά τα σχέδια, τα έγγραφα, αναρωτιόμουν βλέποντας στις βιτρίνες των βιβλιοπωλείων να φιγουράρουν βιβλία για κείνον; Έγγραφα, που ας σημειωθεί παρέλαβε ο Κοσάνοβιτς μαζί με άλλα αντικείμενα μέσα σε πάμπολλα κιβώτια και βαλίτσες σχεδόν δέκα χρόνια μετά το θάνατο του θείου του κι αφού είχε περαστεί καθετί σε μικροφίλμ στην Αμερική… Παρατηρώντας τα βομβαρδισμένα κτήρια που υπάρχουν ακόμη στο κέντρο του Βελιγραδίου, κρίνοντας απ’ την έκβαση του πολέμου, δυσκολεύεται κανείς να το πιστέψει. Ίσως να το προσπάθησαν βέβαια κάτι να κάνουν οι άνθρωποι, ίσως να μη μάθουμε ποτέ την αλήθεια, αλλά σίγουρα πολλοί επιστήμονες ακόμη δουλεύουν πάνω στις ιδέες του. Και θα δουλεύουν οπωσδήποτε και στις επόμενες δεκαετίες. Δεν μπόρεσε να μας προσφέρει την ασύρματη μεταφορά ενέργειας που ονειρευόταν, δωρεάν, σκεφτόμουν ατενίζοντας απ’ το φρούριο Kalemegdan -που κι εκείνος είχε επισκεφτεί όταν βρέθηκε στη Σερβία-, το ολόφωτο Νέο Βελιγράδι. Αυτός ο γιος του ορθόδοξου ιερέα που τον κατάτρυχε ο θάνατος του μεγαλύτερου αδερφού του,  που ναι φοβόταν τα μικρόβια, απείχε απ’ το σεξ, λάτρευε τα περιστέρια κι είχε σταματήσει πολύ νέος να πίνει τσάι, καφέ, να καπνίζει, να κοιτιέται στον καθρέφτη, να φοράει ρολόι, να τρώει κάτι μαγειρεμένο από άλλους.  Δεν μπόρεσε να μας την προσφέρει, αλλά σίγουρα είναι μια απ’ τις πιο επιδραστικές προσωπικότητες της εποχής μας. .

. Γνωρίζω φυσικά πως κάποιοι βγάζουν «διάγνωση» με όσα διαβάζουν για τη συμπεριφορά του και κάνουν λόγο για ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή και όχι μόνο. Έπασχε από κάποια ψυχική διαταραχή όμως όντως ή όχι; Θα το δούμε στο άμεσο μέλλον, σε μιαν άλλη ανάρτηση. Γενικά πάντως, πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη και το πολιτιστικό υπόβαθρο, την κουλτούρα του κάθε ανθρώπου στον οποίο προσπαθούμε να φορέσουμε μια ταμπέλα. Ο Τέσλα προερχόταν από μια χώρα που μέχρι σήμερα ο λαός της έχει πεποιθήσεις που διαφέρουν απ’ αυτές της Δυτικής Ευρώπης και της Βόρειας Αμερικής (το ίδιο θα μπορούσαμε να πούμε και για κάποιες πεοιθήσεις που απαντώνται στην Ελλάδα σαφώς) και ορισμένες θεωρούνται ως μη-ορθολογικές. Είχε οπωσδήποτε άλλο σύστημα αξιών και αποδεικνύεται η εντιμότητά του μέσα από συγκεκριμένα περιστατικά. Μόνο όσα συνέβησαν με κείνον και τον Edison να διαβάσετε, στον «πόλεμο των ρευμάτων» φτάνει για να πάρετε μια ιδέα. Όσα μελέτησα πάντως για τη ζωή του, προσωπικά, μου έδειξαν πως ήταν ένας άνθρωπος έντιμος, εργατικός, προσηλωμένος στους στόχους του κι ικανός να ξεπεράσει ποικίλες ματαιώσεις.Κι είχε δίκιο όταν έλεγε πως οι μελλοντικές γενιές θα καταλάβουν καλύτερα την αξία όσων δημιούργησε. Είχε απόλυτο δίκιο.-   Βιβλιογραφία-Πηγές -Στάμκος Γιώργος, Νίκολα Τέσλα: Ο Προφήτης του 21ου αιώνα, εκδόσεις Αρχέτυπο, 1999, 8η έκδοση 2008. -Στάμκος Γιώργος, Ο θαυμαστός κόσμος του Τέσλα, εκδόσεις Πύρινος Κόσμος, 2015 -Στάμκος Γιώργος, Ο απαγορευμένος επιστήμονας, εκδόσεις Άγνωστο, 2007 -Στάμκος Γιώργος, Τέσλα Vs Έντισον-Σύγκρουση για το μέλλον του κόσμου, 2018 -Ray Russell, Nikola Tesla-Master of Imagination, 1998 -Nikola Tesla, My inventions, 1919 -Peter A. Lindemann, Free Energy Secrets with Tesla Patents, Clear Tech, 2000 -John R.H. Penner, The strange life of Nikola Tesla, 1995      

• Η Αικατερίνη Τεμπέλη είναι συγγραφέας αρκετών βιβλίων. Οι φωτογραφίες είναι δικές της κι έχουν ανέβει στο flickr.
• Επισκεφθείτε τον διαδικτυακό της χώρο: https://aikaterinitempeli.wordpress.com/2018/09/22/%CE%B2%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%B3%CF%81%CE%AC%CE%B4%CE%B9-%CE%BC%CE%BF%CF%85%CF%83%CE%B5%CE%AF%CE%BF-%CE%BD%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CE%B1-%CF%84%CE%AD%CF%83%CE%BB%CE%B1/

. . . . .

TΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ Τι θα γινόταν Αν Νικούσε ο Τέσλα;

TΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ 

Τι θα γινόταν Αν Νικούσε ο Τέσλα;

Σύγκρουση για το μέλλον του Κόσμου!

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com)

«Δεν με ενοχλεί που έκλεψαν τις ιδέες μου. Με ενοχλεί που δεν είχαν δικές τους».

Νίκολα Τέσλα (1856-1943)

«Καμιά από τις εφευρέσεις μου δεν ήρθε κατά λάθος. Αυτό που μαγειρευόταν ήταν 1% έμπνευση και 99% ιδρώτας».

Τόμας Έντισον (1847-1931)

H δύναμη του ηλεκτρισμού, όπως παλιότερα και της φωτιάς, άλλαξε και μεταμόρφωσε τον κόσμο μας. Ο ηλεκτρισμός, αυτή η «αλχημιστική φωτιά», δε μας χάρισε απλώς νίκες απέναντι στο αρχέγονο σκοτάδι. Μας απελευθέρωσε από πληθώρα καταναγκασμών. Κίνησε βιομηχανίες, μεταφορές, επικοινωνίες. Άλλαξε την καθημερινότητα μέσα στα ίδια μας τα σπίτια. Το πιο σημαντικό όμως είναι πως ο ηλεκτρισμός μας έδωσε νέες προοπτικές, καθώς απελευθέρωσε τον εγκέφαλό μας. Έτσι, μέσα από τις στάχτες του παλιού, δημιουργήθηκε ο σύγχρονος κόσμος μας. Τιθασεύσαμε τον ηλεκτρισμό και καταφέραμε να μεταμορφώσουμε την ίδια την πραγματικότητα. Τα πάντα πλέον γύρω μας διαρρέονται και ενεργοποιούνται με ηλεκτρισμό. Ακόμη και οι αισθήσεις μας, ο ίδιος μας ο εγκέφαλος. Είμαστε πλέον ένα «ηλεκτρικό είδος».

O κόσμος μας σίγουρα δεν είναι «ο καλύτερος δυνατός κόσμος» (Λάιμπνιτς), αλλά ένας από τους «άπειρους κόσμους» (Τζορντάνο Μπρούνο), που θα μπορούσαν να υπάρξουν. Ο Νίκολα Τέσλα μπορεί να κέρδισε στον «Πόλεμο των Ρευμάτων», έχασε όμως στην ειρήνη. Ο Έντισον, παρότι ο βασικός ηττημένος αυτού του εμπορικού πολέμου, βρέθηκε κατά τη διάρκεια της «συνθηκολόγησης» στο τραπέζι των νικητών! Χάρη στις μηχανορραφίες του αμερικανικού επενδυτικού κεφαλαίου της δεκαετίας του 1890 και του ίδιου του «μεγαλοκαρχαρία» Τζ. Π. Μόργκαν προσωπικά, δόθηκε στον ηττημένο Έντισον και στην εταιρεία του General Electric, στην οποία ο πρώην «Μάγος του Μένλο Παρκ» είχε μόνον διακοσμητικό ρόλο καθώς τη διοίκηση ανέλαβαν πλέον οι μεγαλοεπενδυτές, ένα μερίδιο στη νέα οικονομία του Εναλλασσόμενου Ρεύματος.

Η General Electric του Έντισον, ο οποίος όλα τα προηγούμενα χρόνια πολεμούσε λυσσαλέα το Εναλλασσόμενο Ρεύμα, βρέθηκε να αναλαμβάνει τη μεταφορά και διανομή του ηλεκτρισμού, που παραγόταν στους Καταρράκτες του Νιαγάρα από το πρώτο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο στον κόσμο, κατασκευασμένο από την Westinghouse με βάση τα σχέδια και το πολυφασικό σύστημα του Τέσλα. Η ειρωνεία της τύχης θέλησε τους δύο εμπορικούς αντιπάλους του «Πολέμου των Ρευμάτων», τον Έντισον και τον Γουέστινχαουζ, να γίνονται κατά κάποιο τρόπο συνέταιροι στην απόλαυση των καρπών της Δεύτερης Βιομηχανικής Επανάστασης, που επέφερε ο εξηλεκτρισμός της αμερικανικής οικονομίας χάρη στο  Εναλλασσόμενο Ρεύμα και στο πολυφασικό σύστημα του Τέσλα. Όσο για τον Σερβο-αμερικανό εφευρέτη εκείνος αρκέστηκε στην εφήμερη δόξα του νικητή, που δεν συνοδεύτηκε όμως με ανάλογες οικονομικές ανταμοιβές. Γρήγορα κατέφυγε σε νέες πυρετώδεις του καταδύσεις στον κόσμο των οραμάτων του για το μέλλον, που αφορούσαν κυρίως την ασύρματη μεταφορά ενέργειας και την παροχή ελεύθερης ενέργειας προς όλους.

Τελικά ο κόσμος μας «Εντισονοποιήθηκε», αντί να «Τεσλοποιηθεί».

Ο νέος κόσμος υιοθέτησε τη λογική του Έντισον που έλεγε: «Τι να το κάνω, αν δεν μου φέρνει κέρδος;». Δεν πέρασε η λογική του Τέσλα που έλεγε «αφιερώνω αυτή την εφεύρεση τιμής ένεκεν της ανθρωπότητας». Το προσωπικό όφελος και συμφέρον επικράτησε απέναντι στο συλλογικό. Οι λίγοι και εκλεκτοί του Συστήματος έγιναν ισχυρότεροι και πλουσιότεροι, ενώ οι πολλοί, τα «τέκνα ενός κατώτερου θεού», παρέμειναν φτωχοί και περιθωριοποιημένοι. Το γεγονός ότι σήμερα πληρώνουμε για το ηλεκτρικό ρεύμα το οφείλουμε στον Έντισον και όχι στον Τέσλα, που οραματιζόταν έναν κόσμο με δωρεάν ενέργεια προς όλους.

Ακόμη και ο Τέσλα, ο άνθρωπος που φώτισε τον κόσμο, περιθωριοποιήθηκε σκόπιμα και συστηματικά. Οι επενδυτές του γύρισαν την πλάτη θεωρώντας τον «μαύρο πρόβατο». Στις οικονομικές σχολές δίδασκαν την περίπτωση του ως παράδειγμα προς αποφυγήν, περιγράφοντας τον απλά ως αποτυχημένο επιχειρηματία. Οι εφημερίδες και οι δημοσιογράφοι τον παρουσίαζαν είτε ως γραφικό είτε ως «παρανοϊκό επιστήμονα». Οι καθηγητές, τέλος, στα σχολεία αποφάσισαν να μη διδάξουν ή να μην αναφέρουν καν το παράδειγμα του Νίκολα Τέσλα, επιλέγοντας πειθήνια εκείνο του Έντισον. Και αυτό ίσχυε ως τα τέλη του 20ου αιώνα.

Έτσι καταλήξαμε να ζούμε σ’ έναν κόσμο πνιγμένο στην ατμοσφαιρική μόλυνση, που απειλείται από πλανητική υπερθέρμανση, ερημοποίηση, αύξηση της στάθμης των θαλασσών, πείνα, μείωση της βιοποικιλότητας και ακραία καιρικά φαινόμενα. Το κλίμα του πλανήτη μας έχει πλέον απορυθμιστεί, οι πόλεις μας είναι μολυσμένες από μικροσωματίδια και βαριά μέταλλα και η λειψυδρία έχει καταντήσει συνηθισμένο φαινόμενο. Πόλεμοι έχουν ξεσπάσει για το πετρέλαιο και μεγάλες περιοχές του πλανήτη μας έχουν βυθιστεί στη γεωπολιτική αστάθεια εξ αιτίας του ανταγωνισμού για τον έλεγχο των ορυκτών καυσίμων. Το ενεργειακό μοντέλο στο οποίο βασίζεται η παγκόσμια οικονομία είναι, κατά κοινή ομολογία, επικίνδυνο και αυτοκαταστροφικό. Αυτός ο είναι ο «Εντισονοποιημένος κόσμος» μας. Ένας κόσμος που γύρισε την πλάτη στο Νίκολα Τέσλα και σχεδόν κόντεψε να τον διαγράψει από τις λεωφόρους της γνώσης. Που, αν και εκμεταλλεύτηκε τις εφευρέσεις και τις επιστημονικές του ανακαλύψεις, περιφρόνησε τα οράματά του για το μέλλον.

Θα μπορούσε, ωστόσο, η σημερινή κατάσταση να ήταν διαφορετική και πολύ καλύτερη αν, πριν από έναν σχεδόν αιώνα, ο ανθρωπιστής εφευρέτης και επιστήμονας Νίκολα Τέσλα μπορούσε να εφαρμόσει τα σχέδια και τα οράματά του σχετικά με την Ασύρματη Μεταφορά Ενέργειας και την Ελεύθερη Ενέργεια.

Οι αποτυχίες της μιας γενιάς είναι πάντα ευκαιρίες για την επόμενη. Αρκεί βέβαια να έχει τη στοιχειώδη νοημοσύνη να χρησιμοποιεί την τέφρα της καταστροφής ως κοπριά για να κάνει το έδαφος πιο γόνιμο. Αποτελεί κοινό μυστικό πως μια από τις κύριες αδυναμίες της ανθρωπότητας είναι η εξοικείωση του μέσου ανθρώπου με τη λέξη Αδύνατον. Όταν διαγράφεις αυτή τη λέξη από το λεξιλόγιο σου τότε τα μόνα όρια στην ανάπτυξή σου είναι ο χρόνος και ο χώρος -και αυτό με αρκετές υποσημειώσεις.

Ο χρόνος και η Ιστορία θα σε συγχωρέσουν εάν κάνεις λάθη, αλλά δε θα σε συγχωρέσουν αν δεν πάρεις αποφάσεις, αν δεν προσπαθήσεις να λύσεις ένα πρόβλημα -κι ας μη τα καταφέρεις- κι αφεθείς στην αναποφασιστικότητα και αναβλητικότητα. επειδή μ’ αυτόν τον τρόπο δε θα ακουστείς ποτέ και δε θα γραφτεί τίποτε για σένα. Ο Χρόνος θα σε ευνοήσει αν κινηθείς γρήγορα και θα σε αγνοήσει αν σταθείς αμήχανος και άπραγος μπροστά στις εξελίξεις.

Στο βιβλίο αυτό είδαμε την ιστορία της σύγκρουσης και των διαφωνιών που είχαν ο Τέσλα και ο Έντισον σχετικά με το αν το Εναλλασσόμενο Ρεύμα ήταν πρακτικά εφαρμόσιμο ή όχι. Ως γνωστόν ο Έντισον υποστήριζε το Συνεχές Ρεύμα (DC), ενώ ο Τέσλα το Εναλλασσόμενο (AC). Ο Τέσλα, ως σύγχρονος «αλχημιστής» προμηθεϊκού τύπου, γνώριζε καλά πως οι διαφωνίες σε μια συζήτηση ή ακόμη και σε μια δημόσια αντιπαράθεση, όσο πιο έντονες είναι, αποτελούν στην ουσία μια «διαφορά δυναμικού» ανάμεσα σε δύο αντιπαρατιθέμενες πλευρές και παράγουν ενέργεια, πνευματικής φύσεως βέβαια, που μπορεί ωστόσο να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή στη συνέχεια κάποιου δημιουργικού έργου. Ο Τέσλα το έκανε. Γιατί όχι κι εσείς;

Η επική σύγκρουση του Τέσλα με τον Έντισον και του Εναλλασσόμενου Ρεύματος με το Συνεχές Ρεύμα είναι αρχετυπική των εμπορικών πολέμων της πρόσφατης ιστορίας. Είναι αναμφίβολα πολύ μεγαλύτερου μεγέθους και σημασίας από μεταγενέστερες συγκρούσεις, όπως εκείνη μεταξύ των συστημάτων Beta και VHS για την κυριαρχία πάνω στις βιντεοταινίες ή μεταξύ apple και microsoft, Στιβ Τζομπς και Μπιλ Γκέιτς για την κυριαρχία πάνω στην εξέλιξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών.

Ο Τέσλα ήταν μια όντως παράξενη ιδιοφυΐα. Το αρχέτυπο του επιστήμονα-εφευρέτη, που άλλαξε τον κόσμο και κυριολεκτικά εφηύρε το μέλλον. Ο κύριος λόγος που ακόμη και επιφανή μέλη της επιστημονικής κοινότητας σκύβουν σήμερα μ’ ενδιαφέρον πάνω στο έργο του, είναι οι ανάγκες της επιστημονικής και τεχνολογικής εξέλιξης, που έπειτα από κάποιες δεκαετίες άνετου «περιπάτου» πάνω σε γνωστά μονοπάτια, βρέθηκε και πάλι σε αδιέξοδο.

Γράφοντας για τον Τέσλα, γι’ αυτόν το λαμπρό, δημιουργικό κι εφευρετικό Νου και την αυθεντική και πηγαία του μεγαλοφυΐα, αισθάνομαι πάντα έναν θαυμασμό για το ανθρώπινο πνεύμα, που βρίσκει πάντα τρόπους να ξεπερνά εμπόδια, όρια, δόγματα και «σταθερές», παρωχημένες «βεβαιότητες» κι απαγορεύσεις, και μια αισιοδοξία για το μέλλον. Ο Τέσλα ήταν ένας οραματιστής ενός μέλλοντος ειρήνης, αφθονίας, ελευθερίας και ίσων ευκαιριών για όλους, όπου οι αρνητικές καταστάσεις που περιγράφουν οι λέξεις πόλεμος, φτώχεια, καταναγκασμός, ανεπάρκεια, μόλυνση περιβάλλοντος, ανισότητες, μονοπώλια κ.α θα ήταν ξεπερασμένες προ πολλού, κυρίως χάρη στην Ελεύθερη Ενέργεια, την άμεση δημοκρατία και την ελεύθερη επικοινωνία και μετακίνηση των ανθρώπων σε όλο το «παγκόσμιο χωριό» που είναι στην ουσία ο πλανήτης Γη.

Κι αυτό θα επιτυγχανόταν με την απρόσκοπτη και χωρίς υποταγή σε συγκεκριμένα συμφέροντα και ολιγοπώλια εξέλιξης της επιστήμης, της τεχνολογίας και κυρίως των απεριόριστων δυνατοτήτων της ανθρώπινης επινοητικότητας και εφευρετικότητας, ζωντανό παράδειγμα της οποίας ήταν ο ίδιος ο Τέσλα:

«Η προοδευτική εξέλιξη του ανθρώπου εξαρτάται ζωτικά από την εφεύρεση. Είναι το πιο σπουδαίο προϊόν του δημιουργικού του εγκεφάλου. Ο απώτατος σκοπός της εφεύρεσης είναι η απόλυτη κυριαρχία του νου επί του υλικού κόσμου, η χαλιναγώγηση των δυνάμεων της Φύσης προς χάρη των ανθρωπίνων αναγκών. Αυτό είναι και το δύσκολο καθήκον του εφευρέτη που συχνά είναι παρεξηγημένος και χωρίς ανταμοιβή. Βρίσκει ωστόσο άφθονη αποζημίωση στην ευχάριστη άσκηση των δυνάμεών του και στη γνώση ότι ανήκει σ’ εκείνη την εξαιρετικά προνομιακή τάξη χωρίς την οποία το γένος των ανθρώπων θα είχε ηττηθεί προ πολλού στη σκληρή του μάχη με τα ανελέητα στοιχεία της Φύσης» (Νίκολα Τέσλα, Οι Εφευρέσεις Μου).

Αντίθετα με τον Έντισον ο Τέσλα ήταν ένας «μοναχικός καβαλάρης», που παρέμεινε σ’ όλη του την ζωή ανένταχτος κι ελεύθερος, δίνοντας συχνά σκληρές μάχες με το επιστημονικό και βιομηχανικό Κατεστημένο της εποχής του. Ο Τέσλα προχωρούσε άφοβα μπροστά αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Ξεκλείδωνε με την ευαισθησία ενός ποιητή τα μεγάλα μυστικά της Φύσης και τα χάριζε στην ανθρωπότητα. Τον ενδιέφερε η συνολική πρόοδος και πίστευε στο θετικό δυναμικό του ανθρώπου που μπορούσε ν’ αναπτυχθεί σε τέλειο βαθμό. Τι θα γινόταν άραγε αν ο Τέσλα δεν εμποδιζόταν να προχωρήσει στην υλοποίηση των οραμάτων του; Αν ο κόσμος μας τελικά «Τεσλοποιούταν» αντί να «Εντισονοποιηθεί»;

Πλανήτης Γη, 2020. Επτάμισι δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν σ’ έναν κόσμο Ελεύθερης Ενέργειας. Σχεδόν κάθε σπίτι παράγει όλη την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζεται μέσω μιας μικρής συσκευής, η οποία εκμεταλλεύεται την ενέργεια που μεταδίδεται ασύρματα, καθώς και την ηλιακή ενέργεια. Στο σύστημα διανομής δεν υπάρχουν απώλειες, λογαριασμοί ηλεκτρικού και μόλυνση.

Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι μηδαμινές. Οι πόλεις δεν έχουν καυσαέρια και τα αυτοκίνητα λειτουργούν με ασύρματο ηλεκτρισμό ή υδρογόνο και δεν αφήνουν στις εξατμίσεις τους τίποτε άλλο παρά σταγονίδια νερού. Οχήματα, τρένα, αεροπλάνα και πλοία κινούνται με ασύρματο ηλεκτρισμό και κυψέλες υδρογόνου. Μικροί σταθμοί ψυχρής πυρηνικής σύντηξης προμηθεύουν την απαιτούμενη ενέργεια που χρειάζονται οι πόλεις και οι βιομηχανίες χωρίς τον κίνδυνο πυρηνικού ατυχήματος. Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι ανύπαρκτη και ο καθένας μπορεί να αντλεί ελεύθερα την ενέργεια που χρειάζεται με ελάχιστο κόστος.

Ο κόσμος της Ελεύθερης Ενέργειας, που οραματίστηκε ο Τέσλα, είναι πλέον πραγματικότητα. Είναι ένας ουτοπικός κόσμος χωρίς ένοχο παρελθόν: δεν συνέβησαν ποτέ οι δύο Παγκόσμιοι Πόλεμοι με τις εκατόμβες των νεκρών. Δε συνέβη ποτέ ούτε το οικονομικό «Κραχ του 1929», ούτε το «πετρελαϊκό Κραχ του 1973», ούτε βεβαίως και η «χρηματοπιστωτική κρίση του 2008». Φράσεις όπως οικολογική κρίση, καταστροφή του περιβάλλοντος, καθώς και Φαινόμενο του Θερμοκηπίου είναι ανύπαρκτες στο λεξιλόγιο των πολιτών του κόσμου στις αρχές του 21ου αιώνα.

Αντίθετα όλοι μιλούν σχεδόν καθημερινά για πράγματα όπως «αειφόρο ανάπτυξη», «εμπλουτισμός της βιοποικιλότητας», «αντιγηραντικές θεραπείες», «επαφή με εξωγήινους», «εξερεύνηση του διαστήματος», «αναβίωση των εξαφανισμένων μορφών ζωής» κ.α. που θα φαινόταν επιστημονική φαντασία στους ανθρώπους του 20ου αιώνα. Η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι αδιανόητη, η αναδάσωση καθημερινή πρακτική και οι δαπάνες των υπουργείων παιδείας, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας είναι δέκα φορές μεγαλύτερες από τις δαπάνες του Υπουργείου Άμυνας, οι οποίες είναι συνεχώς φθίνουσες…

Χάρη στην επανάσταση της Ελεύθερης Ενέργειας οι προβλέψεις που έκανε ο οραματιστής Τέσλα στις αρχές του 20ου αιώνα δεν απέχουν και πολύ από την πραγματικότητα του κόσμου των αρχών του 21ου αιώνα:

«Στο κοντινό μέλλον θα δούμε πολλές χρήσεις της ηλεκτρικής ενέργειας. Θα είμαστε σε θέση να διασκορπίζουμε την ομίχλη με την ηλεκτρική δύναμη και με ισχυρές και διαπεραστικές ακτίνες. Θα δημιουργήσουμε ασύρματες εγκαταστάσεις με σκοπό τη φωταγώγηση των ωκεανών.

Σύντομα θα επιτευχθεί η μετάδοση εικόνων με τις συνηθισμένες τηλεγραφικές μεθόδους. Μια άλλη σημαντική καινοτομία θα είναι μια ηλεκτρική γραφομηχανή, που θα καταγράφει την ανθρώπινη φωνή. Θα έχουμε εξουδετερωτές καπνού, απορροφητές σκόνης, αποστειρωτές του νερού, του αέρα, των τροφίμων και των ρούχων. Θα είναι επίσης αδύνατον να μεταδοθούν τα μικρόβια ασθενειών και οι άνθρωποι θα μπορούν να θεραπεύονται από αυτές. Αν χρησιμοποιήσουμε ορυκτά καύσιμα ως ύλες για να αντλήσουμε την ενέργειά μας τότε, ζώντας εις βάρος του κεφαλαίου μας, θα τα εξαντλήσουμε γρήγορα. Αυτή η μέθοδος είναι βάρβαρη και επιπόλαια σπάταλη και θα πρέπει να σταματήσει για χάρη των ερχόμενων γενεών.

Το αναπόφευκτο συμπέρασμα είναι ότι η υδροδυναμική είναι ο πολυτιμότερος ενεργειακός πόρος μας. Σε αυτήν η ανθρωπότητα πρέπει να εναποθέσει τις ελπίδες της για το μέλλον. Με την πλήρη ανάπτυξή της καθώς και μ’ ένα τέλειο σύστημα της ασύρματης μετάδοσης της ενέργειας σε οποιαδήποτε απόσταση, ο άνθρωπος θα είναι σε θέση να λύσει όλα τα προβλήματα της υλικής του ύπαρξης. Η απόσταση, που είναι το κύριο εμπόδιο στην ανθρώπινη πρόοδο, θα εκμηδενιστεί εντελώς όσον αφορά τη σκέψη, τη λέξη, και τη δράση. Η ανθρωπότητα θα ενωθεί, οι πόλεμοι θα γίνουν αδύνατοι, και η ειρήνη θα βασιλέψει σε ανώτατο επίπεδο» (Nikola Tesla, My Inventions, 1919).

Το όραμα του Τέσλα για ένα μέλλον στο οποίο ο άνθρωπος δε θα ήταν αναγκασμένος να πασχίζει για την επιβίωση του, όπου οι λέξεις πλούσιος και φτωχός δε θα σήμαιναν τη διαφορά του επιπέδου της υλικής ευημερίας, αλλά των διανοητικών και ψυχικών ικανοτήτων, ήταν πλέον πραγματικότητα. Όπως είχε προβλέψει και ο ίδιος πριν από έναν αιώνα, ο κόσμος της Ελεύθερης Ενέργειας ήταν ένας κόσμος όπου είχε επιτευχθεί η βελτίωση των συνθηκών υγιεινής, η μείωση της άγνοιας, του φανατισμού, της τρέλας και φυσικά η αξιοποίηση των φυσικών πηγών ενέργειας, όπως ο ήλιος. Μέχρι το 2035 το Υπουργείο Υγείας απορροφούσε πολύ περισσότερες δαπάνες από το Υπουργείο Άμυνας, όπως άλλωστε είχε προβλέψει και ο ίδιος ο Τέσλα το 1934: «Στον 21ο αιώνα όλα τα πολιτισμένα έθνη θα ξοδεύουν το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού τους όχι για την άμυνα αλλά για την παιδεία».

Ο κόσμος που οραματίστηκε πριν από έναν και πλέον αιώνα ο Τέσλα είναι Εκεί Έξω και μας περιμένει. Είναι μια ανοικτή πρόκληση που κάποιοι ανταποκρίνονται, γιατί δεν αντέχουν να μην το κάνουν. Κάποιοι άλλοι διότι πιστεύουν πως ένας καλύτερος κόσμος είναι πάντα εφικτός. Οι περισσότεροι όμως, απογοητευμένοι και παραιτημένοι, επικεντρώνονται μόνο στα αρνητικά, τα οποία στο τέλος γίνονται πραγματικότητα. Και περιμένουν παθητικά να «ευθυγραμμιστούν τα άστρα» για να αλλάξουν τα πράγματα. Όμως ο κόσμος δεν αλλάζει από μόνος του. Εμείς είμαστε ο κόσμος. Πετυχαίνουμε όχι επειδή είναι κάτι εύκολο, αλλά επειδή είναι δύσκολο. Σήμερα στεκόμαστε στους ώμους όλων αυτών που έκαναν τη δύσκολη δουλειά, όπως ο Τέσλα. Να βάλουν δηλαδή τα θεμέλια ενός ολόκληρου πανανθρώπινου πολιτισμού. Και, Τώρα, είναι η δική μας σειρά…

@Γιώργος Στάμκος / απόσπασμα από νεοεκδοθέν βιβλίο του ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου.

ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ
Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου

Το νέο αποκαλυπτικό βιβλίο του Γιώργου Στάμκου

Η Αρχετυπική Σύγκρουση που Άλλαξε τον Κόσμο.
Ο πρώτος μεγάλος Τεχνολογικός και Εμπορικός Πόλεμος της σύγχρονης βιομηχανικής εποχής:

Ο “Πόλεμος των Ρευμάτων” (War of Currents)!
Εναλλασσόμενο Ρεύμα (AC) Vs Συνεχές Ρεύμα (DC)

«Προμηθέας του Ηλεκτρισμού» Vs «Μάγος του Μένλο Παρκ»
99% Έμπνευση ή 99% Πειραματισμός;

Ενορατική Επιστήμη της Ανατολής ή Πρακτική Επιστήμη της Δύσης;

ΤΕΣΛΑ ή ΕΝΤΙΣΟΝ;
Δύο διαφορετικοί τύποι ανθρώπου, δύο αλλοπαρμένες μεγαλοφυΐες
με τελείως διαφορετικό όμως χαρακτήρα,
τρόπο σκέψης και αντίληψης,
συγκρούονται αμείλικτα στην Αμερική στα τέλη του 19ου αιώνα.
Έπαθλο; Το ίδιο το Μέλλον της ανθρωπότητας!

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΤΕΣΛΑ Vs ΕΝΤΙΣΟΝ»;

Το νέο αποκαλυπτικό βιβλίο του Γιώργου Στάμκου

ΤΕΣΛΑ

Vs

ΕΝΤΙΣΟΝ

Σύγκρουση για το Μέλλον του Κόσμου

κοστίζει 20 ευρώ και σας αποστέλλεται στη διεύθυνσή σας με ΔΩΡΕΑΝ τα έξοδα αποστολής/αντικαταβολής μέσω ΕΛΤΑ,

κυκλοφορεί σε περιορισμένα αντίτυπα –δεν διατίθεται σε βιβλιοπωλεία– και μπορείτε να το παραγγείλετε άμεσα στο τηλέφωνο:

2392.110215

ή

στο 6945522050

Μπορείτε επίσης να στείλετε και SMS (στο 6945522050), γράφοντας το ονοματεπώνυμο σας, τα στοιχεία της ταχυδρομικής σας διεύθυνσης, ένα τηλέφωνο (κινητό κατά προτίμηση) και σημειώνοντας «ΤΕΣΛΑ Vs EΝΤΙΣΟΝ»)

ή στο mail stamkos@post.com

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ

TESLA U GRČKOJ Izložba u Solunu: „NIKOLA TESLA – ČOVEK KOJI JE PRONAŠAO BUDUĆNOST“

TESLA U GRČKOJ

Izložba u Solunu NOESIS

„NIKOLA TESLA – ČOVEK KOJI JE PRONAŠAO BUDUĆNOST“

Iz Soluna Georgios Stamkos, Milica Kosanović

Nikola Tesla (10.07.1856.- 07.01.1943.) osim što je bio naučnik, pronalazač, eksperimentator, vizionar, filozof, humanista, ekscentrik, za većinu naučnika dvadesetog veka je ostao mit i arhetip. Jer Tesla nije bio samo jedan od najznačajnijih naučnika i pronalazača svog vremena, bio je bukvalno Prometej elektriciteta i čovek koji je svojim pronalascima pronašao budućnost. Tesla je bio avangardni istraživač koji je senzibilitetom pesnika dešifrovao tajne prirode i poklonio ih čovečanstvu! Sanjar koji se usudio da svojom misli dodirne zvezde. Iako mu svet „duguje“ preko 700 pronalazaka, od kojih su 308 bili i zvanično registrovani patenti u 27 zemalja sveta (112 samo u SAD), a koji su postali temelji savremenog sveta, Tesla je zanemaren od zvanične svetske istorije. Uprkos svom ogromnom naučnom i tehnološkom doprinosu, on je važio za autsajdera naučnika i pronalazača koji se usudio suprotstaviti moćnom establišmentu svoga vremena i zato je završio kao „zaboravljeni genije“, čije ime umalo da bude izbrisano sa „bulevara znanja“. Uostalom zar nije donedavno većina smatrala Tomasa Edisona „ocem električne struje“, a Markonija „ocem radija“! Malo njih je znalo da je njihov stvarni pronalazač, Nikola Tesla, namerno marginalizovan. Da njegovo delo nije bilo tako ogromno i od fundamentalnoog značaja za čovečanstvo, njegov doprinos toliko dragocen, a ideje originalne i veličanstvene, Teslino bi ime verovatno bilo sahranjeno na beskrajnom groblju nepoznatih velikana istorije.

Srećom tako nešto se nije desilo. Osim poznatog Teslinog Kalema (Tesla Coil) i jedinice Tesla (T = Wb/m2), koji su bili manje više poznati, u Grčkoj je sve veći broj znatiželjnih ljudi koji žele da saznaju više o ovom nedovoljno shvaćenom vizionaru, koji je „otkrio sutra“. Interesuje ih da nauče ne samo o njegovom delu i idejama, nego i o njegovom životu punom peripetija, o njegovom ekscentričnom karakteru, kao i o poreklu. Ranije je prevladavala neka maglovita slika o Teslinom poreklu. Mnogi nisu znali da je Tesla Srbin, neki su mislili da je Hrvat, budući rodjen u Austrougarskoj tj. današnjoj Hrvatskoj, drugi su tvrdili da je Tesla Čeh! Priča oko polaganja prava na Teslino poreklo podseća na priču o Homeru, na koga je pravo polagalo čak sedam grčkih polisa.

U Grčkoj je svakako većini ime Nikola Tesla bilo nepoznato do marta 1999. kada je izašla prva knjiga ikada napisana na grčkom o Nikoli Tesli, (koju je „slučajno“ napisao saradnik Nedeljnika Vreme i pisac ovog teksta*) i to samo nekoliko dana pre početka Natovog bombardovanja Srbije. U to vreme, tih teških ratnih devedesetih, grčki narod, koji je prepoznao patnje tradicionalnih prijatelja i pokazao veliku solidarnost prema srpskom narodu, istovremeno je u velikom broju pokazao naročito interesovanje za Teslu kao i želju da se rehabilituje istina o Nikoli Tesli. Nikola Tesla je sigurno najbolji ambasador Srbije i srpskog naroda u savremenom svetu.

Pre ove izložbe, u Solunu je 2009. gostovala jedna „mala“ izložba Muzeja „Nikola Tesla“ iz Beograda, u saradnji sa fondacijom Teloglio. Danas, osam godina kasnije, u NOESIS-u (Centar za Širenje Nauke i Muzej Tehnologije), u saradnji sa Muzejom Nikola Tesla u Beogradu, postavljena je „velika“ izložba pod naslovom „Nikola Tesla:Čovek koji je pronašao budućnost“, a čije je zvanično otvaranje bilo 4.novembra i ulaz je bio slobodan za posetioce. Niko pa ni organizatori nije očekivao dve hiljade posetioca, koliko kažu da ih je bilo. U amfiteatru u kom je održana ceremonija svečanog otvaranja, u koji se naguralo bar duplo više ljudi od 250 raspoloživih stolica, pa tako mnogi nisu uspeli ni da uđu u salu, obratili su se posetiocima organizator izložbe i direktor Muzeja Nikola Tesla, gospodin Branimir Jovanović kao i Generalni konzul Republike Srbije, gospodin Siniša Pavić. „Nama u Muzeju „Nikola Tesla“ je posebno stalo do toga da pored Teslinih pronalazaka i pored njegovog istorijskog doprinosa nauci i tehnologiji, pokažemo nešto što mi zovemo Teslinom doktrinom, ili svetom ideja koji se tiče budućnosti i održivosti ljudske civilizacije“, rekao je Jovanović, a generalni konzul je između ostalog primetio da je priča o Tesli zapravo priča o velikom naučniku koji je uprkos svom svetskom ostvarenju, pamtio svoje poreklo i pomagao svom narodu: „ Priča o Nikoli Tesli je priča o pripadniku jednog naroda, kao što je srpski ili grčki, koji se ako gledamo njihov broj, mogu smatrati malim, ali su iznedrili takve izuzetne ljude koji su svojim ogromnim rezultatima i uticajem na istoriju te narode učinili velikim.“

Nakon svečanog otvaranja izložbe „dve hiljade posetilaca“ se okupilo oko čudnog objekta visine 4,5 metra, koji je dominirao u ogromnom holu planetarijuma. Bio je to veliki Teslin transformator ili Teslin kalem, najveći te vrste u svetu. Preseljen je u solunski NOESIS iz Teslinog muzeja i tako je prvi put u svojoj istoriji napustio Beograd. Iznenada su se pogasila sva svetla u prostoru, koji ako se gleda spolja, zbog ogromne srebrne kugle Planetarijuma, liči na svemirski brod koji se prizemljio tu pored Soluna. Za trenutak je zavladao muk, da bi kroz nekoliko sekundi tišinu i mrak probio i osvetlio prvi prasak koji je stigao sa vrha kalema. Odmah za njim je i prva plavo ljubičasta munja zaigrala u prostoru i kao neko natprirodno čudovište pušteno na slobodu, svojom igrom rascepala vazduh u svim pravcima i oblicima. Zaredale su fluorescentne munje jedna za drugom, u ritmu rok metal muzike. I dok je šou trajao na radost malih i velikih, a Primarni Teslin Kalem proizvodio spektakularne veštačke munje duge do tri metra, u sekundarnom Teslinom kalemu okačenom na zidu napon je dostigao 12.000.000 volti!

Impulsivni ples električnih pražnjenja se u prostoru odvijao u ritmu muzike iz filma Dr Who, ali i u ritmu impresivne muzičke teme iz filma Stenli Kjubrika Odiseja 2001, urađene po kompoziciji Riharda Štrausa “Also sprach Zarathustra” (Tako je govorio Zaratustra). Demonstracijom velikog Teslinog kalema, je publici postalo sasvim jasno zašto je Tesla nazvan «Prometej elektriciteta» i šta znači kad kažemo da je je on isto kao što je Prometej bogovima ukrao vatru, on im je ukrao munju i poklonio je ljudima. Spektakularni šou se završio gromkim aplauzom i poklicima ododobravanja.

U nastavku su se posetioci uputili u treći i glavni izložbeni prostor, u koji su strpljivo čekajući na red, ulazili u grupama. Ovde je prikazano ukupno 14 interaktivnih Teslinih eksponata kao što su indukcioni motor, mali Tesla kalemi, brod „Teleautomaton“ (kojim je Tesla 1898. u njujorškoj luci na oči zaprepaštenog sveta upravljao daljinskim), makete aviona sa vertikalnim poletanjem (V/TOL), dostignuća u razvoju X zraka (Teslogram), uredjaj poznat pod imenom „Kolombovo jaje“, dokumente i nacrte u vezi sa bežičnim prenosom energije, deo čuvenih Teslinih eksperimenata 1899. u Kolorado Springsu, dokumente i fotografije iz života i mnoga druga svedočanstva o apsolutnoj duhovnoj i fizičkoj posvećenosti radu i posebnom načinu života. Sve u svemu bilo je to jedno pravo malo putovanje u naučni dvorac čuda koji je svakom od nas dao poseban stimulans, probudio dete u nama i otvorio nam svest.

Gospodin Leonidas Gimnopoulos, odgovorni upravnik za izložbe i razvoj Noesisa je bio vidno inspirisan: „Teslina zvezda ponovo je zasijala kao što je sijala tada krajem 19.og veka, ali sad u celom svetu. Nije uspeo da ostvari sve što je planirao, ali je ostavio za sobom ogromno nasleđe, koje smo mi pozvani da iskoristimo.» Poverio nam je da se nada da će zbog velikog interesovanja trajanje izložbe biti produženo i do početka leta sledeće godine. Inače za informaciju čitaocima Vremena, NOESIS se nalazi veoma blizu Meditarranean Cosmos-a, poznatog solunskog šoping mola na putu za Halkidiki.

U tom prostoru je, osim najvećeg planetarijuma na Balkanu, sale za projekcije filmova, tematski simulatori uz pomoć kojih možemo doživeti putovanje u svemir ili u središte zemlje smeštena je i stalna postavka starogrčke tehnologije, stalna izložba automobilskih antika, a u prostoru gde se deca kroz igru iniciraju u nauku i tehnologiju, od 2009. godine se nalazi uvršten u stalnu postavku muzeja i na svetu najveći Teslin portret napravljen od električnih lampi!

(*Georgios Stamkos je do sada napisao tri knjige o Nikoli Tesli. Njegova prva knjiga pod naslovom „Nikola Tesla: Prorok 21.veka“, objavljena 1999. u Solunu, ujedno je i prva knjiga ikada napisana o Nikoli Tesli na grčkom jeziku.)