Category Archives: ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ – SPORTS

Νόβακ Τζόκοβιτς Ποιος είναι ο «καλύτερος τενίστας όλων των εποχών»;

Νόβακ Τζόκοβιτς

Ο Σέρβος που κατέκτησε την κορυφή του κόσμου

Ποιος είναι ο «καλύτερος τενίστας όλων των εποχών»;

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

Σε έναν τελικό που θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί βαλκανικος, ο Σέρβος Νόβακ Τζόκοβιτς (Novak Djokovic) 🇷🇸  νίκησε την Κυριακή 29 Ιανουαρίου, τον Έλληνα Στέφανο Τσιτσιπα (Stefanos Tsitsipas) 🇬🇷 6-3, 7-6 (4), 7-6 (5), και κατέκτησε τον 10ο τίτλο του στο Australian Open και τον 22ο Grand Slam τίτλο της καριέρας του, αναδεικνυομενος έτσι στον καλύτερο τενίστας όλων των εποχών. Ο 36χρονος Σέρβος τενίστας Νοβακ Τζόκοβιτς, ενίσχυσε περαιτέρω το ρεκόρ της παραμονής του στην κορυφή της λίστας ATP κατακτώντας ένα νέο ρεκόρ όλων των εποχών.

Ποιος είναι ο καλύτερος τενίστας του κόσμου; 

Ο Τζόκοβιτς το 2021 βρισκόταν επί 325 συνεχόμενες εβδομάδες στην κορυφή της λίστας ATP, που είναι από μόνο του ένα απόλυτο ρεκόρ όλων των εποχών. Ο προηγούμενος «βασιλιάς της αντισφαίρισης» ήταν ο Ελληνοαμερικανός Πιτ Σάμπρας, ο οποίος παρέμεινε στο Νο 1 της παγκόσμιας κατάταξης για 286 εβδομάδες (1993-1998).

Ο Τζόκοβιτς κατέχει τουλάχιστον δύο τίτλους σε καθένα από τα τέσσερα τουρνουά Grand Slam -κάτι που κανένας από τους ενεργούς τενίστες δεν το κατάφερε. Κατέχει τουλάχιστον έναν τίτλο σε καθένα από τα εννέα τουρνουά της σειράς Masters -ένα απόλυτο ρεκόρ, κανένας άλλος δεν κατάφερε ποτέ. Κέρδισε 4 τουρνουά Grand Slam στη σειρά (Wimbledon 2015, US Open 2015, Australian Open 2016 και Roland Garros 2016).  

Ο Σέρβος τενίστας είναι ο μόνος έχει δύο νίκες σε αγώνες εναντίον του παγκόσμιου πρωταθλητή Ραφαέλ Ναδάλ -γνωστού και ως «King of Roland Garros»- στο Roland Garros (μόνον ο Robin Soderling πέτυχε έχει μία νίκη κατά του Ναδάλ στο γαλλικό Grand Slam). Η γλώσσα λοιπόν των αριθμών αποδεικνύει γιατί ο Τζόκοβιτς κάθεται αυτή τη στιγμή «στην κορφή του κόσμου», όχι μόνο για το τένις, αλλά και για τον πρωταθλητισμό γενικότερα.

Στην κορυφή δίχως να χάσει την ανθρωπιά του

Είμαστε ήδη συνηθισμένοι στις νίκες και στα τρόπαια του Τζόκοβιτς, και μπορεί κανείς να αναρωτηθεί γιατί μια άλλη νίκη είναι τόσο σημαντική. Είναι θέμα ματαιοδοξίας, εμμονής στη συλλογή τίτλων, μαζί με τα χρηματικά ποσά που τους συνοδεύει; Αυτοί που υποστηρίζουν πως ο Τζόκοβιτς επέλεξε να γίνει κάτοικος του Μόντε Κάρλο αποκλειστικά για φορολογικούς λόγους, πιθανόν θα συμφωνούσαν. Όμως ο Τζόκοβιτς, με τις ηρωικές του προσπάθειες, με την ταπεινή του καταγωγή από την φτωχή και κατατρεγμένη Σερβία και με το σημαντικό του φιλανθρωπικό έργο, αποδεικνύει πως μπορεί κάποιος κοινός θνητός να καταφέρει αναρριχηθεί στον Όλυμπο, κουβαλώντας μαζί του την περηφάνια ενός ολόκληρου που ταπεινώθηκε άδικα. Και όλα αυτά δίχως να χάσει την ανθρωπιά του και δίχως να ξεχάσει ή να απαρνηθεί την «ταπεινή λάσπη» από την οποία προήλθε.

Στα 12α γενέθλιά του έπεφταν βόμβες γύρω του

Γύρω από τον Τζόκοβιτς κυκλοφορούν πολλές ιστορίες, που αγγίζουν συχνά τη σφαίρα των θρύλων. Το γεγονός είναι ότι γεννήθηκε πριν από 36 χρόνια (22 Μαίου 1987) στο Βελιγράδι, την πρωτεύουσα τότε της Γιουγκοσλαβίας, και πέρασε την παιδική του ηλικία βλέποντας τη χώρα του να διαλύεται αιματηρά, τον λαό του να φτωχοποιείται, να στιγματίζεται και να ταπεινώνεται και την πατρίδα του στο τέλος να βομβαρδίζεται. Όταν τα Νατοϊκά αεροσκάφη βομβάρδιζαν τη Σερβία και το Βελιγράδι, την άνοιξη του 1999, ο Τζόκοβιτς έκλεινε τα 12 χρόνια και μόλις είχε γραφτεί στην ακαδημία αντισφαίρισης. Η πενταμελής οικογένεια του Τζόκοβιτς (έχει και δύο μικρότερα αδέρφια, τον Μάρκο και τον Τζόρτζε), μαζί με πολλές άλλες, πέρασε βδομάδες στο καταφύγιο της πολυκατοικίας της στο Βελιγράδι, χωρίς ρεύμα, θέρμανση, επαρκή τρόφιμα, υπομένοντας στερήσεις και αντιξοότητες, τις οποίες δύσκολα μπορούμε να φανταστούμε. Στα 12α γενέθλια του ο Τζόκοβιτς άκουγε τις αντιαεροπορικές σειρήνες, τα ουρλιαχτά των Νατοϊκών αεροσκαφών, καθώς έσπαζαν το φράγμα του ήχου, και τους εκκωφαντικούς κρότους των βομβών που έπεφταν… Ένα σκληρό μάθημα ζωής, το οποίο διέπλασε αλλά και στοίχειωσε τον Νόβακ Τζόκοβιτς.

Το Ίδρυμα Νόβακ Τζοκοβιτς και τα παιδιά

Σήμερα που ο Τζόκοβιτς, έπειτα από σκληρές προσπάθειες, αγώνες και επιτυχίες σχεδόν δύο δεκαετιών (ξεκίνησε το 2003 να ασχολείται επαγγελματικά με το τένις), έφτασε στην κορυφή του κόσμου, με όχημα του το τένις, δεν ξέχασε. Ούτε την δύσκολη παιδική του ηλικία, ούτε και τα δεινά που υπέφερε η πατρίδα του και ο λαός του και, κατ’ επέκταση, ούτε τη δυστυχία του κόσμου. Δεν ξέχασε όλους αυτούς που συνήθως ξεχνάνε οι άνθρωποι που έφτασαν στην επιτυχία και στα μεγάλα πλούτη.

Δημιουργώντας και χρηματοδοτώντας το Ίδρυμα Νόβακ Τζοκοβιτς, το οποίο διευθύνει η σύντροφος του και μητέρα των δυο παιδιών τους, Γιέλενα Ρίστιτς, βοηθάει τα φτωχά και άρρωστα παιδιά, καταρχάς στην πατρίδα του, αλλά όχι μόνον. Συνολικά το Ίδρυμα Τζόκοβιτς έχει ανακατασκευάσει και κατασκευάσει 45 νηπιαγωγεία, βοηθώντας περισσότερα από 22.000 παιδιά στη Σερβία, ενώ έχει απασχολήσει και 1.600 εκπαιδευτικούς. Πολλά παιδιά θεραπεύτηκαν πηγαίνοντας στο εξωτερικό για να χειρουργηθούν με όλα τα έξοδα καλυμμένα από το Ίδρυμα Τζόκοβιτς.

Βοηθώντας θύματα καταστροφών και της πανδημίας

Το 2014 το Ίδρυμα Τζόκοβιτς βοήθησε τα θύματα των φονικών πλημμυρών στη Σερβία, Βοσνία και Κροατία, προσφέροντας 600.000 ευρώ. Τον Μάρτιο του 2020 ο Τζόκοβιτς προσέφερε ένα εκατομμύριο ευρώ στη Σερβία, για την αγορά αναπνευστήρων και ιατρικού εξοπλισμού ώστε να αντιμετωπίσει την επέλαση της φονικής Covid-19. Παρόμοια ποσά προσέφερε για να ενισχύσει και τη μάχη της Ιταλίας (έκανε δωρεές στο Μπέργκαμο) και της Ισπανίας κατά της πανδημίας. Τα τρία εστιατόρια, που διαχειρίζονται οι γονείς του και φέρουν το όνομα «Νόβακ», προσφέρουν φαγητό σε άπορους. Ο κατάλογος της κοινωνικής και φιλανθρωπικής συνεισφοράς του Τζόκοβιτς είναι μεγάλος. Άλλωστε, «μόνο με τα μεγάλα πράγματα πρέπει να ασχολούμαστε. Και γι’ αυτό χρειάζεται καλή υγεία, ορθή σκέψη και συνετή ζωή», όπως έλεγε κι ο Γιουγκοσλάβος Νομπελίστας συγγραφέας, Ίβο Άντριτς.

Ένας σεμνός ήρωας της εποχής μας

Όλα αυτά με χρήματα που κέρδισε ο ίδιος από το τένις -ένα, παραδοσιακά, «σπορ των πλουσίων»- και τις επιτυχίες του. Ο Τζόκοβιτς ποτέ δεν ξέχασε τους αναξιοπαθούντες, τα «παιδιά ενός κατώτερου θεού». Καθόλου παράξενο που στη Σερβία τον λατρεύουν σαν ήρωα και τον θεωρούν κάτι σαν «σύγχρονο Τέσλα», ενώ όλος ο κόσμος τον σέβεται και τον εκτιμά σαν προσωπικότητα και άνθρωπο. Ο σεμνός αλλά μαχητικός Τζόκοβιτς είναι ένας ήρωας της εποχής μας και μια απόδειξη ότι μικρά και κατατρεγμένα μέρη, όπως τα Βαλκάνια, μπορούν να βγάλουν μεγάλους ανθρώπους…

ΑΓΝΩΣΤΗ ΣΕΡΒΙΑ 

Εξερευνώντας τα Μυστικά της Σερβίας 

ΙΕΡΗ ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ # ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΟΥ ΔΟΥΝΑΒΗ # ΟΙ ΠΥΡΑΜΙΔΕΣ ΤΗΣ ΒΟΣΝΙΑΣ # ΥΠΟΓΕΙΟ ΒΕΛΙΓΡΑΔΙ # Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥLEPENSKI VIR # ΦΕΣΤΙΒΑΛ GUCA # ТО ПАРАΞΕΝΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ ΚΟΥΣΤΟΥΡΙΤΣΑ # ΚΡΑΪΠΟΥΤΑΣΙ # Η ΚΡΥΦΗ ΖΩΗ ΤΟΥ ΚΑΡΑΖΙΤΣ # ΝΙΚΟΛΑ ΤΕΣΛΑ # ΜΙΛΕΒΑ ΜΑΡΙΤΣ-ΑΪΝΣΤΑΪΝ # ΜΙΛΟΥΤΙΝ ΜΙΛΑΝΚΟΒΙΤΣ # ΑΡΤΑΝ (RTANJ)ΤΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΒΟΥΝΟ # LIBERLAND: ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΝΗΣΙ-ΚΡΑΤΟΣ ΣΤΟ ΔΟΥΝΑΒΗ # ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΙΕΣ ΤΩΝ ΚΡΕΜΝΑ # ΤΟ ΧΩΡΙΟ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ # ΤΟ ΣΕΡΒΙΚΟ “ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ” # ΚΑΤΑΡΑΜΕΝΟ ΚΟΣΟΒΟ # ΕΠΟΥΡΑΝΙΑ ΣΕΡΒΙΑ (ΝEBESKA SRBIJA) # ΒΑΜΠΙΡ, ΒΟΥΚΟΝΤΛΑΚ ΚΑΙ ΔΑΙΜΟΝΕΣ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ # ΜΟΡΑ # ΣΛΑΒΙΚΟΣ ΠΑΓΑΝΙΣΜΟΣ # ΒΕΝΤΕΤΕΣ ΣΤΟ ΑΝΥΠΟΤΑΚΤΟ ΜΑΥΡΟΒΟΥΝΙΟ ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΗ ΒΟΪΝΟΝΤΙΝΑ # ΝΟΒΙ ΣΑΝΤ: Η ΣΕΡΒΙΚΗ “ΑΘΗΝΑ” # ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΕΣ ΣΤΗ ΒΟΪΒΟΝΤΙΝΑ # Ο “ΠΥΡΓΟΣ ΤΩΝ ΚΡΑΝΙΩΝ” ΣΤΗ ΝΙΣ # ΣΟΥΜΑΝΤΙΑ: Η “ΤΟΣΚΑΝΗ” ΤΩΝ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ # ΤΟ ΜΑΥΣΩΛΕΙΟ ΤΩΝ ΚΑΡΑΤΖΟΡΤΖΕΒΙΤΣ # ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΗΣ ΝΟΤΙΑΣ ΣΕΡΒΙΑΣ # ΣΛΙΒΟΒΙΤΣΑ ΚΑΙ ΣΑΪΚΑΤΣΑ # ΚΡΑΓΚΟΥΓΙΕΒΑΤΣ: ΤΟ “ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ” ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ # ΣΕΡΒΙΚΗ ΣΥΝΩΜΟΣΙΟΛΟΓΙΑ # ΣΕΡΒΙΚΗ ΝΕΚΡΟΦΙΛΙΑ # ΒΑΜΠΙΡ-ΜΙΛΟΣΕΒΙΤΣ # ΒΛΑΧΙΚΗ ΜΑΓΕΙΑ # ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΒΟΤΑΝΑ # ΙΑΜΑΤΙΚΑ ΛΟΥΤΡΑ # ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΕΣ # Ο ΑΓΝΩΣΤΟΣ “ΣΕΡΒΟΣ ΝΤΑΛΙ” # ΙΒΟ ΑΝΤΡΙΤΣ ΚΑΙ ΤΟ ΓΕΦΥΡΙ ΤΟΥ ΔΡΙΝΟΥ # ΒΟΓΟΜΙΛΙΚΕΣ ΝΕΚΡΟΠΟΛΕΙΣ # ΠΑΡΑΞΕΝΟΙ ΣΕΡΒΟΙ # YUGONOSTALGIA # ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΗ ΣΕΡΒΙΑ

Εξερευνήστε τα μυστικά της Άγνωστης Σερβίας

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΑΡΑΓΓΕΙΛΩ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ «ΑΓΝΩΣΤΗ ΣΕΡΒΙΑ»;

 

Το βιβλίο (320 σελίδες και δεκάδες φωτογραφίες) κοστίζει 25 ευρώ, και σας κάνουμε ΔΩΡΟ τα έξοδα αποστολής και αντικαταβολής μέσω ΕΛΤΑ ή Κούριερ,

για να σας έρθει Άμεσα στο σπίτι σας !

Τηλεφωνείστε ΤΩΡΑ στο

2392.110215

ή στο 6945522050

ή στείλτε στον ίδιο αριθμό μήνυμα (SMS) με τα στοιχεία σας (Ονοματεπώνυμο, Διεύθυνση, Ταχυδρομικός Κώδικας και Τηλέφωνο) γράφοντας “Άγνωστη Σερβία”.
Μπορείτε επίσης να δώσετε την παραγγελία σας και τα στοιχεία σας στο mail: stamkos@post.com

ΠΡΟΣΟΧΗ

ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΗ ΔΙΑΘΕΣΗ

 ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ

ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΤΩΝ ΓΗΠΕΔΩΝ

Λατρεία, Βία και Πιστοί του Ποδοσφαίρου

ΑΝΘΡΩΠΟΘΥΣΙΕΣ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΤΩΝ ΓΗΠΕΔΩΝ

Λατρεία, Βία και Πιστοί του Ποδοσφαίρου

«Είσαι Θεός – είσαι Θεός, ένας και μοναδικός»

Γίνεται λόγος για έναν Θεό που απ’ αυτόν δεν περιμένεις καμιά μορφή ελέους. Που δεν του ζητάς γιατρειά, γιατί ο ίδιος σε αρρωσταίνει, σε πληγώνει, σε εξυψώνει, σε ταπεινώνει. Τον βρίζεις χωρίς φόβο τιμωρίας, τον δοξάζεις όταν σε ανταμείβει άμεσα – δεν περιμένεις την άλλη ζωή. Έναν Θεό που όποιος τον «προσκυνά» γνωρίζει το πρόσωπό του, έχει τη φωτογραφία του κρεμασμένη στο σπίτι ή στο γραφείο του, διαλέγει το χρώμα της φανέλας του. Μιλάμε για έναν θρύλο που είναι ταυτόχρονα ιδεολογικός μηχανισμός, ναρκωτικό της μάζας, κοινωνική βαλβίδα ασφαλείας, μέσο διοχέτευσης καταπιεσμένης επιθετικότητας, μηχανισμός δράσης νέων ιδεολογημάτων, συμβολισμός Οιδιπόδειου. Ακόμα αποτελεί κοινωνική επίδειξη, θρησκευτική τελετή, το κόμπλεξ του διανοούμενου, η εκτόνωση του εργάτη, η διέξοδος του τεχνοκράτη, η συμμετοχή τού χούλιγκαν, το μέσο προβολής του προέδρου, το μεράκι του παράγοντα, ο αναστεναγμός της εξέδρας, το όραμα των παιδικών επιθυμιών.

Γράφει ο Μπάμπης Ιμβρίδης

Το ποδόσφαιρο είναι ο βασιλιάς των σπορ. Κυριαρχεί λόγω της λαϊκότητάς του. Είναι σπορ και θέαμα και ταυτόχρονα σχέσεις ισχύος και οικονομικής διαπλοκής. Όπως και η θρησκεία, είναι το ναρκωτικό αλλά και η ανάσα των μαζών. Η δημοτικότητά του δε βασίζεται μόνο στο ολιγαρκή εξοπλισμό του αλλά και στο χαρακτήρα του παιχνιδιού, στον ανταγωνισμό και στο συλλογικό πάθος. Μια αλάνα, μια μπάλα από κουρέλια και δύο πέτρες για δοκάρια φτάνουν για να παίξουν και να αθληθούν 22 παιδιά. Γι’ αυτό και το ποδόσφαιρο έγινε το κατ’ εξοχήν άθλημα της εργατικής τάξης. Μέχρι και σήμερα τα αστέρια του ποδοσφαίρου δεν γεννιούνται στις αθλητικές ακαδημίες τις Δυτικής Ευρώπης αλλά στις φαβέλες τις Βραζιλίας. Είναι σίγουρα το πρώτο άθλημα στον κόσμο, με περισσότερους από 240 εκατομμύρια ενεργούς παίκτες, 5 εκατομμύρια διαιτητές, βοηθούς και παράγοντες, 1.500.000 ομάδες και περίπου 300.000 λέσχες ποδοσφαίρου και όλα αυτά αφορούν την οργανωμένη πλευρά… Συνολικά εκτιμάται ότι πάνω από 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι ασχολούνται με το άθλημα.

Φαντάροι, Χαμίνια και Αλήτες

Το ποδόσφαιρο ξεκινάει από την Αγγλία του 19ου αιώνα. Εισήχθη στον ελληνικό χώρο από τους αγώνες που έδιναν μεταξύ τους οι ομάδες ξένων στρατιωτικών και ναυτικών που στάθμευαν κατά καιρούς στον Πειραιά. Ανάλογα, στη Θεσσαλονίκη διαδίδεται κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου από τις Συμμαχικές στρατιωτικές δυνάμεις της Στρατιάς της Ανατολής. Γρήγορα διαδόθηκε στον παιδόκοσμο της εποχής, αντικαθιστώντας τον πετροπόλεμο.

Στις αρχές του 20ου αιώνα θεωρούταν βίαιο παιχνίδι των δρόμων που παιζόταν από χαμίνια και αλήτες και που μετέτρεπε δρόμους, πλατείες και αλάνες σε πρόχειρα ποδοσφαιρικά γήπεδα, ενοχλητικά για τους περαστικούς. Έτσι, η ταξική διάκριση καταδίκασε το ποδόσφαιρο στην αδιαφορία των ευπόρων νέων, των γυμναστικών συλλόγων που λειτουργούσαν στα αναπτυσσόμενα αστικά κέντρα. Οι αντιστάσεις που συνάντησε το ποδόσφαιρο στους τότε συλλόγους οδήγησε σε διασπάσεις αυτών και δημιουργία ξεχωριστών ποδοσφαιρικών σωματείων, όπως του Ηρακλή, Άρη, και ΠAOK στη Θεσσαλονίκη και Παναθηναϊκού, Ολυμπιακού, Πανιωνίου στην Αθήνα.

Η διοργάνωση των πρώτων Ολυμπιακών Aγώνων από την Ελλάδα το 1896 συνέβαλε αποφασιστικά στην εξάπλωση του ποδοσφαίρου. Επίσημα το 1899 ο ΣΕΓΑΣ προκήρυξε τους αγώνες «ποδοσφαιρίσεως», αν και αναγνώρισε το ποδόσφαιρο σαν άθλημα το 1910.

Σταθμός στην ιστορία του αθλήματος ήταν η καθιέρωση Πανελληνίων Αγώνων το 1906 και η κατασκευή στους πρόποδες του Υμηττού, του πρώτου γηπέδου από τον σύλλογο Γουδί. Επίσης το 1906 οργανώθηκε τουρνουά όπου συμμετείχαν η Μικτή Αθηνών, η Εθνική Δανίας, η Αγγλική Ομάδα της Σμύρνης και η ομάδα Υποδούλων Ελλήνων Θεσσαλονίκης (σημερινός Ηρακλής).

Μια Ένδοξη Αρχή

Στις 23 Απριλίου 1906 στο Ποδηλατοδρόμιο έγινε ο αγώνας Αθηνών – Θεσσαλονίκης που έληξε 6-0. Την επόμενη η ομάδα της Αθήνας αντιμετώπισε την Εθνική Δανίας από την οποία έχανε 9-0 στο ημίχρονο και στην επανάληψη προτίμησε να μην εμφανιστεί στον αγωνιστικό χώρο…

Από τους πρώτους συλλόγους ήταν αυτός του Ηρακλή Θεσσαλονίκης. Η συνένωσή του το 1908 με την ομάδα «Ολύμπια» είχε ως αποτέλεσμα τη γέννηση του συλλόγου με την τότε ονομασία «Οθωμανικός Ελληνικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης «Ο Ηρακλής»». Η υλοποίηση της ιδέας για την ομάδα του Άρη ξεκίνησε το 1914 από μια ομάδα ανθρώπων σ’ ένα καφενείο της περιοχής του Βότση Θεσσαλονίκης. Ο ΠΑΟΚ ιδρύθηκε το 1926 από Έλληνες Κωνσταντινουπολίτες πρόσφυγες που έφτασαν στην Θεσσαλονίκη μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή, επίσημα ως Πανθεσσαλονίκειος Αθλητικός Όμιλος Κωνσταντινουπολιτών.

Το 1923 διοργανώνεται ο πρώτος αγώνας μεταξύ των ομάδων Αθήνας – Πειραιά παρουσία των δημάρχων των δύο πόλεων και τον επόμενο χρόνο δημιουργούνται οι τοπικές ενώσεις, ο «Πανελλήνιος Ποδοσφαιρικός και Αγωνιστικός Όμιλος», ο σημερινός Παναθηναϊκός, και ο Ολυμπιακός. Ο μεν πρώτος παίρνει αυτό το όνομα για να ξεχωρίζει η αθηναϊκή του ταυτότητα από τις τότε δημιουργούμενες προσφυγικές ενώσεις (Πανιωνίου και Απόλλωνα) που μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκαν στα περίχωρα της πρωτεύουσας. Ο Παναθηναϊκός βοηθούμενος από παράγοντες της αστικής τάξης κερδίζει και την πλειοψηφία των υπαλληλικών στρωμάτων της πρωτεύουσας. Ο ίδιος ο πρίγκιπας Νικόλαος, αδελφός του Κωνσταντίνου Α΄, συνηγορεί για την παραχώρηση του οικοπέδου στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας για την ανοικοδόμηση γηπέδου. Αντίθετα το αντιαθηναϊκό μένος της πειραϊκής μικροαστικής και εργατικής τάξης θα εκφρασθεί μέσα από τον Ολυμπιακό, που παραμένει και σήμερα η πιο αγαπημένη ομάδα της ελληνικής επαρχίας.

Το 1926 ιδρύεται η ΕΠΟ (Ελληνική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου) με κοινή απόφαση των τριών μεγάλων ενώσεων (Αθήνας, Πειραιά, Θεσσαλονίκης), σηματοδοτώντας την οργάνωση του ελληνικού ποδοσφαίρου σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα. Το 1927 η ΕΠΟ γίνεται μέλος της FIFA.

Ο τοπικισμός αρχίζει να παίρνει τις διαστάσεις εκείνες που θα συνοδεύουν την ιστορία των ομίλων έως και σήμερα. Οι οπαδοί αθηναϊκών ομάδων χαρακτηρίζουν τους Θεσσαλονικιούς «Βούλγαρους» – άλλωστε μπήκε και ως λήμμα στο λεξικό του Μπαμπινιώτη – οι οπαδοί της ΑΕΚ χαρακτηρίζονται «Τούρκοι» από τους αντιπάλους τους, ενώ είναι γνωστό σε όλους «τι κάνει ο Πειραιάς» και βέβαια οι φίλαθλοι της πρωτεύουσας αποκαλούνται «κωλοαθηναίοι» από όλους τους αντίστοιχους των επαρχιακών ομάδων.

Χειραγώγηση και Χειραφέτηση

Που Θεός και Που Παπάς

Το ποδόσφαιρο εκτός από μέσο διασκέδασης πολλών και μέσο πλουτισμού λίγων, αποτελεί βασικό μηχανισμό εκτόνωσης και χειραγώγησης, στοιχείο όλων των μεγάλων αθλητικών διοργανώσεων, των υπερθεαμάτων των πολυεθνικών και γενικά των παραμέτρων του πρωταθλητισμού.

Με την εξάπλωση της χρήσης του ραδιοφώνου και της τηλεόρασης, το ποδόσφαιρο γίνεται μέρος της βιομηχανίας του θεάματος και φυσικά υπόθεση των επιχειρήσεων και των επαγγελματιών. Η ποδοσφαιρική ομάδα γίνεται υπόθεση των πολιτικών και οικονομικών παραγόντων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Αποκτά όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά της χειραγώγησης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα διάφορα καθεστώτα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, το κύπελλο του 1934 στην Ιταλία και η εκμετάλλευσή του από τον Μουσολίνι, για λόγους προπαγάνδας.

Μια άλλη πολιτική λειτουργία του ποδοσφαίρου είναι η χειραφέτηση. Παραδείγματα τέτοια είναι οι πολιτικοί αγώνες των Ουκρανών και η συσχέτισή τους με αγώνες ποδοσφαίρου, σε διοργανώσεις όπως το Μουντιάλ, ή οι νίκες των αδυνάτων απέναντι σε μεγάλες δυνάμεις διεθνούς εμβέλειας, όπως η νίκη της Σενεγάλης έναντι της Γαλλίας που έλαβε τον χαρακτήρα εθνικής επιβεβαίωσης και αξιοπρέπειας. Χρήση καθαρά πολιτική που έχει να κάνει με τον συσχετισμό αποικίας με μητρόπολη, μεγάλων δυνάμεων με αδύναμα κράτη κ.λ.π.

Αυτό συνδέεται άμεσα με το στοιχείο της μαζικότητας. Αν το ποδόσφαιρο δεν ήταν τόσο δημοφιλές κανείς δεν θα ασχολούταν μαζί του, ούτε κερδοσκοπικά, ούτε για πολιτική χειραγώγηση. Είναι γνωστό πως άνθρωποι που δεν τους αρέσει καθόλου το ποδόσφαιρο εμφανίζονται στις κερκίδες, προφανώς για να εισπράξουν κάτι από τη δημοτικότητα του. Ο μακαριστός Χριστόδουλος εμφανίστηκε κατά την τελετή υποδοχής της Εθνικής Ομάδας και έδωσε την ευχή και την ευλογία του στους ποδοσφαιριστές γιατί «ο Θεός μας έδωσε το κύπελλο». Όταν όμως η Εθνική έχασε από την Αλβανία ο Θεός και ο Χριστόδουλος ήταν απόντες.

Το ποδόσφαιρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί από διάφορους παράγοντες όχι μόνο του ποδοσφαίρου αλλά και του δημόσιου βίου για να εισπράξουν κάτι από την αίγλη και τη δημοτικότητά του. Ας μην ξεχνάμε πως ποδοσφαιριστές και άλλοι σε συναφή αθλήματα, παρεισφρέουν στην πολιτική ζωή χρησιμοποιώντας ως βήμα τον αθλητισμό.

Το ποδόσφαιρο που παίζουν διάφοροι μεσήλικες ενθυμούμενοι τα παιδικά τους χρόνια, ή αυτό που παίζουν οι νεανίζοντες έχει την ομορφιά της παιδικής αθωότητας. Με μια μπάλα στην αλάνα ξεχνιούνται τα πάντα. Το ζήτημα είναι πως η πολιτική βρήκε πεδίο να «παίξει». Στην Ελλάδα βλέπουμε κατά καιρούς ποδοσφαιρικούς παράγοντες, άγνωστους στην πολιτική σκηνή ανθρώπους, να εμφανίζονται στο κοινοβούλιο βοηθούμενοι από ψήφους ομάδων, ομίλων, συντεχνιών. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε όμως ιδιαίτερα σήμερα είναι η διαπλοκή με τον υπόκοσμο, το μαύρο χρήμα. Το να καθοδηγείται μια ομάδα όχι από έναν εφοπλιστή που βοηθάει πράγματι οικονομικά με τις όποιες διαφανείς διαδικασίες, αλλά να αλώνεται από ανθρώπους γνωστούς για το ποιόν τους στην μαύρη αγορά, αποτελεί προσβολή και δυσφήμιση για την ομάδα και τους οπαδούς της.

Ματωβαμένη Κυριακή

Ο «λαός», οι οπαδοί, λατρεύουν την ομάδα τους. Την αγάπη των οπαδών εκμεταλλεύονται οι επιχειρηματίες για να στήσουν επιχειρήσεις, να επεκταθούν σε ποδοσφαιρικές δραστηριότητες, να αποκτήσουν λαϊκή στήριξη, δημιουργώντας την κοινωνική πλευρά των οικονομικών-επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους –που θα αποτελεί το «λαϊκό» βήμα στις άλλες τους επιδιώξεις και ενέργειες. Tο λαϊκό θέαμα μετατρέπεται σε επιχείρηση με ιδιαίτερη εμπορική δυναμική, πάμπολλες δραστηριότητες και ευρεία εξάπλωση. Αν και η εξέλιξη αυτή έχει ιστορία δεκαετιών, τα τελευταία χρόνια έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις και επεκτείνεται παντού όπου φθάνει η τηλεόραση. Δεν αμφισβητεί κανείς σήμερα το ποδόσφαίρο ως τέχνη, όπως δεν αμφισβητεί και τη βία που αυτό μεταφέρει, μέσα και έξω από τα γήπεδα. Το ποδόσφαιρο γίνεται αιτία άκρατου φανατισμού, ξέσπασμα χαράς και λύπης, δημιουργεί εχθρούς, προκαλεί μίση, διχασμό, συγκρούσεις και θύματα.

Με την είσοδο παραγόντων και μεγαλοεπιχειρηματιών τα μίση και οι συγκρούσεις πήραν ξεχωριστές διαστάσεις. Στα παιδιά μιας παρανοϊκής κοινωνίας, και στο όνομα της αγάπης για την ομάδα, διοχετεύεται έντεχνα το μίσος ώστε να τα μετατρέψει σε οπαδούς-χούλιγκαν. Το εβδομαδιαίο ξέσπασμα στα γήπεδα μπορεί να χαρακτηρισθεί ως έκρηξη της σιωπηλής πλειοψηφίας, αντιδραστικής και κομφορμιστικής. Καταπιεσμένα μικροαστόπαιδα μιας ευνουχισμένης κοινωνίας, αναζητούν και δημιουργούν τον δικό τους «εχθρό» για να δώσει νόημα στην άχρωμη και απελπισμένη ύπαρξή τους. Κατ’ εξακολούθηση ομαδικός βιασμός μιας ομαδικής χαράς, από μια μάζα διανοητικά και σεξουαλικά ανίκανων, που προσπαθεί να αποδείξει ότι υπάρχει. Μάζα που πάσχει από πολιτισμική και πολιτική ανορεξία. Τη μια μέρα κυνηγιέται ο «γαύρος», ο «βαζέλας», τα «σκουλήκια» τα «χανουμάκια», και την άλλη ο μετανάστης, ο Αλβανός, ο Εβραίος, ο μουσουλμάνος. Τα φαινόμενα βίας στα γήπεδα δεν είναι κάτι καινούργιο, ούτε στην Ελλάδα, ούτε στον υπόλοιπο κόσμο.

Κι όμως ο χουλιγκανισμός μπορεί να αντιμετωπιστεί. Αυτό υποστηρίζουν όσοι ασχολήθηκαν και ασχολούνται σοβαρά με το αντικείμενο. Αρκεί να το θελήσουν η Πολιτεία, οι Ποδοσφαιρικές Ανώνυμες Εταιρείες (ΠΑΕ) και τα αρμόδια όργανα του ποδοσφαίρου, η ΕΠΟ και η ΕΠΑΕ. Στους χώρους αυτούς βέβαια η υποκρισία περισσεύει, όλοι γνωρίζουν το πρόβλημα και την αντιμετώπισή του, παρ’ όλα αυτά κανένα μέτρο δε λαμβάνεται. Συνήθως, και πάντα μετά τα επεισόδια ακούμε βαρύγδουπες δηλώσεις από ιθύνοντες, οργανώνονται τηλεοπτικά πάνελ από ανεύθυνο – υπεύθυνους, περιμένοντας την επόμενη κρίση για να επαναληφθούν.

Στο Σπίτι Ωραίος, στο Ματς Φρικαλέος!

Σκηνοθετημένοι Βία και Κακή Ηθοποιία

Μαντρώνοντας το «Κοπάδι»

Για την βία στα γήπεδα γράφονται πολλά. Δημιουργήθηκαν εκατοντάδες επιτροπές σε κυβερνητικά και άλλα κλιμάκια. Όσο όμως εμπλέκονται κρατικές επιχορηγήσεις, δημόσιο χρήμα, αδιαφανείς συμβάσεις, διαπλεκόμενοι μεγαλοπαράγοντες, η βία θα αποτελεί το συνεπακόλουθό του. Η βία είναι μέρος ενός στημένου παιχνιδιού στο οποίο συμμέτοχοι είναι όλοι όσοι δεν παίρνουν τις αποφάσεις να ξεπεράσουν πολιτικό ή όποιο κόστος και να εφαρμόσουν τους νόμους. Η βία θα τιθασευτεί όταν το ποδόσφαιρο θα παίζεται με ίσους όρους για όλες τις ομάδες, όταν πρόεδροι και παράγοντες σταματήσουν να χρησιμοποιούν τους οπαδούς – χούλιγκαν για «στρατό» στις όποιες βλέψεις τους.

Κανείς δεν μπορεί να υποστηρίξει πως ο χουλιγκανισμός μπορεί να καταπολεμηθεί από τη μια μέρα στην άλλη. Μπορεί όμως να εφαρμοσθεί άμεσα το αγγλικό μοντέλο μιας σκληρής νομοθεσίας ώστε να ξεκινήσει η απομάκρυνσή του από τις εξέδρες. Στην Αγγλία ο νόμος ξεκίνησε να εφαρμόζεται με τη βοήθεια των ίδιων των αθλητικών συλλόγων, που παραδίδουν λίστες με τα ονόματα των ταραξιών – οπαδών τους στην αστυνομία, η οποία στη συνέχεια τους έχει από κοντά. Κάθε θέση στα γήπεδα έχει «ονοματεπώνυμο», έτσι τα εισιτήρια δεν καταλήγουν σε απρόσωπους φιλάθλους αλλά στη συγκεκριμένη, αριθμημένη θέση που ελέγχεται από τα κλειστά κυκλώματα ασφαλείας. Η συνεργασία αστυνομίας-συλλόγων απαγορεύει την είσοδο στα γήπεδα και σε άτομα που θεωρούνται έστω και απλώς ύποπτα για πρόκληση επεισοδίων. Άτομα που προκαλούν επεισόδια και αναγνωρίζονται από φωτογραφίες, συλλαμβάνονται. Το μέτρο υιοθετήθηκε σε Ιταλία και Ισπανία. Η βρετανική κυβέρνηση προχώρησε ακόμη περισσότερο, ψηφίζοντας νόμο που επιτρέπει στις αρχές την αφαίρεση διαβατηρίων από χούλιγκαν και υπόπτους, σε παιχνίδια αγγλικών ομάδων στην Ευρώπη. Χαρακτηριστικά, κατά τη διεξαγωγή των αγώνων του Μουντιάλ 1998 στο Παρίσι, οι βρετανικές αρχές έδωσαν στη δημοσιότητα το προφίλ των συλληφθέντων Άγγλων χούλιγκανς. Έγινε έτσι γνωστό πως ανάμεσά τους υπήρχαν διευθυντές τραπεζών, δημόσιοι υπάλληλοι, οικογενειάρχες και γενικά φιλήσυχοι άνθρωποι που κανείς δεν περίμενε πως μπορούν να συμμετέχουν σε τέτοιες εκδηλώσεις.

Τα φαινόμενα χουλιγκανισμού δεν μπορεί να εξεταστούν και να αντιμετωπιστούν ξεκομμένα από την κοινωνία. Είναι από τα συστατικά στοιχεία με τα οποία οι κοινωνίες μας αναπτύσσονται.

Σήμερα η προσπάθεια εκμετάλλευσης αυτού του στοιχείου τόσο από δικτατορικά καθεστώτα όσο και από τις λεγόμενες προοδευτικές χώρες συνεχίζεται. Είναι αλήθεια πως οι λαϊκοί πανηγυρισμοί, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στον απόδημο Ελληνισμό για την τελική νίκη της Εθνικής ήταν πρωτοφανείς. Δεν ξανάδαμε τέτοιες σκηνές μαζικού ενθουσιασμού, χαράς και γλεντιών απ΄ άκρο σ’ άκρο σε όλη την Ελλάδα. Όλο αυτό το πανεθνικό πανηγύρι ήταν επόμενο να τύχει εκμετάλλευσης από κυβερνητικούς και άλλους φορείς.

Τις τελευταίες δεκαετίες που το ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό και παγκοσμιοποιημένο έχουν μπει και άλλοι παράμετροι πέραν από της πολιτικής εκμετάλλευσης. Διαφθορά, βία, στημένα παιχνίδια και τεράστια οικονομικά συμφέροντα. Το άθλημα έχασε τη φαντασία προς όφελος της αποτελεσματικότητας. Μετράει το γκολ και όχι το θέαμα και είναι γνωστό πως δεν κερδίζει πάντα ο καλύτερος. Συχνά οι ομάδες έχουν την ίδια δυναμική και κάποια τύχη ή ατυχία καθορίζει το αποτέλεσμα. Τα διεθνή αστέρια του ποδοσφαίρου δεν παίζουν για την ομάδα τους, αλλά γι’ αυτόν που πληρώνει καλύτερα.

Το παιχνίδι είναι μια αρχέγονη, βαθιά ανάγκη του ανθρώπου να εκφράζει την κοινωνικότητά του. Αυτό φαίνεται καθαρά στην παιδική ηλικία, όταν το παιδί δεν έχει ενταχθεί ακόμα στην κοινωνία των ενηλίκων. Παιχνίδι, δημιουργία και κοινωνικότητα ταυτίζονται, και αν το παιδί δεν παίξει, δεν μπορεί να αναπτυχθεί φυσιολογικά. Ακόμα και στις τριτοκοσμικές χώρες, στις πλέον στερημένες κοινωνίες, τα παιδιά μπορεί να βρουν ένα άχρηστο σκουπίδι και να το κάνουν παιχνίδι.

Το «Αυγό του Φιδιού» Εκκολάπτεται στα Γήπεδα

Σε όλη την Ευρώπη υπάρχει σύνδεση οπαδών ομάδων με νεοφασιστικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στα γήπεδα. Οι χώροι που συνωστίζονται οι φανατικοί οπαδοί είναι το καλύτερο σημείο στρατολόγησης μελών για τις νεοφασιστικές ομάδες. Η ιταλική Λάτσιο, η ισπανική Εσπανιόλ, η αγγλική Μίλγουολ είναι από τις ομάδες όπου οι φασίστες είναι η συντριπτική πλειοψηφία των οργανωμένων οπαδών. Δυστυχώς η μόδα αντιγράφεται τα τελευταία χρόνια και στην Ελλάδα, καθώς έχουν παρατηρηθεί φαινόμενα εμφάνισης φασιστικών συμβόλων στις εξέδρες γηπέδων της Α’ Εθνικής.

Αρχής γενομένης από Μουσολίνι και Χίτλερ, μέχρι Πινοσέτ και οποιονδήποτε αιμοσταγή δικτάτορα της Λατινικής Αμερικής, όλοι θέλησαν να εκμεταλλευτούν το ποδόσφαιρο. Ο Μουσολίνι για ένα διάστημα ήταν ο ουσιαστικός αρχηγός της FIFA. Η νίκη εθνικής ομάδας έναντι άλλης εθνικής ήταν σύμφωνα με τα φασιστικά πρότυπα, απόδειξη ανωτερότητας του έθνους.

Στην Ελλάδα η «Γαλάζια Στρατιά» ιδρύθηκε το 2000. Τα ιδρυτικά της μέλη αποτελούνται από χρυσαυγίτες όπως ο Ηλίας Παναγιώταρος, στέλεχος και μετέπειτα βουλευτής της Χρυσής Αυγής. Η πρώτη εμφάνιση της «Γαλάζιας Στρατιάς» έγινε στις εξέδρες του OΑΚΑ στον αγώνα Ελλάδας-Φινλανδίας τον Οκτώβριο του 2000, όταν με ναζιστικούς χαιρετισμούς και προκλητικά πανό-σβάστικες έκαναν γνωστή τη παρουσία τους. Ένα χρόνο αργότερα έδωσαν σαφές μήνυμα της εθνικιστικής και ρατσιστικής ιδεοληψίας τους με μισαλλόδοξα συνθήματα, αντιτασσόμενοι στην κοινή υποψηφιότητα Ελλάδας-Τουρκίας για τη διοργάνωση του Euro 2008.

Αυτό υπήρξε η απαρχή της οργανωμένης εμφάνισής τους στα γήπεδα, σε αγώνες της Εθνικής Ομάδας. Στην τότε μάλιστα ηλεκτρονική τους διεύθυνση (www.galazia-stratia.tk) που αποτελούσε και το διαδικτυακό στέκι του Συνδέσμου Φιλάθλων Εθνικών Ομάδων χρησιμοποιούν το λογότυπο «Πάνω από όλα η Ελλάδα» και «Αγαπάμε την πατρίδα μας, με πράξεις και όχι με λόγια». Τα γραφεία του συνδέσμου σύμφωνα με το παραπάνω site βρισκόταν στο Παγκράτι στη συμβολή των οδών Πρόκλου και Αρχύτα. Δύο ιδρυτικά τους μέλη σε συνέντευξη στο εθνικιστικό περιοδικό Αντεπίθεση δηλώνουν πως αφορμή για να φτιαχτεί ο σύνδεσμος αυτός ήταν ο αγώνας Ελλάδας-Αλβανίας στο OΑΚΑ, τον Οκτώβριο του 1999, για τα προκριματικά του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.

Μέλη της «Γαλάζιας Στρατιάς» επίσης δήλωναν πώς εξαπλώθηκαν από το Παγκράτι όπου ξεκίνησαν, ως τους Αμπελοκήπους και τον Πειραιά, τονίζοντας πως «σε αυτό βοήθησε η εφημερίδα Χρυσή Αυγή», που τους παραχώρησε ειδικό χώρο στην αθλητική σελίδα, κάθε Παρασκευή, όπου «δημοσιεύουμε τα νέα των εθνικών μας ομάδων».

Ανδρειωμένοι Κατά Δωδεκάχρονων

Στο ματς Ελλάδας- Γερμανίας τον Μάρτιο του 2001 περίπου 200 άτομα εμφανίζονται στις κερκίδες με πανό και σβάστικες, χαιρετώντας ναζιστικά. Κάποιοι από αυτούς έδειραν δύο 12χρόνους πιτσιρικάδες που βρισκόταν στις κερκίδες, επειδή ήταν Αλβανοί, διώχνοντάς τους από το γήπεδο.

Τον Σεπτέμβριο του 2002 στον αγώνα Ελλάδας-Ισπανίας αλλά και σε επόμενα ματς βρίσκονταν στις εξέδρες, καίγοντας τουρκικές σημαίες και υψώνοντας ρατσιστικά πανό. Οι λίγοι υποστηρικτές της ήταν σταθερά παρόντες στα παιχνίδια της Εθνικής από τις 7/10/2004 και μετέπειτα. Τα πανό με τους κέλτικους σταυρούς που πάντα αναρτούν μπροστά από την εξέδρα τους δείχνουν το στίγμα της.

Ο παροξυσμός που ακολούθησε την κατάκτηση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος από την Ελλάδα έδωσε αφορμή για μεγάλη προβολή στο «Σύνδεσμο Οπαδών Εθνικών Ομάδων Γαλάζια Στρατιά». Τα φλάμπουρά τους ήταν στημένα στην Ομόνοια. Εκεί, τη νύχτα των πανηγυρισμών, ξυλοδαρμοί μεταναστών έγιναν ανεκτοί από τη συντριπτική πλειοψηφία των παραληρούντων οπαδών αλλά και από τους δεκάδες παρόντες αστυνομικούς. Μέλη της «Γαλάζιας Στρατιάς» ξυλοκόπησαν Αλβανούς και άλλους μετανάστες στην Ομόνοια, φωνάζοντας το σύνθημα «Δεν θα γίνεις Έλληνας ποτέ, Αλβανέ, Αλβανέ». Είναι αυτοί που κυνηγούσαν με καδρόνια και Αφρικανούς μη επιτρέποντάς τους να πανηγυρίζουν μαζί με τους Έλληνες τη νίκη της Εθνικής επί της Γαλλίας. Ήταν μια πρόγευση για το τι θα επακολουθούσε μετά την ήττα της Εθνικής Ελλάδας στην Αλβανία και τους πανηγυρισμούς των Αλβανών μεταναστών. Στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στο Ρέθυμνο και αλλού, εξαπολύθηκε πογκρόμ εναντίον τους. Ένα μαινόμενο πλήθος, καθοδηγούμενο έντεχνα από τους εθνικιστές, άφησε στο διάβα του εκατοντάδες τραυματίες και ένα νεκρό.

Η πολιτική και το ποδόσφαιρο είναι θεαματικά παιχνίδια. Οι ναζιστές το γνωρίζουν, και έχουν βρει σε αυτό πεδίο για προπαγάνδα, στρατολόγηση και δράση. Λειτουργούν, προβάλλοντας μεθοδικά τα σύμβολα και τα συνθήματά τους. Ελπίζουν να προσεγγίσουν και πολιτικά ένα μέρος των οπαδών με τους οποίους μοιράζονται τις κερκίδες. Υπάρχουν για αντίβαρο αντιφασιστικοί σύνδεσμοι, αλλά οι εθνικιστές χούλιγκαν είναι πιο προσηλωμένοι στο προπαγανδιστικό τους σκοπό και καθιερωμένοι πια στη συνείδηση των φανατικών, άρα ακλόνητοι. Προς το παρόν, έχουν ευνοϊκές προοπτικές. Η Χρυσή Αυγή θριαμβολογεί γράφοντας: «Ο Εθνικισμός είναι εδώ και πολύ καιρό ξανά όχι μόνο στους δρόμους, στα πεζοδρόμια σε κάθε γειτονιά, αλλά και στα γήπεδα. Το τελευταίο καλά φυλασσόμενο και ακόμα καλύτερα ελεγχόμενο κάστρο των αναρχοαριστερών προοδευτικάριων κάθε απόχρωσης επιτέλους πέφτει (…) Ως πότε πίστευαν ότι θα μας κάνουν να νιώθουμε μειονεκτικά σε σχέση με τα πρεζάκια και τους άμυαλους χούλιγκαν που κάτω από τη σημαία με το «αλφάδι», ή το «πεντάφυλλο», ή τη γαϊδουρομουτσούνα του Τσε, σπάνε, καίνε, καταστρέφουν, «ντηλάρουν», δηλητηριάζοντας έτσι το πιο ζωτικό κομμάτι της Ελληνικής κοινωνίας, τη νεολαία;» (Χ.Α., 25.11.2004).

Οργάνωση, Συντονισμός και Ανίερες Συμμαχίες

Σήμερα σε όλους τους μεγάλους συλλόγους υπάρχουν οργανωμένοι πυρήνες φασιστών οπαδών: Οι ίδιοι δηλώνουν πως τους αφορούν κυρίως οι «μεγάλοι σύλλογοι» Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Ο Παναθηναϊκός φημίζεται ως ο σύλλογος με τους περισσότερους εθνικιστές οπαδούς. Από το Ναζιστικό Όμιλο Παναθηναϊκών Οπαδών του 1980 σήμερα φτάσαμε στους φασίστες, που υπάρχουν στους ULTRAS της Θύρας 13. Στην ΑΕΚ ένας δυναμικός πυρήνας Εθνικιστών – «Σύνδεσμος Getto» – έχει κάνει αισθητή την παρουσία του, κυρίως την τελευταία τριετία. Στα περισσότερα παιχνίδια του Ολυμπιακού κυριαρχεί ο σύνδεσμος MISFITS. Δεν λείπει επίσης από την εξέδρα των φανατικών η κόκκινη σημαία με τον λευκόμαυρο μαίανδρο δίπλα στην γνωστή νεκροκεφαλή που καθιερώθηκε πλέον και στην Θύρα 7. (Ε.Κ., 25/11/2004). Στον Άρη από το 1996 δραστηριοποιούνται οι «Ιερολοχίτες», ενώ στον ΠΑΟΚ οι φασίστες βρήκαν θέση στους «Βορείους» και στους «Βυζαντινούς Μαχητές». Στην Κύπρο ξεχωρίζει μια ομάδα της ΕΟΚΑ Β’ που εισχώρησε στους οπαδούς της ΑΠΟΕΛ. Έντονη επίσης είναι η παρουσία φασιστών και σε μικρότερες ομάδες.

Αναλαμβάνοντας ρόλο οργανωτικό, η «Γαλάζια Στρατιά» συσπειρώνει τους συνδεσμίτες ομοϊδεάτες καθοδηγώντας τους σε κοινές προπαγανδιστικές κινήσεις. Σήμερα προσπαθεί και τα καταφέρνει να τυλίξει και να προσηλυτίσει νέους ακόμα και από τις επόμενες γενιές μεταναστών. Δεν προσπαθούν βέβαια να συντάξουν μέλη των «Βορείων» με ομοϊδεάτες τους από τους «Ιερολοχίτες» ώστε να καθίσουν στην ίδια κερκίδα, αλλά «θα ήταν καλό», υποστηρίζουν «σε θέματα εθνικής σημασίας να υπάρχει κοινή γραμμή». Παράδειγμα «στο θέμα του «Σκοπιανού» επιδίωξή μας είναι η τοποθέτηση πανό από κοινού που να γράφει «Μακεδονία, Γη Ελληνική» ή κάτι αντίστοιχο». (Χ.Α., 25/11/2004).

Αυτό λοιπόν που διακυβεύεται τώρα δεν είναι γενικά οι εθνικές αυταπάτες των Ελλήνων και των «άλλων» και η χειραγώγησή τους μέσω του ποδοσφαίρου, αλλά ο επιθετικός ρατσιστικός εθνικισμός σε βάρος οποιουδήποτε. Το σημείο συνάντησης του ποδοσφαίρου με τον εθνικισμό και το ρατσισμό είναι ακόμα ένα δηλητήριο που καλείται να αντιμετωπίσει η κοινωνία μας.

ΜΠΑΜΠΗΣ ΙΜΒΡΙΔΗΣ