WILLIAM THOMAS STEAD(1849-1912): O Εμπνευστής της Ευρωπαϊκής Ένωσης

 

WILLIAM THOMAS STEAD

O Εμπνευστής της Ευρωπαϊκής Ένωσης

«…Πόσος καιρός θα περάσει… πριν η Ενωμένη Ευρώπη έχει ένα Κοινοβούλιο και η Ομοσπονδιακή Ευρώπη αποκτήσει ένα κεντρικό διοικητικό όργανο;»

William Thomas Stead, 1899

Γράφει ο Σπύρος Δημητρίου

Ο William Thomas Stead (1849-1912) ήταν Άγγλος δημοσιογράφος, γεννημένος στο Embleto, Northumberland. Ήταν υιός υπουργού και άρχισε να εργάζεται σε εμπορικό γραφείο στο Newcastle–on–Tyne. Σύντομα άρχισε να ασχολείται με την δημοσιογραφία και το 1871 έγινε εκδότης της Darlington Northern Echo. To 1880 πήγε στο Λονδίνο και ανέλαβε βοηθός εκδότης στην Pall Mall Gazette.

Όταν ο εκδότης John Morley εκλέχθηκε στο Κοινοβούλιο, ο Stead έγινε εκδότης για το χρονικό διάστημα 1883-1889. Εισήγαγε τη συνέντευξη στην δημοσιογραφία, μια νέα διάσταση τότε στην Βρετανική δημοσιογραφία, ειδικά όταν πήρε συνέντευξη από τον Στρατηγό Gordon το 1884.

To 1885 ξεκίνησε εκστρατεία ενάντια στην παιδική πορνεία, δημοσιεύοντας σχετική σειρά άρθρων που ονόμασε The Maiden Tribute of Modern Babylon. Για να αποδείξει τα όσα έλεγε μάλιστα κανόνισε την «αγορά» ενός δεκατριάχρονου κοριτσιού, την Eliza Armstrong, κόρη ενός καθαριστή καμινάδων.

Ο Cecil Rhodes (φωτογραφία) όρισε το Stead ως έμπιστό του και οι ιδέες και προτάσεις του, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης.

Παρότι δεν ήταν δημοφιλής γιατί οι μέθοδοί του δεν ήταν αρεστοί, είχε σημαντική επιρροή στη δημοσιογραφία, στην πολιτική και ιδιωτική ζωή. Ο Stead ήταν ένας πρωτοπόρος του ιμπεριαλιστικού ονείρου που επηρέασε τον Cecil Rhodes, ο οποίος δραστηριοποιήθηκε με πολλές επιχειρήσεις στη Νότια Αφρική, επιχειρηματίας μεταξύ άλλων δραστηριοτήτων και έμπορος διαμαντιών και ιδρυτής της εταιρίας De Beers. Ο Cecil Rhodes τότε όρισε το Stead ως έμπιστό του και οι ιδέες και προτάσεις του, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης. O Stead συνέχισε να γράφει και οι εκδόσεις των βιβλίων του αυξάνονταν. Τα θέματά του ήταν διάφορα όπως: The Truth about Russia (1888), If Christ Came to Chicago (1894). Δήλωνε την πραγματική του πίστη στην ειρήνη ενώ ήταν ένθερμος υποστηρικτής της γλώσσας Esperanto.

ΟΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΣΤΙΚΕΣ ΤΟΥ ΑΝΑΖΗΤΗΣΕΙΣ

O Stead ισχυριζόταν ότι λάμβανε μηνύματα από τον κόσμο των πνευμάτων και εφάρμοζε την αυτόματη γραφή. Το πνεύμα με το οποίο ερχόταν σε επαφή ήταν μια κοπέλα με το όνομα Julia.

To 1909 ίδρυσε το Julia’s Bureau, όπου οι ερευνητές θα μπορούσαν να λάμβαναν πληροφορίες από τον κόσμο των πνευμάτων με την βοήθεια «ενδιάμεσων» (μέντιουμ). Σε πολλές διαλέξεις και κείμενά του, ο Stead σχεδίαζε εικόνες μεγάλων πλοίων σε ωκεανούς και τον εαυτό του να πνίγεται! Μήπως κάτι διαισθανόταν;

Κι’ όμως ο Stead ήταν από τα άτομα που πνίγηκαν στο ναυάγιο του γνωστού πλοίου Τιτανικός! Είχε επιβιβαστεί στο Τιτανικό προκειμένου να επισκεφθεί την Αμερική και να λάβει μέρος σε μια εκδήλωση του Carnegie Hall μετά από πρόσκληση του William Howard Taft (πρόεδρος των ΗΠΑ).

Κατά την πρόσκρουση του Τιτανικού στο παγόβουνο και την απομάκρυνση όσων επιβατών ήταν δυνατόν, ο Stead εθεάθη για τελευταία φορά στην πρώτη θέση επιβατών, στην αίθουσα των καπνιστών, να κάθεται σε μια δερμάτινη καρέκλα και να διαβάζει ένα βιβλίο! Είχε κάνει δύο προφητικές, όπως τελικά αποδείχθηκε αναφορές για τον Τιτανικό. Στις 22 Μαρτίου 1886, σε άρθρο του, αναφέρθηκε σε ένα ατμόπλοιο που συγκρούστηκε με ένα άλλο πλοίο με τεράστιες απώλειες σε ανθρώπινες ζωές λόγω έλλειψης ναυαγοσωστικών βαρκών! Επίσης το 1892 έγγραψε μια ιστορία με τίτλο From the Old World to the New, όπου ένα πλοιάριο, διασώζει επιζώντες ενός άλλου μεγαλύτερου πλοίου που συγκρούστηκε με παγόβουνο!

Ο ΕΜΠΝΕΥΣΤΗΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΈΝΩΣΗΣ

Ως βασικός αρχιτέκτονας της Ευρωπαϊκής Ένωσης θεωρείται ο Jean Monnet (1888-1979). Όμως πολύ πριν από αυτόν, ο W. T. Stead είχε μιλήσει για τις Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης! Στο βιβλίο του, το 1899, με τίτλο The United States of Europe on the Eve of the Parliament of Peace, αναφέρθηκε στα εξής εκπληκτικά θέματα που τα βιώνουμε στις ημέρες μας:

Α) «…Ποιες είναι οι συνθήκες του Νέου Κόσμου; Είναι αυτές, όπου όλοι οι κάτοικοι των Πολιτειών θα ζουν μαζί σε μια Ομοσπονδιακή Ένωση, χωρίς εχθρικά σύνορα και χωρίς στρατούς σε συνεχή ετοιμότητα….»!!

Β) «….αργά ή γρήγορα η Ευρώπη θα έχει ένα κοινό νόμισμα…»!!

Γ) «…Πόσος καιρός θα περάσει,…πριν η Ενωμένη Ευρώπη έχει ένα Κοινοβούλιο και η Ομοσπονδιακή Ευρώπη αποκτήσει ένα κεντρικό διοικητικό όργανο…»!!

Αναφέρθηκε ότι η δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι ένα αναπόφευκτο και επιθυμητό γεγονός. Οραματιζόταν μια Ευρωπαϊκή Ένωση ανάλογη των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Μιλούσε για την ενοποίηση της Ευρώπης και όλων των Αγγλοσαξονικών χωρών.

Άλλωστε και η Εφημερίδα The New York Times στις 11.10.1914 σε δημοσίευμά της (επισυνάπτεται) αναφέρθηκε ότι μετά τον πόλεμο (εννοεί τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο) οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης ίσως να γίνουν πραγματικότητα και να πραγματοποιηθεί το όνειρο του W. T. Stead!

Ο Stead είχε μιλήσει επίσης για την Αμερικανοποίηση του Κόσμου μέσα από το ομώνυμο βιβλίο του με τίτλο Americanization of the World or the Trend of Twentieth Century το 1902!

Η ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

Ο William Thomas Stead μίλησε για την επερχόμενη αναπόφευκτη Αμερικάνικη στρατιωτική, οικονομική, πολιτιστική και ιδεολογική κυριαρχία στο κόσμο. Οι εξελίξεις μέχρι σήμερα τον δικαίωσαν. Η Αμερική επικράτησε για δεκαετίες και συνεχίζει να έχει κυρίαρχο ρόλο. Η ιστορία όμως έχει δείξει ότι όλες οι μεγάλες δυνάμεις κάποτε παρακμάζουν. Το ίδιο συνέβη στην αυτοκρατορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου, στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, στη Βυζαντινή αυτοκρατορία, στην Οθωμανική αυτοκρατορία, στη κυριαρχία του κομμουνισμού στην πρώην ΕΣΣΔ και τις Ανατολικές χώρες και το ίδιο θα συμβεί και στην Αμερικάνικη κυριαρχία. Είναι ένα φυσιολογικό φαινόμενο, η παρακμή, όπως φυσιολογικό και βιολογικό φαινόμενο είναι η γέννηση, η εξέλιξη και ο θάνατος του ανθρώπου.

Η καινοτομία είναι βασικό συστατικό στοιχείο επιβίωσης των δυνάμεων, όχι όμως και η μη υγιή καινοτομία που συνδέεται με την γέννηση και ανάπτυξη χρηματοοικονομικών προϊόντων που εμπεριέχουν τεράστιο κίνδυνο και προκαλούν τεράστιες οικονομικές ζημίες και οδηγούν σε κρίση.

Η πρόσφατη χρηματοοικονομική κρίση απόδειξε ότι μεγάλο μέρος της σημερινής Αμερικάνικης οικονομίας και ανάπτυξης προήλθε από χρηματοοικονομικές «φούσκες» και «πυραμίδες». Ήδη τεράστια επενδυτικά κεφάλαια και επιχειρήσεις που προέρχονται από την Κίνα και Αραβικές χώρες έχουν γίνει μέτοχοι Αμερικάνικων τραπεζών και θα επηρεάσουν μελλοντικά τις αποφάσεις και εξελίξεις του χώρου.

Η καινοτομία των χρηματοοικονομικών προϊόντων δημιουργούν πάντα μια προσωρινή ευφορία αλλά δυστυχώς πάντα στηρίζονται σε δανεισμό και σε διαρκώς αυξανόμενο δανεισμό που αργά ή γρήγορα θα αποκαλυφθεί και θα καταρρεύσει.

Η Αμερικάνικη οικονομία στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στη κατανάλωση και στην συνεχή αύξηση της κατανάλωσης μέσω δανεισμού. Μάλιστα φτωχός θεωρείται όποιος δεν μπορεί να καταναλώσει ή δεν μπορεί να αποκτήσει πρόσβαση στην κατανάλωση.

Τα τεράστια ελλείμματα της Αμερικάνικης οικονομίας, αν ήταν μιας άλλης χώρας, θα την είχαν οδηγήσει υπό διεθνή οικονομική εποπτεία της Παγκόσμιας Τράπεζας ή του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Τα ελλείμματα όμως της Αμερικάνικης οικονομίας χρηματοδοτούνται από ομόλογα που αγοράζουν και κατέχουν όλες οι χώρες του κόσμου. Παρατηρείται δηλαδή το φαινόμενο οι δανειστές να εξαρτώνται από τις ορέξεις του δανειζόμενου χωρίς να έχουν πολλά περιθώρια κινήσεων.

Παρόλα αυτά όμως αν συνέβαιναν ταυτόχρονα δύο οικονομικά γεγονότα θα υπήρχαν σοβαρότατες αρνητικές επιπτώσεις στην Αμερικάνικη οικονομία και σε όλο το χρηματοπιστωτική σύστημα παγκοσμίως: α) η μαζική απόσυρση των καταθέσεων Αμερικανών και μη Αμερικανών από τις Αμερικάνικες τράπεζες, η ρευστοποίηση των κρατικών Αμερικάνικων ομολόγων και των λοιπών χρηματοοικονομικών επενδύσεων και β) η τιμολόγηση και διενέργεια συναλλαγών στην αγορά πετρελαίου και σε άλλο νόμισμα, όπως το Ευρώ, (εκτός από το Αμερικάνικο δολάριο που ισχύει σήμερα).

Το άμεσο μέλλον θα δείξει αν και κατά πόσο θα υπερβούμε το σκέψεις και προβλέψεις του Stead και οδηγηθούμε σε μια μελλοντική πλανητική συνομοσπονδία ενωμένων όλων των κρατών.

Βιβλιογραφικές Αναφορές

Ιστοσελίδες : http://en.wikipedia.org/wiki/William_Thomas_Stead

Εφημερίδα Ο Κόσμος του Επενδυτή «Το Σχέδιο των ΗΠΑ για Παγκόσμια Κυριαρχία: H στρατηγική, οι δυνάμεις και οι πόροι για το νέο αιώνα», Ειδική Έκδοση, 5-6 Απριλίου 2003

Advertisements

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ: ”ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ” ΜΕ ΡΩΣΙΑ ή ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΤΕΡΑΤΩΝ;

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ: ”ΠΡΑΣΙΝΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ” ΜΕ ΡΩΣΙΑ

ή

ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΤΕΡΑΤΩΝ;

 

 

 

Συνέντευξη της Ελένα Σαρόικινα

στον Δημήτρη Κωνσταντακόπουλο

“Εσείς θα εμπιστευόσαστε ένα παγκόσμιο ιδιωτικό μονοπώλιο, που συνδέεται στενά με το δυτικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα, να παίξει τον ρόλο του Θεού; Να καθορίσει δηλαδή τι θα φάτε, τι φάρμακα θα πάρετε, το ίδιο το ανθρώπινο γονιδίωμα ή να αποκτήσει τη δυνατότητα κατασκευής βιολογικών υπερόπλων;”

Αυτή την απάντηση μας δίνει η Ελένα Σαρόικινα, επικεφαλής της ρωσικής ΜΚΟ “Εθνική ‘Ενωση για τη Διατροφική Ασφάλεια” και πρωταγωνίστρια του αγώνα εναντίον των μεταλλαγμένων στη χώρα της, στη συνέντευξη που ακολουθεί, όταν τη ρωτάμε για τα μεταλλαγμένα γενικά και για την πρόσφατη συμφωνία Bayer-Monsanto ειδικά. Τονίζει ότι βρισκόμαστε σήμερα σε ένα κρίσιμο σημείο όπου επιχειρείται η άλωση της ευρωπαϊκής γεωργίας από τις ΗΠΑ, τις πολυεθνικές της βιοτεχνολογίας και της χημικής-φαρμακευτικής βιομηχανίας, με μεγάλες και πολύ επικίνδυνες διεθνείς επιπτώσεις.

Η συμφωνία μεταξύ του γίγαντα της γερμανικής χημικής-φαρμακευτικής βιομηχανίας (και κύριου παραγωγού των γερμανικών χημικών πολέμων κατά τη διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων) από τη μια και του αμερικανικού μονοπωλίου γενετικής μηχανικής (που επίσης συνδέεται με το αμερικανικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα) εντάσσεται, κατά την Κυρία Σαρόικινα, στην αντεπίθεση των πολυεθνικών απέναντι σε μια εχθρική προς τη δράση τους κοινή γνώμη, αλλά και στην προσπάθεια να “κλείσει” η περιβόητη συμφωνία TTIP, που “ολοκληρώνει” την “αγορά” Ευρώπης και Βόρειας Αμερικής, προσφέροντας άνευ προηγουμένου εξουσίες στις εταιρείες έναντι των κρατών.

Ερωτ. Η χώρα σας εισήγαγε πρόσφατα μια πολύ αυστηρή νομοθεσία για τα μεταλλαγμένα. Γιατί;

Απάντ. Πράγματι. Τον Ιούλιο του 2016, ο Πρόεδρος της Ρωσικής Ομοσπονδίας Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε τον νόμο που απαγορεύει την καλλιέργεια ή εκτροφή γενετικά τροποποιημένων φυτών και ζώων αντίστοιχα (GMO), εκτός των περιπτώσεων που θα χρησιμοποιηθούν για δοκιμές και επιστημονική έρευνα. Με τον νόμο αυτό, η Ρωσία γίνεται η μεγαλύτερη στον κόσμο ελεύθερη περιοχή από μεταλλαγμένα και μια μεγάλη πλατφόρμα για την ανάπτυξη της οργανικής γεωργίας.

Αυτή η απόφαση της ρωσικής κυβέρνησης επηρεάστηκε επίσης από περιβαλλοντικές οργανώσεις, τους αγρότες και άλλους αντιπροσώπους της ρωσικής κοινωνίας, που ανησυχούν από την έλλειψη αξιόπιστων επιστημονικών μελετών για τους μακροχρόνιους (και πρέπει να το τονίσουμε αυτό, τους μακροχρόνιους) κινδύνους της μεταλλαγμένης τροφής για την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον. Προφανώς, το Κρεμλίνο πήρε επίσης υπόψιν του και τα συμφέροντα της ρωσικής διατροφικής βιομηχανίας, καθώς η παγκόσμια αγορά γενετικά τροποποιημένων τείνει να μονοπωληθεί από πολυεθνικές, κυρίως αμερικανικές, γερμανικές και ελβετικές εταιρείες.

Πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής ‘Ενωσης, σε αντίθεση με τη Βόρεια Αμερική, έχουν ήδη εφαρμόσει περιορισμούς στις GMO, ανάλογους με αυτούς που εφαρμόζονται τώρα στη Ρωσική Ομοσπονδία. Μόνο πέντε χώρες της ΕΕ (Ισπανία, Πορτογαλία, Τσεχία, Σλοβακία και Ρουμανία) καλλιεργούν μεταλλαγμένα, αλλά κι αυτές άρχισαν να μειώνουν σταδιακά τις περιοχές καλλιέργειας μεταλλαγμένων.

Ερ. Γιατί τόσο εχθρική προς τα μεταλλαγμένα;

Απ. Η άποψή μου είναι ότι η χρήση των γενετικά τροποποιημένων οργανισμών πρέπει να ρυθμισθεί επί τη βάσει της αρχής της πρόληψης. Κανείς μέχρι τώρα δεν έχει αποδείξει ότι η χρήση μεταλλαγμένων είναι ασφαλής για την υγεία των ζώντων οργανισμών και για το περιβάλλον.

‘Ενας αριθμός ανεξαρτήτων μελετών (Pusztai, Seralini, Carmen, NAGS και άλλες) καταδεικνύουν σοβαρούς κινδύνους για τα θηλαστικά, όπως καρκίνους, προβλήματα γονιμότητας, εκφυλισμό εσωτερικών οργάνων, καταστολή του ανοσοποιητικού κλπ. Οι παραγωγοί όμως των μεταλλαγμένων δεν βιάζονται να εξετάσουν σε βάθος αυτές τις μελέτες, ούτε να επαναλάβουν τα πειράματα που τους δυσαρεστούν. Αντιθέτως, επιτίθενται στους ανεξάρτητους ερευνητές και προσπαθούν να τους καταστήσουν αναξιόπιστους, όπως π.χ. τον Καθηγητή Seralini από τη Γαλλία.

Υπάρχει όμως και μια άλλη διάσταση σε αυτή την υπόθεση. Οι ΗΠΑ, δια των εταιρειών βιοτεχνολογίας τους, προσπάθησαν να κατακτήσουν τη γεωργία της ΕΕ και να την κάνουν τμήμα της παγκόσμιας αγοράς μεταλλαγμένων. Αυτή η αγροτική “συμμαχία του κακού” περιλαμβάνεται στον “Διατλαντικό συνεταιρισμό εμπορίου και επενδύσεων” (ΤΤΙΡ) και μερικά ΜΜΕ την ονόμασαν ήδη το “οικονομικό ΝΑΤΟ”. Aξίζει να σημειωθεί ότι το ζήτημα των μεταλλαγμένων μοιάζει να αποτελεί ένα από τα βασικά θέματα που προκαλούν διαφωνίες στη διαπραγμάτευση για την TTIP.

Ερ. Πως θα επηρεάσει την όλη κατάσταση η πρόσφατη απόφαση εξαγοράς της Monsanto από τη Bayer;

Απ. Πράγματι, ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο ότι ο γερμανικός γίγας της χημικής και φαρμακευτικής βιομηχανίας, η Bayer, συμφώνησε να αγοράσει την αμερικανική εταιρεία σπόρων και φυτοφαρμάκων Monsanto έναντι 66 δις δολλαρίων. Αν οριστικοποιηθεί αυτή η συμφωνία, που αναμένεται να υπογραφεί στα τέλη του 2017 και αν την εγκρίνουν οι ρυθμιστικές αρχές στις ΗΠΑ και την ΕΕ, θα δημιουργήσει ένα “διατλαντικό τέρας”, που παρόμοιό του ο κόσμος δεν έχει δει ως τα τώρα. Η νέα εταιρεία θα υπαγορεύσει σε μεγάλη έκταση σε ολόκληρο τον κόσμο τι να φάει, τι φάρμακα να παίρνει και πως να καλλιεργεί.

Εσείς θα εμπιστευόσαστε μια ιδιωτική πολυεθνική εταιρεία, με μονοπωλιακή μάλιστα θέση στην διεθνή αγορά, να αναλάβει τον ρόλο του Θεού. Γιατί αυτό σημαίνει ο έλεγχος της τροφής, των φαρμάκων και, αύριο, του ανθρώπινου γονιδιώματος.

Το παρελθόν αυτών των εταιρειών είναι εξόχως κατατοπιστικό. Η Bayer ιδρύθηκε το 1863. ‘Εγινε κυρίως γνωστή για την παρασκευή ηρωίνης ως αντιβηχικού και ασπιρίνης. Σήμερα, η εταιρεία παράγει ένα ευρύ φάσμα αγροχημικών, φαρμακευτικών και ιατρικών προϊόντων και ένα από τα τμήματά της κάνει μελέτες στον τομέα της γενετικής μηχανικής (Bayer CropScience).

Aυτό όμως που δεν είναι πολύ γνωστό είναι η διασύνδεση της εταιρείας αυτής με τη “βιομηχανία θανάτου”. Η Bayer παρήγαγε χημικά όπλα για τη γερμανική κυβέρνηση στη διάρκεια του Α’ και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, αλλά και διατήρησε πάντα μια “ειδική σχέση” με τις ΗΠΑ. Κατά τον διακεκριμένο ιστορικό και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Stanford, τον Anthony Sutton το καρτέλ I.G. Farben (Interessen-Gemeinschaft Farbenidustrie AG) δημιουργήθηκε το 1925 από τον Herman Shmitz, από έξη ήδη γιγαντιαίες γερμανικές χημικές βιομηχανίες, περιλαμβανομένης της Bayer, με την οικονομική συνδρομή της Wall Street. “Είκοσι χρόνια αργότερα, ο ίδιος αυτός Herman Shmitz δικάστηκε στη Νυρεμβέργη για τα εγκλήματα πολέμου τoυ καρτέλ I.G…. αλλά oι αμερικανικές θυγατρικές του I.G. Farben και οι Αμερικανοί διευθυντές του ίδιου του I.G. ξεχάστηκαν ήσυχα, η αλήθεια θάφτηκε στα αρχεία… Χωρίς τα κεφάλαια που παρείχε η Wall Street, δεν θα υπήρχε οπωσδήποτε Ι.G. Farben, και πιθανότατα ούτε Χίτλερ και 2ος Παγκόσμιος Πόλεμος. Αυτά τα έγραψε στο βιβλίο του “H Γουώλ Στρητ και η άνοδος του Χίτλερ”.

Μετά τον πόλεμο, το επιστημονικό δυναμικό της Bayer το αναζήτησαν όχι πλέον οι Ναζί, αλλά οι στρατηγοί του ΝΑΤΟ. Η εταιρεία πάντα διατήρησε τη σχέση της με το δυτικό στρατιωτικο-βιομηχανικό σύμπλεγμα.

Η άλλη εταιρεία, η Monsanto, είναι σήμερα κυρίως γνωστή για τα επιτεύγματά της στον τομέα της γενετικής τροποποίησης των σπόρων και της παραγωγής λιπασμάτων για τα μεταλλαγμένα. ‘Οπως όμως και η Bayer, έτσι και η Μonsanto λίγο μετά τη δημιουργία της, το 1901, ενεπλάκη σε βάθος σε καθαρά στρατιωτικά σχέδια. Στο εργαστήριό της στο Ντέιτον του Οχάιο αναπτύχθηκε, στα πλαίσια του σχεδίου Μανχάταν, η πρώτη πηγή δέσμης νετρονίων βασισμένη στο πολώνιο, που χρησιμοποιήθηκε στις ατομικές βόμβες που ρίχτηκαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι.

Κατά τη διάρκεια του πολέμου στο Βιετνάμ, η εταιρεία Monsanto ήταν ο κύριος παραγωγός του Agent Orange για τον αμερικανικό στρατό, που το χρησιμοποίησε ως χημικό όπλο. Τρία εκατομμύρια άνθρωποι επλήγησαν και 500.000 πέθαναν από αυτό.

Με δυο λόγια, η Bayer και η Monsanto είναι μάλλον πολύ ασυνήθιστες εταιρείες. Δεν είναι μόνο οι μεγαλύτερες χημικές και βιοτεχνολογικές βιομηχανίες του Παληού και του Νέου Κόσμου, αντιπροσωπεύουν επίσης από ορισμένες απόψεις το στρατιωτικο-βιομηχανικό τους σύμπλεγμα. Είναι για αυτό το λόγο που η συμφωνία τους πρέπει να μελετηθεί όχι μόνο από οικονομική άποψη, αλλά επίσης και ως γεωπολιτικό θέμα που αντανακλά τον παρόντα συσχετισμό ισχύος ΗΠΑ και ΕΕ.

Για να σας δώσω ένα παράδειγμα, η Bayer είναι ο ηγέτης στην ανάπτυξη εμβολίων. Τα εμβόλια όμως δεν είναι παρά η άλλη όψη των προγραμμάτων βιολογικού πολέμου. Η δημιουργία εμβολίων εναντίον σπανίων ιών προϋποθέτει τους ίδιους τους ιούς, που είναι ακριβώς η βάση των βιολογικών όπλων. Από την άλλη έχετε τη Monsanto και τις τεχνολογίες της γενετικής μηχανικής. ‘Οπως είπε πρόσφατα ο Καθηγητής Francis A. Boyle, συγγραφέας του βιβλίου “Biowarfare and Terrorism” (Βιολογικός Πόλεμος και Τρομοκρατία), η Monsanto συνδέεται στενά με το πρόγραμμα βιολογικού πολέμου των ΗΠΑ. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Για παράδειγμα ότι μπορείτε, υποβάλλοντας έναν αρχικό ιό σε γενετική τροποποίηση, να κατασκευάσετε ένα υπερόπλο – δηλαδή έναν “πολεμιστή” απέναντι στον οποίο η φύση δεν διαθέτει ανοσία και μόνο εσείς έχετε το εμβόλιο να τον αντιμετωπίσετε.

Περαιτέρω, οι θεαματικές ανακαλύψεις στους τομείς της έρευνας του ανθρώπινου γονιδιώματος και της βιοπληροφορικής καθιστούν ρεαλιστική την ανάπτυξη βιολογικών όπλων που να πλήττουν μόνο συγκεκριμένους φορείς γενετικών πληροφοριών.

Θα εμπιστευθούμε όλες αυτές τις δυνατότητες σε ένα παγκόσμιο ιδιωτικό μονοπώλιο;

Ερ. Αν μου επιτρέπετε ας ξαναγυρίσουμε λίγο στη συμφωνία. Γιατί τώρα;

Απ. Στο μυαλό μου, η συμφωνία δεν είναι τόσο μια εξαγορά, όσο μια συγχώνευση που δημιουργεί μια νέα πολυεθενική δομή. Αν ήταν όντως εξαγορά, θα αύξαινε την επιρροή της ΕΕ στη σχέση Ουάσιγκτων-Βρυξελλών, η πραγματικότητα όμως είναι τελείως διαφορετική. Κι ακόμα παραπέρα, λαμβάνοντας υπόψιν τη σημασία του παράγοντα των μεταλλαγμένων στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, είναι δύσκολο να φαντασθούμε ότι ο Λευκός Οίκος θα άφηνε να πραγματοποιηθεί μια τέτοια, μείζων εκροή περιουσιακών στοιχείων σε οποιονδήποτε, και ιδιαίτερα στους Γερμανούς.

Προφανώς, η συγχώνευση αυτών των δύο γιγάντων αποτελεί τμήμα μιας παρασκηνιακής συμφωνίας ΗΠΑ-ΕΕ στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για την ΤΤΙΡ. Οι Βρυξέλλες, σε αντάλλαγμα για άλλες υποχωρήσεις σε επίδικα θέματα, κέρδισαν ένα επιπλέον μερίδιο στην παγκόσμια βιοτεχνολογική βιομηχανία. Από την άλλη μεριά, η Monsanto, βαφτίζοντας μια αμερικάνικη σε ευρωπαϊκή εταιρεία, ελπίζει να ανοίξει την αγορά της ΕΕ στην παραγωγή μεταλλαγμένων.

Να σας υπενθυμίσω, σε αυτό το σημείο ότι η πρώτη προσφορά, των 62 δις, που έκανε η Bayer στη Monsanto, τον Μάιο του 2016, απερρίφθη από την τελευταία. Μετά όμως από τις ηχηρές δηλώσεις των ηγετών της Γερμανίας και της Γαλλίας, ότι απέτυχαν οι διαπραγματεύσεις για την TTIP, “ξαφνικά” τα δύο μέρη κατέληξαν σε συμφωνία. Είναι προφανές ότι οι πλευρές είχαν μια “συμφωνία-πακέτο” που συμφωνήθηκε σε διακρατικό επίπεδο. Αν όντως αυτό συνέβη, η πρόοδος στη συμφωνία συγχώνευσης Bayer και Monsanto θα ακολουθηθεί από πρόοδο στις διαπραγματεύσεις για την ΤΤΙΡ.

Για τους Ευρωπαίους πολίτες, η μεγάλη πλειοψηφία των οποίων, όπως και οι Ρώσοι, έχουν πάρει θέση εναντίον της διάδοσης της μεταλλαγμένης γεωργίας, μια τέτοια “συμφωνία-πακέτο” θα συνιστούσε προδοσία των δημοσίων συμφερόντων από τον μηχανισμό της ευρωπαϊκής γραφειοκρατίας.

Η πτώση της Ευρώπης, ενός από τα τελευταία “πράσινα οχυρά” στον κόσμο, υπό την πίεση των αμερικανικών επιχειρήσεων, θα σήμαινε επίσης προβλήματα για τη Ρωσία. Το “ΝΑΤΟ των μεταλλαγμένων” θα πλησίαζε περισσότερο τα σύνορά μας, απειλώντας τη βιολογική, γενετική και διατροφική μας ασφάλεια.

Για να απαντήσουμε, ως Ρωσία, σε αυτή την πρόκληση, θα έπρεπε να υψώσουμε έναν νέο “αγροτικό Τείχος” στην ήπειρο. Δεν είναι καλύτερα αντί γι’ αυτό να φτιάξουμε ένα “πράσινο χώρο” από το Δουβλίνο μέχρι το Βλαδιβοστόκ;

Θέλουμε να πιστεύουμε ότι μια μέρα, κάποιο θαύμα θα αντικαταστήσει τους διεφθαρμένους Ευρωπαίους γραφειοκράτες από εθνικά προσανατολισμένους ηγέτες. Θα είναι τότε δυνατό, αν δεν έχουμε καθυστερήσει πάρα πολύ, να φτιάξουμε έναν “πράσινο άξονα” Παρίσι-Βερολίνο-Μόσχα και, με τις κοινές μας προσπάθειες, να φτιάξουμε μια ηπειρωτική ζώνη ελεύθερη από μεταλλαγμένα. Αυτό θα μας επέτρεπε να προστατεύσουμε τις παραδόσεις της γεωργίας του Παληού Κόσμου, να αναπτύξουμε την οργανική γεωργία και να μεταρρυθμίσουμε την παγκόσμια οικονομία σύμφωνα με τις αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης.

Ελπίζω ότι όλοι οι Ευρωπαίοι δεν θα περιμένουν απλώς να συμβούν θαύματα, αλλά θα δράσουν προς την επιθυμητή κατεύθυνση, προτού είναι πολύ αργά.

 

Πηγή: http://www.konstantakopoulos.gr/2016/10/12/%ce%b5%ce%b5-%cf%80%cf%81%ce%b1%cf%83%ce%b9%ce%bd%ce%b7-%cf%83%cf%85%ce%bc%ce%bc%ce%b1%cf%87%ce%b9%ce%b1-%ce%bc%ce%b5-%cf%81%cf%89%cf%83%ce%b9%ce%b1-%ce%ae-%cf%87%cf%89%cf%81%ce%bf%cf%83-%ce%b1/,

EΥΡΩΠΗ: Το επόμενο Brexit θα είναι πολιτισμικό

EΥΡΩΠΗ

Το επόμενο Brexit θα είναι πολιτισμικό

Γράφει ο Μισέλ Γκερέν

Η πιο φιλελεύθερη χώρα της Ευρώπης, η Βρετανία, κλείνεται λοιπόν στον εαυτό της, σαν στρείδι. Το σοκ δεν είναι όμως μόνο πολιτικό ή οικονομικό. Είναι και πολιτισμικό. Και δεν περιορίζεται εκεί.

Ποιος είναι εναντίον των συνόρων; Οι νέοι, οι αστοί, αυτοί που ταξιδεύουν, που κάνουν νυχτερινή ζωή, που πηγαίνουν σε θέατρα και εκθέσεις, που τους αρέσει να ανακαλύπτουν άλλες κουλτούρες και άλλους τρόπους ζωής. Ποιος είναι υπέρ; Οι συνταξιούχοι, οι άεργοι, οι φτωχοί, οι άνθρωποι χαμηλής μόρφωσης, εκείνοι που ταξιδεύουν μέσα από την τηλεόραση και όχι με το Erasmus, που απορρίπτουν την κοσμοπολίτικη δημιουργικότητα. Δεν κερδίζουν από την Ευρώπη και θέλουν να σπάσουν το παιχνίδι των άλλων. Είναι οι ίδιοι που δεν αποκομίζουν κανένα κέρδος από τον πολιτισμό. Στην Βρετανία, όπως και στην Γαλλία.

Πριν από μερικές εβδομάδες, δημοσιεύσαμε στην «Le Monde» ένα ρεπορτάζ με τίτλο «Η πνευματική καλλιέργεια περιορίζεται στους πλούσιους». Η Γαλλία είναι πρωταθλήτρια στην κατασκευή θεάτρων, μουσείων και συναυλιακών χώρων, αλλά σε όλα αυτά η Γαλλία των banlieues (σ.σ. υποβαθμισμένων προαστίων) δεν πατάει ποτέ. Και ο λόγος είναι ότι θεωρεί πως ο πολιτισμός αυτός δεν την αφορά, είναι φτιαγμένος για τις μεσαίες και εύπορες τάξεις που ζουν στο κέντρο των πόλεων. Είναι το ίδιο ρήγμα μ’ εκείνο του Brexit.

Γιατί να πληρώνεις για μία Ευρώπη που δεν είναι για σένα; Γιατί να πληρώνεις για έναν πολιτισμό που δεν είναι για σένα; Το Εθνικό Μέτωπο είναι ενθουσιασμένο με το Brexit. Όλοι οι λαϊκιστές είναι ενθουσιασμένοι. Και όλοι καταγγέλλουν την «κατάσχεση του πολιτισμού από τις ελίτ».

Όταν αναφερόμαστε σε αυτό το ρήγμα, οι διευθυντές των μουσείων, των θεάτρων ή των φεστιβάλ απαντούν ότι αναλαμβάνουν δεκάδες πρωτοβουλίες υπέρ των μη προνομιούχων. Δεν βλέπουν ότι πρέπει να αλλάξουν προσέγγιση. Με εξαίρεση έναν, τον Μπερνάρ Φοκρούλ, διευθυντή του Φεστιβάλ λυρικής τέχνης της Aix-en-Provence, ο οποίος έγραψε στις 25 Ιανουαρίου στην «Le Monde»: «Η τέχνη και ο πολιτισμός θα μπορούσαν να προσφέρουν περισσότερους συνδέσμους. Πολύ συχνά, το μόνο που κάνουν είναι να ενισχύουν τους κοινωνικούς διαχωρισμούς».

Η προσέγγιση της Γαλλίας απέναντι στον πολιτισμό χρονολογείται από το 1959, όταν ο Αντρέ Μαλρό δημιούργησε ένα υπουργείο Πολιτισμού στη βάση μιας γενναιόδωρης ιδέας: Ας δώσουμε τη δυνατότητα στους πολίτες να δουν, να διαβάσουν και να ακούσουν τα μεγάλα έργα και όλοι θα ζήσουν την «αποκάλυψη» του πολιτισμού. Σε ένα σημείο είχε άδικο: Ένας Σέξπιρ με δέκα ευρώ δεν είναι αρκετός για να τον παρακολουθήσουν οι άνθρωποι των κατώτερων στρωμάτων. Δεν θα το κάνουν ούτε αν είναι δωρεάν. Η κατασκευή ενός θεάτρου σε μια «ευαίσθητη συνοικία» δεν θα προσελκύσει αυτομάτως τους κατοίκους της. Το βιβλίο τσέπης δεν θα δημιουργήσει, από μόνο του, αναγνώστες. Το να λες «κοιτάξτε, είναι καταπληκτικό» δεν φέρνει αποτελέσματα.

Αυτό δεν σημαίνει πως πρέπει να καταστρέψουμε ό,τι υπάρχει. Το ότι το κοινό του φεστιβάλ της Αβινιόν δεν είναι τόσο λαϊκό όσο θα το ήθελε ο Ζαν Βιλάρ δεν σημαίνει πως πρέπει να καταργήσουμε την Αβινιόν.

Όχι, πρέπει να εφεύρουμε κάτι άλλο, αλλά επιπλέον πρέπει να προσελκύσουμε τους ναυαγούς του πολιτισμού. Το είπε ένας νέος 85 ετών, λίγες ημέρες πριν μας αποχαιρετήσει, σε μία συνέντευξή του στο «Le Point». «Ο πραγματικός σοσιαλισμός» είπε ο Μισέλ Ροκάρ, «είναι το να προσφέρεις σε όλους πρόσβαση στις δραστηριότητες του πνεύματος, το να δώσεις στους πολίτες περισσότερο ελεύθερο χρόνο για τον πολιτισμό. Είμαστε πολύ μακριά από αυτό». Και είμαστε μακριά επειδή έχουμε να αισθανθούμε πολιτισμικό πυρετό από την εποχή του Τζακ Λανγκ – και σίγουρα ο Φρανσουά Ολάντ δεν έχει βοηθήσει. Είμαστε μακριά εξαιτίας του φιάσκου με τις τέχνες στα σχολεία. Αν όμως δεν δώσουμε στα παιδιά τη γεύση του πολιτισμού, είναι απίθανο να δείξουν ενδιαφέρον στη συνέχεια.

Εδώ και τριάντα χρόνια έχουν αναληφθεί εκατοντάδες πρωτοβουλίες στα σχολεία, δεν έχει εφαρμοστεί όμως μία δομημένη, μαζική και μακροπρόθεσμη πολιτική. Τη δεκαετία του ’60, δίπλα στην «υψηλή κουλτούρα» του Μαλρό, είχε αναπτυχθεί ένα πλούσιο συνεταιριστικό δίκτυο που προωθούσε τις τέχνες. Οι νέοι πήγαιναν στα κέντρα νεότητας και πολιτισμού (τα περίφημα MJC) για να μάθουν να χορεύουν, για να διδαχθούν την τέχνη του θέατρου ή για να παρακολουθήσουν ένα θέαμα. Οι θεατές ήταν και ηθοποιοί. Όλα αυτά λείπουν σήμερα. Όπως εξηγεί ο Ιγκ ντε Βαρίν, συγγραφέας του βιβλίου «Η κουλτούρα των άλλων», η λαϊκή εκπαίδευση και οι ερασιτεχνικές πρακτικές σχεδόν εξαφανίστηκαν προς όφελος μιας θεσμικής κουλτούρας που οι κώδικές της είναι ελάχιστα ή καθόλου κατανοητοί από τους περισσότερους Γάλλους.

Είναι λοιπόν η στιγμή να εγκαινιάσουμε ένα μαζικό πρόγραμμα για την είσοδο του πολιτισμού στα σχολεία, για τον πολλαπλασιασμό των πολιτιστικών δράσεων στις γειτονιές, για την ανάπτυξη ερασιτεχνικών πρακτικών. Αλλά καμιά τέτοια πρωτοβουλία δεν αναλαμβάνεται. Όπως είπε πάλι ο Ροκάρ, «οι πολιτικοί καταδιώκονται από την πίεση του χρόνου. Δεν μένουν ήσυχοι ούτε ένα βράδυ ούτε ένα Σαββατοκύριακο, δεν έχουν μια ώρα ελεύθερη για να διαβάσουν. Όμως η ανάγνωση είναι το κλειδί της σκέψης. Κι έτσι δεν επινοούν πλέον τίποτα».

Πηγή: Le Monde 

 

epa05158089 A general view shows workers attaching life vests to the Berlin’s concert hall as part of an art action in Berlin, Germany, 13 February 2016. Chinese artist Ai Weiwei wants to draw attention to the fate of many refugees who have drowned on their way to Europe. Weiwei got the life vests from the Greek island of Lesbos.  EPA/JOERG CARSTENSEN

* Ο Μισέλ Γκερέν είναι αρχισυντάκτης της Le Monde. Εντάχθηκε στη δημοσιογραφική οικογένεια της «Μοντ», το 1983. Η φωτογραφία είναι το δεύτερο πάθος του και έχει εκδώσει πλειάδα βιβλίων για αυτήν την τέχνη.

Δύο φαντάσματα πάνω από την Ευρώπη

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος

 

Δύο φαντάσματα πλανιούνται πάνω από την Ευρώπη. Το ένα είναι το ξεθωριασμένο φάντασμα του κομμουνισμού, και το άλλο το νεκραναστημένο φάντασμα του φασισμού. Ειδικά για το τελευταίο υπάρχει γόνιμο έδαφος σχεδόν παντού στην Ευρώπη για ν’ αναπτυχθεί και να γίνει και πάλι απειλητικό.

Σε όλη την Ευρώπη, από τις παρυφές της Ρωσίας μέχρι την καρδιά του Δυτικού πολιτισμού, το κτήνος του νεοφασισμού και της ακροδεξιάς δυναμώνει μέρα με την ημέρα. Για παράδειγμα οι Αυστριακοί σε λίγες μέρες θα αποφασίσουν αν θα έχουν ή όχι τον πρώτο ακροδεξιό πρόεδρο στη μεταπολεμική ιστορίας της Ευρώπης.

Εκμεταλλευόμενος την οικονομική, μεταναστευτική και προσφυγική κρίση, αλλά και τη γενικότερη “κρίση ταυτότητας” της σημερινής Ευρώπης, που φαίνεται να έχει εγκαταλείψει τις αξίες της και να έχει παραδοθεί αμαχητί στις δυνάμεις του Νεοφιλελευθερισμού και του Τουρμποκαπιταλισμού, ο Νεοφασισμός, με τη χυδαία και μισαλλόδοξη προπαγάνδα του, την τάση του να επινοεί διαρκώς “εχθρούς” και αποδιοπομπαίους τράγους, κερδίζει παντού φτηνούς πολιτικούς πόντους, προτείνοντας απλά την εθνική αναδίπλωση και την επιστροφή στους εθνικούς εγωισμούς.

Η Δημοκρατία έρμαιο 

Το παραδοσιακό πολιτικό σύστημα της Ευρώπης, φθαρμένο, συντηρητικό και φοβικό, έχει προ πολλού παραδώσει τη Δημοκρατία έρμαιο στις δυνάμεις της Αγοράς, καθώς προσυπέγραψε ήδη από τη δεκαετία του 1980 την αποδόμηση του Κράτος-Πρόνοιας πάνω στο οποίο βασίστηκε το μεταπολεμικό ευρωπαϊκό μοντέλο ανάπτυξης και κοινωνικής συνοχής. Έτσι οι πολίτες μετατράπηκαν σε καταναλωτές, οι λαοί σε target group, και οι πολιτικοί σε managers.

Από την άλλη το ξεθωριασμένο φάντασμα του κομμουνισμού κάνει κι αυτό την επανεμφάνιση του, αν και στις περισσότερες δυτικοευρωπαϊκές χώρες -σε αντίθεση με τον ευρωπαϊκό νότο- δεν υπάρχουν πλέον κομμουνιστικά κόμματα παρά μόνο αριστερά ή αριστερίστικα, κυρίως μέσω των συνδικάτων και των δυναμικών απεργιών και εργατικών κινητοποιήσεων, που είδαμε τελευταία να συμβαίνουν στην πλούσια Γαλλία αλλά και στη Γερμανία.

Οι Γάλλοι και οι Γερμανοί εργαζόμενοι αντιδρούν δυναμικά, οι πρώτοι ενάντια στην απορρύθμιση της εργασιακής νομοθεσίας και την “απελευθέρωση” της αγοράς εργασίας, και οι δεύτεροι ζητώντας αυξήσεις -μεγαλύτερο δηλαδή μερίδιο από την πίτα της ανάπτυξης που απολαμβάνει η Γερμανία τα τελευταία χρόνια- αλλά και προστασία απέναντι στην απειλή των επιχειρήσεων να αναστείλουν την παραγωγή τους ή να τη μεταφέρουν σε χώρες με φθηνότερο εργατικό δυναμικό, ή ακόμη και να χρησιμοποιήσουν τους εξαθλιωμένους πρόσφυγες ως πηγή άφθονου και φθηνού εργατικού δυναμικού και μάλιστα χωρίς δικαιώματα.

People carry placards depicting German Chancellor Angela Merkel and ‘OXI’ (No) signs during a demonstration in Berlin, Germany 03 July 2015, gathering supporters of the ‘No’ voting in the Greek referendum to be held on 05 July. The rally of several hundred demonstrators was held under the theme ‘Nein!Oxi!No! to austerity – Yes to democracy.’ EPA/KAY NIETFELD

Το νόθο παιδί 

Αυτοί οι οργισμένοι Ευρωπαίοι εργαζόμενοι αντιδρούν και στην απειλή της ανόδου του νεοφασισμού, που παραδοσιακά λειτουργεί απεργοσπαστικά, διαλυτικά και υπέρ των συμφερόντων της κάθε εθνικής οικονομικής ολιγαρχίας. Αρκετοί από αυτούς ξαναθυμούνται ακόμη και τον Μαρξ και την κομουνιστική ιδεολογία. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε πως η κομμουνιστική ιδεολογία -αυτό το νόθο παιδί του Χριστιανισμού με τον Διαφωτισμό- έχει αποδειχθεί επτάψυχη, και όσοι βιάστηκαν να την ενταφιάσουν πριν την ώρα της, διέπραξαν μια ακόμη ιστορική αφέλεια.

Οι έτοιμοι «εχθροί»

Ειδικά οι Γερμανοί εργαζόμενοι δεν ξεχνούν πως ο Χίτλερ ήρθε στην εξουσία χάρη στις συγκρούσεις μεταξύ κομμουνιστών και σοσιαλδημοκρατών καθώς στα τέλη της δεκαετίας του 1920 τα αριστερά κόμματα της Γερμανίας επιτίθενται συνεχώς το ένα στο άλλο, ανοίγοντας έτσι το δρόμο στο Ναζισμό. Ο Χίτλερ χρησιμοποίησε αυτές τις ενδοαριστερές έριδες και απευθύνθηκε κυρίως στην γερμανική μικρομεσαία και εργατική τάξη. Άνεργοι ή κακοπληρωμένοι εργαζόμενοι, επαγγελματίες και μικροί επιχειρηματίες, αναζητούσαν ένα εξιλαστήριο θύμα για όλα τα προβλήματά και τα αδιέξοδα τους. Ο Χίτλερ τους προσέφερε έτοιμους “εχθρούς” γα να εκτονώσουν την καταπίεση και την οργή τους: τους “Εβραίους” αλλά και όλους τους μη-Γερμανούς, δηλαδή τους φυλετικά κατώτερους Ευρωπαίους, που σύμφωνα με το ναζιστικό σχέδιο προορίζονταν να γίνουν τα “υποζύγια της γερμανικής φυλής”.

Πούλησε στους ψηφοφόρους του ρατσισμό, εθνικισμό, αλλά και “σοσιαλισμό”, μιας και το κόμμα του (NSDAP) αποκαλούνταν Εθνικοσοσιαλιστικό. Στην πορεία βέβαια αποδείχθηκε περισσότερο εθνικιστικό και καθόλου σοσιαλιστικό, αλλά ο Χίτλερ άρπαξε την ευκαιρία να ανέλθει στην εξουσία το 1933, να γίνει απόλυτος δικτάτορας και στη συνέχεια να σύρει την Ευρώπη σε μια Μεγάλη Νύχτα στοιχειωμένη από τα φαντάσματα πενήντα εκατομμυρίων νεκρών.

Η ευάλωτη Ευρώπη

Ο Μεγάλος Πόλεμος στην Ευρώπη μπορεί να τέλειωσε, αλλά όμως η ειρήνη δεν είναι κερδισμένη δια παντός. Γι’ αυτό πολύ καλά κάνουν κατά τη γνώμη μου οι Ρώσοι που τιμούν κάθε χρόνο στις 8 Μαϊού τη μεγάλη νίκη κατά του Φασισμού με τη μεγαλειώδη παρέλαση στη Μόσχα. Όσοι δεν ξεχνούν την Ιστορία δεν είναι καταδικασμένοι να την ξαναζήσουν, έστω και ως φάρσα.

Η σημερινή Ευρώπη όχι μόνον δεν έχει ανοσοποιηθεί έναντι του φασισμού, αλλά εμφανίζεται δυστυχώς και πάλι ευάλωτη απέναντι σε ελευθεριοκτόνες, θανατηφόρες ιδεολογίες, κρυμμένες στον ίσκιο λαϊκίστικων και ξενοφοβικών κινημάτων. Γι’ αυτό χρειάζεται επαγρύπνηση απ’ όλους μας. Να μην επιτρέψουμε να καταπατηθούν τα δικαιώματα και οι ελευθερίες μας, από δυνάμεις που ανακυκλώνουν τετριμμένα συντηρητικά, εθνικιστικά και λαϊκιστικά τροπάρια. Να ξεπεράσουμε “προαιώνιες έχθρες” και εθνικιστικά αντανακλαστικά, που οδηγούν νομοτελειακά σε αναζωπύρωση των εντάσεων, ακόμη και σε πόλεμο. Να διαφυλάξουμε τη δημοκρατία, παρά τις ατέλειες της, ως “κόρη οφθαλμού”. Όμως η Δημοκρατία προϋποθέτει κοινωνική συνοχή, αλληλεγγύη, κράτος Δικαίου και προπαντός όχι χαοτικές ανισότητες, όπως έγραψε σχεδόν δύο χιλιάδες χρόνια πριν και ο Πλούταρχος: «Η ανισορροπία μεταξύ πλουσίων και φτωχών είναι η παλιότερη και η πιο θανατηφόρα ασθένεια σε όλες τις δημοκρατίες».

*Ο Γιώργος Στάμκος είναι συγγραφέας(stamkos@post.com) και δημιουργός του Ζενίθ(www.zenithmag.wordpress.com).

Ghost estate: ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ-ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ

Ghost estate

ΟΙ ΠΟΛΕΙΣ-ΦΑΝΤΑΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΙΡΛΑΝΔΙΑΣ

Παρά την οικονομική ανάπτυξη, έπειτα από το τριετές Μνημόνιο της, η πρώην «Κέλτικη Τίγρης», η Ιρλανδία συνεχίζει να διαθέτει -μαζί μ’ ένα δυσθεόρατο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος που αθροιστικά ξεπερνούν το 400% του ΑΕΠ της- ένα τεράστιο απόθεμα άδειων κατοικιών και νεόκτιστων συγκροτημάτων -δημιουργήματα της «κατασκευαστικής φούσκας» της δεκαετίας 2000-2010- που θα χρειαστει πολλά χρόνια ώστε να αποκτήσουν και πάλι ενοίκους. Ως τότε θα παραμένουν ιδανικά σκηνικά ταινιών «χολιγουντιανών θρίλερ». Αυτές είναι οι πόλεις-φαντάσματα της Ιρλανδίας κι αυτή είναι η παράξενη ιστορία τους…

Holly Park, Leitrim Village.

Γράφει ο Γιώργος Στάμκος (stamkos@post.com) 

Bailieboro Road, Virginia.

Αν βγει κανείς λίγο έξω από το Δουβλίνο, την πρωτεύουσα της Ιρλανδίας, δε θα δει μόνο την υπέροχη, καταπράσινη αλλά μονίμως βροχερή ιρλανδική ύπαιθρο, αλλά και εικόνες που μοιάζουν σκηνικό ταινιών του Χόλιγουντ. Θα συναντήσει αμέτρητα άδεια συγκροτήματα κατοικιών, νεόκτιστα αλλά κενά προάστια και μια ατέλειωτη σειρά από τις λεγόμενες “πόλεις-φαντάσματα” -απομεινάρια μιας απίστευτης κατασκευαστικής “φούσκας” της περιόδου 2000-2007, που θυμίζουν πλέον ταινίες επιστημονικής φαντασίας όπως αυτές που ένας θανατηφόρος ιός εξαφανίζει τους περισσότερους ανθρώπους αλλά αφήνει ανέπαφα τα κτίρια…

Στην Ιρλανδία σχεδόν πάντα βρέχει ή το πάει για βροχή. Οι δρόμοι είναι μονίμως βρεγμένοι, οι φράκτες είναι βρεγμένοι και τα νεόκτιστα σπίτια είναι βρεγμένα, μόνον που δεν υπάρχει ψυχή μέσα σ’ αυτά. Μουσκεμένες ταμπέλες διαφημίζουν “Χωριά του Μέλλοντος”, που δεν έχουν ολοκληρωθεί ποτέ και τώρα είναι έρημα και ρημάζουν. Εκεί που πριν υπήρχαν πράσινα λιβάδια και καλλιεργούνταν πατάτες ή έβοσκαν αγελάδες, μέσα σε λιγότερο από μία δεκαετία ξεφύτρωσαν δεκάδες χιλιάδες πολυτελείς κατοικίες που έφτασαν να πουλιούνται ένα εκατομμύριο ευρώ η κάθε μία (!), προορισμένες υποτίθεται να αγοραστούν από Ιρλανδούς δημοσίους υπαλλήλους, ευκατάστατους αλλοδαπούς και, φυσικά, πλούσιους Ιρλανδούς της διασποράς.

Οι περισσότερες από αυτές όμως δεν πουλήθηκαν ποτέ, άλλες δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ, ενώ οι πιο πολλοί κατασκευαστές τους χρεοκόπησαν. Άλλωστε τα σπίτια αυτά στην ουσία δε φτιάχτηκαν για να κατοικηθούν από ανθρώπους, αλλά μόνον για να κερδηθούν χρήματα.

Battery Court, Longford.

Πως συνέβη όμως αυτό; Κατά την περίοδο της άνθησης της ιρλανδικής οικονομίας και κυρίως από το 2002 ως το 2007, όταν η Ιρλανδία αποκαλούνταν και “Κέλτικος Τίγρης”, οι ιρλανδικές τράπεζες, όπως η Anglo Irish, χορηγούσαν αφειδώς χαμηλότοκα δάνεια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ σε ιρλανδικές κατασκευαστικές εταιρείες και σε εργολάβους για να κτίσουν σπίτια και συγκροτήματα τα οποία τελικά μετά την Κρίση του 2008 κατάντησαν φαντάσματα. Κανείς πλέον δεν αγόραζε και οι τιμές κατέρρευσαν. Οι εργολάβοι χρεοκόπησαν και μαζί τους και το πιο δυναμικό κομμάτι της ιρλανδικής οικονομίας. Γι’ αυτή την καταστροφή ευθύνονταν κυρίως οι τράπεζες που δάνειζαν χωρίς πραγματικά να νοιάζονται αν ποτέ τα δάνεια τους ξοφληθούν. Ένας Ιρλανδός μεγαλοεργολάβος, που σήμερα είναι χρεοκοπημένος, αποκάλυψε πως τη μοναδική φορά που είδε έναν τραπεζίτη της Anglo Irish Bank να ΤΑΡΑΖΕΤΑΙ ήταν όταν εξόφλησε ένα δάνειο προς αυτήν -με χρήματα, εννοείται που δανείστηκε από άλλη τράπεζα!

Σήμερα η εικόνα που παρουσιάζουν τα 350.000 περίπου άδεια σπίτια-φαντάσματα της Ιρλανδίας, σε μια χώρα με πληθυσμό λίγο πάνω από τέσσερα εκατομμύρια, είναι αποκαρδιωτική και μακάβρια. Από μακριά, τα σπίτια αυτά μοιάζουν ψεύτικα. Λες και είναι κουκλόσπιτα για μεγάλους. Κατά κάποιο τρόπο ήταν πράγματι μέρος ενός παιχνιδιού για μεγάλους που όμως στο τέλος στράβωσε. Μια ολόκληρη γενιά φτωχών Ιρλανδών μεγάλωσε με το “αμερικανικό όνειρο” να αποκτήσει μεγάλα και πολυτελή σπίτια. Όταν αυτή η ευκαιρία εμφανίστηκε με την είσοδο της χώρας στο Ευρώ το 2002 και τον πακτωλό των χαμηλότοκων δανείων, σχεδόν οι πάντες ήθελαν να αποκτήσουν το σπίτι των ονείρων τους. Ακόμη κι ένας οδοκαθαριστής μπορούσε να πάρει στεγαστικό δάνειο εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ αγοράζοντας ένα σπίτι που το 2000 μπορεί να κόστιζε 150.000 ευρώ αλλά το 2007 (χρονιά κορύφωσης των τιμών) έφτασε να κοστίζει μισό εκατομμύριο ευρώ. Απληστία και καπιταλιστικός τζόγος ταυτόχρονα. Σήμερα, μετά την κρίση, την ανώμαλη προσγείωση και το σκάσιμο της φούσκας, το ίδιο σπίτι δεν κοστίζει πάνω από εκατό χιλιάδες ευρώ. Αλλά όσο κι αν πουλιέται κανείς πλέον δεν αγοράζει. Πρόκειται για σκηνικό απόλυτης καταστροφής (κάτι αντίστοιχο ζούμε και στην Ελλάδα αλλά όχι στην ίδια κλίμακα)..

Mac Oisin Place, Dromod.

Αποτέλεσμα είναι αυτές οι τρομακτικές «πόλεις-φαντάσματα» της Ιρλανδίας, δηλαδή ολόκληρα οικοδομικά συγκροτήματα, κυρίως στη δυτική και βόρεια χώρα, που χτίστηκαν κατά την εποχή της «φούσκας» και μετά το ξέσπασμα της κρίσης έμειναν ακατοίκητα.. Ολόκληρα οικοδομικά συγκροτήματα περιμένουν μάταια αγοραστές και ενοίκους και παραμένουν ημιτελή ή ακατοίκητα. Ακόμη κι αν και τα ονόματά τους παραπέμπουν σε ονειρεμένους παραδείσους, όπως το συγκρότημα «Paradise Valley», παρουσιάζουν στην πραγματικότητα μια φρικιαστική εικόνα, ενώ παρακμάζουν, γεμίζουν σταδιακά χόρτα και ραγίσματα, οι κουζίνες και τα παράθυρά τους ξηλώνονται από τους πλιατσικολόγους, μουχλιάζουν από την υγρασία και σε λίγο καιρό θα μοιάζουν με απομεινάρια του τυφώνα Κατρίνα.

Forest Park, Kinlough.

Το μακάβριο αυτό σκηνικό αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για την ιρλανδοελβετή φωτογράφο Valerie Anex, η οποία στο φωτογραφικό της άλμπουμ Ghost Estates, αποτυπώνει με τις φωτογραφίες της μια από τις πιο ορατές όψεις της παρακμής στην πατρίδα της. Η Valerie Anex, φωτογραφίες της οποίας φιλοξενούμε, μεγάλωσε στην Ελβετία αλλά το 2010 επέστρεψε στην Ιρλανδία για να αποτυπώσει με την κάμερα της μια σειρά από μετα-αποκαλυπτικές εικόνες. Η ίδια αναφέρει πως τουλάχιστον 1.300 συγκροτήματα «κατοικιών – φαντασμάτων», υπάρχουν αυτή την στιγμή στην Ιρλανδία και μοιάζουν “σαν να είναι βγαλμένες κατευθείαν από ταινία του Τιμ Μπάρτον”. Άλλωστε η πραγματικότητα μιμείται την τέχνη και το παράξενο …

H Ιρλανδία είναι μια απόκοσμα γοητευτική χώρα και οι Ιρλανδοί ένας παράξενος και ιδιότροπος λαός. Όταν τους ρωτάς αν πιστεύουν στις νεράιδες συνήθως σου απαντούν αρνητικά. Αν όμως τους ζητήσεις να ξεπατώσουν τον “Νεραϊδόκυκλο” από το κτήμα τους είναι σίγουρο πως δεν θα το κάνουν. Αν όμως συνεχιστεί αυτή η κατάσταση οι “Νεραϊδόκυκλοι” θα γεμίσουν τους κήπους και τα πεζοδρόμια αυτών των “πόλεων-φαντασμάτων” και οι Νεράϊδες και τα Στοιχεία θα είναι πλέον οι μόνοι ένοικοι τους…

Forest Park, Kinlough.

 

ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ

Eξερευνώντας τα Μυστικά της Βαλκανικής Ενδοχώρας

Συγγραφείς:  ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΑΜΚΟΣ & ΜΙΛΙΤΣΑ ΚΟΣΑΝΟΒΙΤΣ

ΠΩΣ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΠΡΟΜΗΘΕΥΤΩ AMEΣΑ ΤΑ «ΣΤΟΙΧΕΙΩΜΕΝΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ»;

 

Το βιβλίο (400 σελίδες) κανονικά στοιχίζει 20 ευρώ, αλλά σας το προσφέρουμε με έκπτωση 50% (10 ευρώ).

Μαζί με τα έξοδα αποστολής και αντικαταβολής (μέσω Courier ή ΕΛΤΑ), θα σας έρθει άμεσα στο σπίτι σας Μόνον με 17 ευρώ!

Τηλεφωνείστε ΤΩΡΑ στο

2392.110215

ή στο 6945522050

ή στείλτε στον ίδιο αριθμό μήνυμα (SMS) με τα στοιχεία σας (Ονοματεπώνυμο, Διεύθυνση, Ταχυδρομικός Κώδικας και Τηλέφωνο) γράφοντας “Στοιχειωμένα Βαλκάνια”.

Μπορείτε επίσης να δώσετε την παραγγελία σας και τα στοιχεία σας στο mail:

stamkos@post.com

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΕΝΑ ΑΝΤΙΤΥΠΑ!

«Ένα φάντασμα στοιχειωνει τον Δυτικό Πολιτισμό.

Το Φάντασμα των Βαλκανίων»

Maria Todorova, Imagining the Balkans

Η Ελλάδα Aποκαλύπτει: Η ΕΥΡΩΠΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΠΙΑ…

Η Ελλάδα αποκαλύπτει

Η Ευρώπη που δεν θέλουμε πια…

Tου Σέρζ Χαλιμί

Ένα κίνημα νέο και γεμάτο ενέργεια ήταν έτοιμο να αλλάξει ένα ολόκληρο έθνος και να αφυπνίσει τη γηραιά ήπειρο. Το Eurogroup και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) συνέτριψαν αυτή την ελπίδα.

Πέρα από το σοκ που τα γεγονότα στην Ελλάδα προκάλεσαν σε κάποιους από τους υποστηρικτές του ευρωπαϊκού σχεδίου, τρία μαθήματα προκύπτουν: Πρώτον, ως προς τη φύση μιας ολοένα και αυταρχικότερης Ένωσης, στο βαθμό που η Γερμανία της επιβάλει, χωρίς αντίβαρο, τη θέλησή της και τις εμμονές της. Δεύτερον, ως προς την αδυναμία μιας κοινότητας βασισμένης σε μια υπόσχεση ειρήνης, να αντλήσει ένα δίδαγμα από την ιστορία, ακόμη και την πιο πρόσφατη και την πιο βίαια, όταν αυτό που την ενδιαφέρει πρωτίστως είναι η επιβολή κυρώσεων στους κακοπληρωτές και στους σκληροκέφαλους. Και τέλος, την πρόκληση που αποτελεί αυτός ο λησμονημένος καισαρισμός, για εκείνους που έβλεπαν την Ευρώπη ως εργαστήριο υπέρβασης του εθνικού πλαίσιου και δημοκρατικής ανανέωσης.

Εκ των προτέρων, οι σχέσεις μεταξύ των κρατών-μελών της ίδια ένωσης, που συναντιούνται στα ίδια θεσμικά όργανα, συμβάλλουν στην εκλογή του ίδιου Κοινοβουλίου κι έχουν το ίδιο νόμισμα, δεν θα έπρεπε να επιτρέπει τέτοιου είδους μηχανορραφίες. Ωστόσο, όλα τα κράτη μέλη του Eurogroup, με εξασφαλισμένη τη συντριπτική υπεροχή τους και με επικεφαλής τη Γερμανία, επέβαλαν σε μια αποδυναμωμένη Ελλάδα ένα τελεσίγραφο που, όπως ο καθένας αναγνωρίζει, επιδεινώνει τα περισσότερα από τα προβλήματά της. Το επεισόδιο αυτό φωτίζει το μέγεθος της ευρωπαϊκής κακοτεχνίας (1).

Τον περασμένο Ιανουάριο, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές, το κόμμα αυτό της αριστεράς είχε δίκιο καθ’όλη (σχεδόν) την πορεία. Είχε δίκιο που συνέδεε την κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας με την «εκκένωση» που υπέστη η χώρα επί πέντε χρόνια, πρώτα από τους σοσιαλιστές και μετά από τη δεξιά. Είχε δίκιο που τόνιζε ότι κανένα κράτος δεν μπορεί να αποκαταστήσει τον διαλυμμένο παραγωγικό του τομέα, όταν πρέπει να δίνει σημαντικά ποσά για την εξόφληση των πιστωτών του. Είχε δίκιο που υπενθύμιζε ότι, σε μια δημοκρατία, η κυριαρχία ανήκει στο λαό και ότι ο λαός χάνει την κυριαρχία του, αν η ίδια πολιτική του επιβάλλεται ό, τι κι αν αποφασίσει ο ίδιος.

Τι ωφελεί να υπερασπίζεται κανείς την υπόθεσή του
μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα;

Τρεις ασυναγώνιστες κάρτες, με την προϋπόθεση, βέβαια, να παιχτούν από ανθρώπους που έχουν καλές σχέσεις μεταξύ τους. Στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια όμως, αυτά τα ατού στράφηκαν ενάντια στους κατόχους τους, που αντιμετωπίστηκαν ως μαρξιστές του νότου και εκτός  πραγματικότητας, στο βαθμό που  τόλμησαν να αμφισβητήσουν τα οικονομικά αξιώματα που πηγάζουν από τη γερμανική ιδεολογία (βλέπε «Ο γερμανικός ορντολιμπεραλισμός: σιδερένιο κλουβί  για τη Γηραιά Ήπειρο»). Όπλα όπως ο ορθολογισμός και οι πεποιθήσεις, είναι ανίσχυρα σε μια τέτοια περίπτωση. Τι ωφελεί να υπερασπιστεί κανείς την υπόθεσή του μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα; Σε όλους τουςμήνες των «διαπραγματεύσεων» στις οποίες συμμετείχε, ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών, Γιάνης Βαρουφάκης, παρατήρησε ότι οι Ευρωπαίοι ομόλογοί του τον κοίταζαν  με τρόπο που έμοιαζε να λέει: «Έχετε δίκιο σε αυτό που λέτε, αλλά εμείς θα σας συντρίψουμε ούτως ή άλλως» (2) (εδώ η κατάθεσή του, «Ο μόνος στόχος τους ήταν να μας εξευτελίσουν»).

Ωστόσο, η επιτυχία, τουλάχιστον προσωρινή, του γερμανικού σχεδίου να υποβιβάσει την Ελλάδα σε προτεκτοράτο του Eurogroup, εξηγείται επίσης από την αποτυχία των  υπερβολικά αισιόδοξων στοιχημάτων, που τέθηκαν εξαρχής στην Αθήνα από την πλειοψηφία της αριστεράς που ήλπιζε να αλλάξει την Ευρώπη (3). Το στοίχημα ότι η γαλλική και ιταλική ηγεσία θα βοηθούσαν να ξεπεραστούν τα μονεταριστικά ταμπού της γερμανικής δεξιάς. Το στοίχημα ότι οι λαοί της Ευρώπης, επιβαρυμμένοι από τις πολιτικές λιτότητας που και οι ίδιοι υπέστησαν, θα πίεζαν τις κυβερνήσεις τους να αναλάβουν, εκ περιτροπής, έναν κεϋνσιανικό αναπροσανατολισμό, για τον οποίο η Ελλάδα φαντάστηκε τον εαυτό της ως διαφωτιστή της Γηραιάς Ηπείρου. Το στοίχημα ότι αυτή η στροφή θα ήταν δυνατή εντός της ζώνης του ευρώ, σε σημείο που καμία εναλλακτική δεν είχε σχεδιαστεί ή προετοιμαστεί. Το στοίχημα, τέλος, ότι το παρεμβαλόμενο σενάριο μιας «ρωσικής επιλογής» θα μπορούσε να αναχαιτίσει, για γεωπολιτικούς λόγους, τις τιμωρητικές προσπάθειες της Γερμανίας και θα έκανε τις Ηνωμένες Πολιτείες να συγκρατήσουν τον εκδικητικό βραχίονα του Βερολίνου. Σε καμία στιγμή όμως, κανένα από αυτά τα στοιχήματα δε φαινόταν έτοιμο να κερδίσει. Αλίμονο, ένα τάνκ δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με βιολέτες και φυσοκάλαμα.

Ένοχη για την αθωότητά της, η ελληνική ηγεσία πίστεψε ότι οι πιστωτές της χώρας θα έδειχναν ευαισθησία στη δημοκρατική επιλογή του ελληνικού λαού, και  ειδικότερα της νεολαίας. Πρώτα οι βουλευτικές εκλογές της 25ης Ιανουαρίου και στη συνέχεια το δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου, προκάλεσαν την έκπληξη και την οργή του Βερολίνου και των συμμάχων του. Πλέον, είχαν μόνο έναν στόχο: Να τιμωρήσουν τους αντάρτες και εκείνους που θα μπορούσαν να εμπνευστούν από την τόλμη τους. Η συνθηκολόγηση δεν ήταν όμως αρκετή, έπρεπε να συνοδεύεται κι από μια συγγνώμη (η Αθήνα παραδέχθηκε ότι οι οικονομικές επιλογές της είχαν προκαλέσει ρήξη της εμπιστοσύνης με τους εταίρους της) επενδεδυμένη μάλιστα με αποζημιώσεις: Ιδιωτικοποιήσεις δημόσιων περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας, αξίας τουλάχιστον ίσης με το ένα τέταρτο του εθνικού προϊόντος, θα πρέπει να υποθηκευτούν προς όφελος των πιστωτών. Με την αναμφισβήτητα ανεκτίμητη υποστήριξη του κ. Φρανσουά Ολάντ, η Ελλάδα κατάφερε απλώς τα υποθηκευμένα αυτά στοιχεία να μην μεταφέρονται στο Λουξεμβούργο. Όλοι υποτίθεται ότι είναι καθυσηχασμένοι: Η Ελλάδα θα πληρώσει.

Όταν δεκαεννέα όνειρα συνωστίζονται, ένα κρεβάτι μάλλον είναι πολύ μικρό; Η επιβολή μέσα σε λίγα χρόνια του ίδιου νομίσματος σε λαούς που δεν έχουν ούτε την ίδια ιστορία, ούτε την ίδια πολιτική κουλτούρα, ούτε το ίδιο βιοτικό επίπεδο, τους ίδιους φίλους ή την ίδια γλώσσα, ήταν ένα σχεδόν αυτοκρατορικό εγχείρημα. Πώς μπορεί ένα κράτος να εξακολουθεί να σχεδιάζει μια οικονομική και κοινωνική πολιτική που υπόκειται σε διαδικασίες διαλόγου και δημοκρατικής διαιτησίας, όταν όλοι οι μηχανισμοί νομισματικής προσαρμογής δε βρίσκονται πλέον στα χέρια του; Πώς να φανταστεί κανείς ότι λαοί που δεν γνωρίζονται καθόλου, θα δεχθούν να τις συνδέσει μια αλληλεγγύη παρόμοια με αυτή που συνδέει σήμερα τη Φλόριντα με τη Μοντάνα; Όλα αυτά ήταν βασισμένα σε μια υπόθεση: Ένας βεβιασμένος φεντεραλισμός θα έφερνε κοντά τα ευρωπαϊκά έθνη. Δεκαπέντε χρόνια μετά τη γέννηση του ευρώ, η εχθρότητα έφτασε στο αποκορύφωμά της.

Στις 27 Ιουνίου, όταν ανακοίνωσε το δημοψήφισμα, ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανέτρεξε σε όρους που θυμίζουν κήρυξη πολέμου. Παρομοίασε την πρόταση του Eurogroup) σχηματικά ως «τελεσίγραφο προς την ελληνική δημοκρατία». Και κατηγόρησε ορισμένους από τους «εταίρους» του, ότι έχουν στόχο να «ταπεινώσουν έναν ολόκληρο λαό». Οι Έλληνες θα στηρίξουν απόλυτα την κυβέρνησή τους. Οι Γερμανοί θα κάνουν μπλόκο πίσω από τις αυστηρές απαιτήσεις της δικής τους. Μπορεί η ευρωπαϊκή οικογένεια να συνδέσει ακόμη πιο στενά τις τύχες των μελών της, χωρίς να διατρέχει τον κίνδυνο περαιτέρω ενδοοικογενειακής βίας;

Η εχθρότητα, δεν αφορά πλέον μόνο την Αθήνα και το Βερολίνο. «Δεν θέλουμε να γίνουμε μια γερμανική αποικία,» επιμένει ο κ. Πάμπλο Ιγκλέσιας, ηγέτης των Ποδέμος στην Ισπανία. «Λέω στη Γερμανία: Αρκετά! Είναι αδιανόητο να ταπεινώνεται ένας ευρωπαϊκός εταίρος», ξεσπαθώνει ο ιταλός πρωθυπουργός, Ματτέο Ρέντσι, με μια διακριτικότητα αξιοσημείωτη καθ’όλη τη διάρκεια αυτής της κρίσης. «Στις μεσογειακές χώρες, και σε κάποιο βαθμό στη Γαλλία», παρατηρεί ο Γερμανός κοινωνιολόγος Βόλφγκανγκ Στρέκ, «η Γερμανία είναι πιο μισητή από ποτέ μετά το 1945. (…) Η Οικονομική και Νομισματική Ένωση, που αποτέλεσε την οριστική εδραίωση της ευρωπαϊκής ένωσης, θα είναι και ο κίνδυνος διάλυσής της (4).»

Οι Έλληνες με τη σειρά τους έχουν προκαλέσει εχθρικά συναισθήματα. «Αν το Eurogroup λειτουργούσε ως κοινοβουλευτική δημοκρατία, θα ήσουν ήδη εκτός, γιατί σχεδόν όλοι οι εταίροι αυτό επιθυμούσαν», κατέληξε, απευθυνόμενος προς τον κ. Τσίπρα, ο Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (5). Και, σύμφωνα με μια πολύ γνωστή συντηρητική στρατηγική, μεταφερόμενη σε επίπεδο εθνών, οι φτωχοί ωθούνται στο να υποπτεύονται αλλήλους, ότι ζουν μια χαρά οι μεν εις βάρος των άλλων, ειδικά όταν οι άλλοι είναι ακόμη πιο φτωχοί από τους ίδιους. Ο υπουργός Παιδείας της Εσθονίας επέπληξε κατ’αυτόν τον τρόπο τον «εταίρο» του στη Αθήνα: «Έχετε κάνει πολύ λίγα, με πολύ αργό ρυθμό και απείρως λιγότερα από την Εσθονία. Έχουμε υποφέρει πολύ περισσότερο από ό,τι στην Ελλάδα. Αλλά αντί να σταματήσουμε και να γκρινιάξουμε, δράσαμε (6).» Οι Σλοβάκοι σκανδαλίστηκαν πολύ με τις υπερβολικά υψηλές, κατά τη γνώμη τους, συντάξεις στην Ελλάδα, μια χώρα την οποία ο πολύ γενναιόδωρος τσέχος υπουργός Οικονομικών θα ήθελε να δει «επιτέλους να πτωχεύσει, προκειμένου να καθαρίσει η ατμόσφαιρα (7).»

Ο κίνδυνος ενός νέου ομοσπονδιακού άλματος προς τα εμπρός

Στις 7 Ιουλίου του 2015, κατά τη συνάντηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι αρχηγοί κρατών εξέφρασαν την αγανάκτηση που τους ενέπνεε ο κ. Τσίπρας : «Δεν μπορούμε άλλο! Έχουν περάσει μήνες που δε μιλάμε παρά μόνο για την Ελλάδα! Πρέπει να πάρεις μια απόφαση. Εάν δεν είσαι σε θέση να αποφασίσεις, θα αποφασίσουμε εμείς για σένα» (8).  Δε φαίνεται ήδη εδώ, το προοίμιο, σίγουρα λίγο τραχύ, ενός φεντεραλισμού που έρχεται; «Πρέπει να προχωρήσουμε», ήταν σε κάθε περίπτωση το συμπέρασμα του κ. Ολάντ στις 14 Ιουλίου από όλο αυτό το επεισόδιο. Να προχωρήσουμε, αλλά προς ποια κατεύθυνση; Ε, λοιπόν, στην ίδια κατεύθυνση, ως συνήθως: «οικονομική διακυβέρνηση», «προϋπολογισμός της ευρωζώνης», «σύγκλιση με τη Γερμανία.» Διότι στην Ευρώπη, πάντα όταν μια συνταγή καταστρέφει την οικονομική ή δημοκρατική υγεία του ασθενούς, η δόση διπλασιάζεται. Από τη στιγμή που, σύμφωνα με τον Γάλλο πρόεδρο, «η ζώνη του ευρώ διασφάλισε τη συνοχή της με την Ελλάδα (…) οι συνθήκες μας αναγκάζουν να επιταχύνουμε (9).»

Ένας αυξανόμενος αριθμός αριστεριστών και συνδικαλιστών πιστεύουν, αντίθετα, ότι θα ήταν καλύτερα να σταματήσουμε και να συλλογιστούμε. Ακόμη και για εκείνους που φοβούνται ότι μια έξοδος από το ευρώ ευνοεί τη διάλυση του ευρωπαϊκού σχεδίου και την αφύπνιση των εθνικισμών, η ελληνική κρίση έχει προσφέρει ένα κλασικό μάθημα, που δείχνει ότι το ενιαίο νόμισμα έρχεται σε μετωπική αντίθεση με τη λαϊκή κυριαρχία. Μια τέτοια διαπίστωση όχι μόνο δεν αναχαιτίζει την ακροδεξιά αλλά αντίθετα, την ενισχύει, δεδομένου ότι η ακροδεξιά δεν παραλείπει να χλευάζει τα διδάγματα δημοκρατίας των αντιπάλων της. Και πώς να φανταστούμε ακόμη ότι το ενιαίο νόμισμα μπορεί να συμβαδίσει κάποια στιγμή με μια πολιτική κοινωνικής προόδου, μετά την ανάγνωση του χάρτη πορείας που τα κράτη του Eurogroup, ομόφωνα, έστειλαν στον κ. Τσίπρα, διατάζοντας τον πρωθυπουργό της αριστεράς να επιβάλει, χωρίς καθυστέρηση, μια σκληρή νεοφιλελεύθερη πολιτική;

Στην ιστορία της, η Ελλάδα έχει ήδη εγείρει μεγάλα και καθολικά ερωτήματα. Αυτή τη φορά μας αποκάλυψε ποια είναι στ’αλήθεια αυτή η Ευρώπη που δεν θέλουμε πια.

Άρθρο του Σέρζ Χαλιμί, συγγραφέα, δημοσιογράφου και διευθυντή της μηνιαίας γαλλικής εφημερίδας Le monde diplomatique, για το τεύχος του Αυγούστου  2015. 

                                 

(1) Βλέπε Frédéric Lordon, LaMalfaçon. Monnaie européenne et souveraineté. Παρίσι, 2014.
(2) ΝewStatesman, Λονδίνο, 13 Ιουλίου 2015.
(3) Βλέπε «Μπορεί η ελληνική αριστερά να αλλάξει την Ευρώπη;»Le Monde diplomatique, Φεβρουάριος 2015.
(4) Wolfgang Streeck, «Μια ηγεμονία ευκαιρία», Le Monde diplomatique, Μάιος 2015.
(5) Libération, Παρίσι, 11-12 Ιουλίου 2015.
(6) Wall Street Journal, 13 Ιουλίου 2015.
(7) Le Figaro, 3 Ιουλίου 2015.
(8) Σύμφωνα με την εφημερίδα Le Figaro, 9 Ιουλίου 2015.
(9) LeJournaldudimanche, Παρίσι, 19 Ιουλίου 2015.